Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 224
224
skekktu liéraöi. Guðspjöllin eru hér fornlatnesk, en aftur á
móti er hinum ritunum bætt við eftir Yulgata. Samanburður
við Cyprian sýnir, að handrit þetta er að minnsta kosti að
sumu leyti Afriku-texti.
Codex Frisingensis, r. Þetta liandrit hefir 26 blöð úr Páls-
hréfum (Róm., 1. og 2. Kor., Gal., Ef., Fil., 1. Tím. og Hebr.).
Það hætir því að nokkru úr því, sem vantar á hin. k og e í
guðspjöllunum, li í Post., alm. bréfunum og Opinb. og r í Páls-
hréfum eru þá sú mynd, sem vér eigum af Afríku-textanum.
Handrit þetta er talið rilað á 5. eða 6. öld og sýnist vera sá
texti af Pálsbréfum, sem Ágústínus notar.
Evrópu-handritin.
Þessi flokkur verður í raun og veru til við það, að hinir
háðir eru teknir frá, og verður hann því lang stærstur og einn-
ig sundurleitastur. Er munur liandrita í þessum flokki að ytra
útliti engu minni en milli flokka. En þó liafa menn fundið
sameiginleg einkenni, sem réttlæta það, að liafa þau í flokki
saman.
Handrit þessi eru frá Norður-Ítalíu, Gallíu, Spáni, Bret-
landseyjum. Og texti þeirra er skyldur þeim texta, sem er
notaður í latneskum þýðingum af riturn íreneusar og í Am-
brosiaster.
Hér verða nú talin aðeins nokkur af þessum handritum, og
er þeim raðað eftir efni.
Fyrst eru þá iiandrit af guðspjöllunum.
Codex Vercellensis, a. Handrit þetta er í Vercelli í Norður-
Italíu. Var það haft mjög í hávegum og sett á almannafæri í
dómkirkjunni, og slitnaði það mjög og skemmdist af kossum
og blíðuatlotum trúaðra pílagríma. Nú hefir það verið sett í
glerskáp. — Sagan segir, að það sé ritað af Evsebíusi bisk-
upi i Vercelli (d. 371), og er þetta ekki talið neitt ólíklegt, þó
að það verði á hinn hóginn ekki sannað. Það er stórt hand-
rit tvídálkað. Það er talið merkasta handrit, sem til er af
forn-latnesku Biblíunni, næst k. (Cod. Boh.). Aldur þess
tryggir, að það hefir ekki orðið fjTÍr neinum áhrifum af Vul-
gata. Menn segja, að Novatian, sem var uppi um miðja 3. öld,
hafi notað texta, skyldan því, og Lucifer frá Calaris á Sikiley,
sem tók þátt mikinn í Aríusdeilunum á 4. öld, notar einnig
líkan texta. Hann er því æfa forn. Þess sjást og merki, að
Híeronýmus hefir haft texta undir höndum, náskyldan a, á-
samt ýmsum fleiri textum, sem hann notaði. — Handritið