Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 196

196
sé einmitt hæfilegt pláss fyrir þessi rit. Ekki er þó liægt að
segja um þetta með neinni öruggri vissu, og röð guðspjall-
anna er hér: Matt., Jóh., Lúk. og Mark. eins og oft í vestræn-
um handritum. Er það gert til þess að skipa postulunum á
undan postulalærisveinum, en það ruglar óneitanlega þá
skoðun, að liin Jóhannesarritin hafi verið tengd við guð-
spjaJlið, nema því aðeins, að það hafi verið gert fj'rst í öðru
riti, þar sem röðin var liin venjulega, og Jóhannesarguð-
spjall því seinast.
Megin einkenni þessa liandrits er þó það, að það er á
tveim tungumálum, grísku og latínu. Blöðin eru 2fi X 21,5
cm. og er lesmálið í einu lagi á liverri síðu. En sé á opnuna
J.itið, eru textarnir sinn á livorri síðu, sá gríski á fremri síð-
unni (lieiðursætið til vinstri) en latneski textinn á aftari sið-
unni, til Iiægri. Er textinn ritaður í stuttum setningum (y.m/.n)
eftir efni, svo að mest lílcist ljóðum með mismunandi vers-
lengd. Svarar jafnan latneslvi textinn nákvæmlega til þess
gríska í þessu efni. Ritliöndin er fremur stórgerð, og fjöldi
ritara Jiafa farið yfir það siðar. Latnesku stafirnir eru þannig
gerðii', að lesmálið lílvist, fljótt á litið, ótrúlega mikið grísku
uppliafstafaletri. Er það vafalaust gert til þess að minna
stingi í stúf livað við annað.
Flestir munu liafa álitið, að liandrit þetta væri frá fvrri
parti fi. aldar, en ágætir fræðimenn Jiafa þó liallazt frekar
að þvi, að það sé frá 5. öld.
Latneslvi textinn, sem liér er settur við lilið gríska frum-
textans, virðist benda alveg ótvírætt á það, að liandritið sé til
orðið i latnesku landi. Hefir verið hent á, að latneski textinn
Jjeri á sér ýms gallislc einkenni, og yfirleitt er textinn mjög í
samræmi við tilvitnanir Ireneusar, jafnvel þar sem liann er
augljóslega gallaður. Mætti því ætla, að texti þessi sé í raun
og veru frá Frakklandi og þá ekki síður frá Lyon en öðrum
stöðum. Menn liafa lielzt liaft það við þessa slcoðun að at-
Jiuga, að ólíldegt væri, að menn liefði ritað Jiandrit á tveim
tungum svo lengi fram eftir í Gallíu, en þó er ekki liægt að
henda á neitt, er geri það óliugsandi, og vist er um það, að
grislca var þar mjög lifseig, einmitt í guðsþjónustunni. Hefir
það lcomið í ljós við rannsókn, að öll merki, sem gerð liafa
verið í liandritið i því skvni, að vera til leiðbeiningar um
lielgisiði, eru gerð í gríska textann, og liefir því verið haldið
fram, að þessi merki sýni, að það sé Jjyzantíst messuform,
sem miðað sé við. Á liinn bóginn virðist liandritið ljera það