Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 163
163
til þess, að þeir hafi verið atvinnuskrifarar. Pálsbréf Iiafa
því sennilega flest verið svipuð eins og' handritið af Isokrate.s,
og ef til vill eittlivað af þeim eins og Aristotelesar-liandritið.
I Gal. 6,11 talar Páll um það, hve stórir stafirnir sé hjá sér
á kveðjuávarpinu, og gæti það bent á, að bréfið hafi annars
verið skrifað með smáu letri, og þá sennilega bréfaletri,
svipuðu og 1 .og 2. hönd á Aristotelesi. í mörgum papyrum
frá Egiptalandi verður þess sama vart, að sá, sem er höf-
undur hréfsins ritar nokkur orð í endi bréfsins með eigin
hendi, svo að þetta er ekkert sérkennilegt eða tortryggilegt
í hréfum Páls. Er þá mjög algengt, að þetta kveðjuávarp
sker sig' úr einmitt vegna þess, hve letrið á því er stirðlegra
og stórkarlalegra en hitt allt.
Um almennu hréfin verður lítið sagt. 2. og 3. Jóhannesar-
bréf eru svo stutt, að ekki er ósennilegt, að höf. hafi rit-
að þau sjálfur. Sum þeirra eru svo almenns eðlis, að vel
gæti hugsazt, að þau hafi þegar i upphafi verið gerð vel og
vandlega af atvinnu-ritara, en ekkert er hægt að segja um
það með vissu.
Þá eru eftir stóru ritin. Um Opinb. liefir áður verið getið,
að hún sé sennilega rituð af höf. sjálfum. Markúsarguðspjall
mun vera ritað í Rómahorg og þar var náttúrlega nóg af at-
vinnu-riturum. En þó má telja líklegra, að Markús liafi ein-
mitt ritað það sjálfur. Vitnisburður Papíasar er beinlínis sá,
að Markús hafi ritað eftir því sem Pétur prédikaði. En hafi
liann ekki sjálfur ritað, þá fer hlutverk lians að verða lítið.
Hans frumrit liefir þá sennilega verið líkt Isokratesi. Lúkas
var læknir (Kól. 4,14) og því sennilega vel menntaður maður,
eins og rit hans hera vott um. Mætti þvi ætla að hann hafi
sjálfur ritað þau. En nú er það kunnugt, að þessi rit eru hæði
tileinkuð göfugum manni, Þeófílusi (Lúk. 1,3; Post. 1,1) og er
sennilegt, að hann hafi varla sent honum ritin öðruvísi en
með þeim frágangi, sem þá þótti við eiga á góðnm bókum.
Hafi hann ekki sjálfur verið skrautritari, liefir hann því senni-
lega látið atvinnu-ritara skrifa þau eintök, sem Þeófílus fékk.
Þar iiafa þá ef til vill verið tvennskonar frumrit, Lúkasar
sjálfs, svipað og' Isokrates, og svo hitt, sem einnig verður að
teljast frumrit, af því að það er gert undir handarjaðri höf-
undarins, svipað Odysseifskviðunni eða Hyperides.
Matteusarguðsi)jall er ómögulegt að segja um með vissu. Hafi
það verið ritað i Jerúsalem eða Júdeu, eru ekki miklar líkur
til þcss að það hafi verið skrautritað, og jafnvel þótt það