Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 138

138
xavEÍxa xoig dwevðexa. — Hebr. 10,33 eru settir punktar undir
fjTsta og síðasta staf orðsins, þannig: oviðiCo/ievoi til þess að
tákna að það eigi að falla burt og annað orð, sem yfir er rit-
að að koma i staðinn. En Sangerm. tekur bæði orðin, en
fellir stafina með punktunum burt, svo að úr verður viðiZo/uero,
orð sem er alls ekki til. Úr orðinu nh/QorpoQia í Róm 15,29,
sem leiðrétt er í D í jxh/oœ/iaxi, gerir þetta handrit nýtt orð,
Jthjgœ/iaxigia.
Villur eins og þessar skaða ekki þar sem nóg er af hand-
ritum, því að engum dettur i bug að láta þær villa sig. En
þær sýna, livað fyrir getur komið, og ýta við testarannsókn-
aranum, að vera líka á verði gegn alveg óskiljanlegum vill-
um og telja ekkert ómögulegt.
Missýning.
Fjöldi af villum stafar náttúrlega af missýning, eða mis-
lestri. Það er auga afritarans, sem þar er orsök villunnar.
Ein sú algengasta er það, sem kallað er homoiotelevton.
Afritarinn fellir niður eitthvað meira eða minna, af því, að
sama orðið kemur fyrir tvisvar, og hann bleypur óvart með
augað frá því fyrra til þess siðara, svo að kaflinn á milli
fellur niður. I Sínaíhandritinu fræga, sem áð-ur er nefnt,
flaskar ritarinn tvisvar á þessu að heita má hvað eftir annað
i Jóh. 3,20n: ITág yáo 6 (pav/.a jigúooœv /uoei xo cpwg xal ovx eg/txai
Jigog, xo (pa>g, iva /n) é/.ey/Ofj xá eoya avxov, ö ðé jtoimv áXrjdeinv
egyexai y.oog xo (poig iva (pavegcodfj xá egya avxov. Hann fellir liér
niður allt það, sem er undirstrykað. Hann hleypur frá fyrra
xo (pwg til þess síðara og svo samstundis frá fyrra xá eoya
til þess síðara, svo að tvær eyður verða. Þess ber að gæta, að
liér er um lærðan afritara að ræða. í Vatíkanshandritinu, sem
lalið er bezt allra bihlíuhandrita, kemur svipað fyrir í Jóh.
17,15: ovx égwxw iva ágrjg avxovg éx xov xóo/iov áXÁ' iva xijoijojjg
ainovo éx xov novrjoov. Tvítekning sömu orðanna veldur því, að
setningin verður ovx égwxw iva ágjjg avxovg éx xov jrovijgov, sem
verður mjög óheppileg breyting og hneykslanleg, ef ekki væri
auðséð að liér er villan orsökuð af homoiotelevton (eklci bið
eg að þú takir þá frá hinum illa!). — Stundum er það minna,
sem niður fellur, t. d. aðeins alkvæði í orði, en orsökin er
svipuð, t. d. IvATHN fyrirKATATHN eða éne/iipe fyrir événe/iyje;
og náskylt þessu er það líka, þegar einn liður af mörgum, sem
allir hyrja eins, fellur niður.