Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 229
229
Um önnur rit Nýja-testamentisins liöfum vér aftur á móti
ekkert frá honum. Af bréfi þessu má sjá, að starf hans hefir
verið endurskoðun en ekki þýðing, að þvi er til guðspjall-
anna kom. Að vísu kallar hann það „novum opus“, en það
er samt ekki ný þýðing. Hann virðist meira að segja liafa
farið fremur varlega í breytingum öllum, og ekki breytt til
efnislega nema þar sem honum þótti mikið við liggja og lát-
ið orðalag halda sér sem víðast, til þess að gefa sem minnst
tilefni til árása og óánægju, eins og ávallt vill verða, þegar
hreytt er orðalagi ritningarinnar. Hann hafði við höndina
beztu grísku texana, sennilega einkum B tegundina og
taldi þá hina einu sönnu uppsprettu þess rétta í þessum efn-
um, þar sem latnesku textarnir væri allir á ringulreið, og í
rauninni meg'i seg'ja það um texta þeirra, að „tot sunt paene
quod codices“. Röð guðspjallanna breytti hann eftir griska
textanum í þá röð, sem vér nú höfum. Hann setti inn skipt-
ingu og' kanona Evsebíusar, og mun liafa reynt af fremsta
megni að lagfæra þær samræmingar, sem voru orðnar milli
samstofna guðspjallanna. Lagfæringarnar eru mestar í Matt.
og Mark. og fyrri parti Lúk. En i seinni parti Lúk. og i Jóh.
eru þær talsvert minni. Þó er ekki alveg hægt að fullyrða
um þetta.
Önnur rit Nýja-testamentisins virðist Híeronýmus liafa lát-
ið eiga sig nema að mjög litlu levti. Þvkir það og henda i
jæssa átt, að hann virðist ekkert hafa skrifað um þetta starf
sitt, en hann var vanur að rita innganga eða bréf um aðferðir
sínar, eins og' vér höfum nú séð um guðspjöllin. Ekki er þó
fyrir það að synja, að liann liafi lagfært þýðingar þessara
rita.
Eins og' áður er sagt, hafði Híeronýmus mestar mætur á hin-
um vönduðu grísku handritum. iSýnist hann þó hafa farið allra
mest eftir texta samhljóða N Þó kemur fyrir, að hann tekur
leshátt eftir latnesku handriti fram vfir, nema svo sé, að
hann hafi þar haft fyrir sér grískan texta, því samhljóða,
sem vér þekkjum nú ekki lengur. Er það í sjálfu sér alls ekki
ósennilegt, að hann hafi, seint á 4. öld, haft handa milli forn-
ar skinnbækur, sem nú eru ekki lengur til.
En lang' likust er þó Vulgata liinu forn-latneska liandriti
af Italíuflokki, codex Brixianus, f. Þar er svo skammt á milli,
að menn hafa ekki hikað við að telja f einmitt vera þann
texta, sem Híeronýmus hafi lagt til grundvallar við endur-
skoðunina. Aðrir hafa viljað fara enn lengra og segja: Cod. f