Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Qupperneq 235

235
Amiata-klaustrið, heldur sjálfur hinn heilagi faðir, páfinn. Og
loks liafa svo þessar ljóðlínur sjálfar fundizt i æfisögu Ceol-
frids eftir ónafngreindan höfund, og þar sagt, að þær hafi
verið ritaðar framan á handrit af Vulgata, sem Ceolfrid hafi
látið rita lianda páfanum. Er saga þessa merkilega handrits
þá viss orðin. Það er ritað í öðruhvoru áðurnefndu klaustri
í Norðjmibralandi eftir ítölsku liandriti, sem annaðhvort Ceol-
frid sjálfur eða meistari hans, Benedikt Biscop, hafa haft
með sér. Hafa þó sumir getið þess til, að frumhandrit þetta
muni upphaflega hafa verið í safninu ágæta í Kantaraborg,
sem Theodór frá Tarsus kom upp á seinni parti 7. aldar.
Handritið er skrifað um 700, og' fór Ceolfrid sjálfur með það
til þess að gefa páfanum þennan mikla grip. En liann and-
aðist á leiðinni suður og fóru samferðamenn hans með það.
Komst það svo í Amiata-klaustrið. Þaðan var það ferigið til
útgáfu Sixtinsku Bihlíunnar, en lenti svo i áðurnefndu bóka-
safni í Firenze.
í handritinu er öll Bihlían. Lét Ceolfrid gera þrjú slík hand-
rit af allri Biblíunni, en bæði hin eru glötuð, nema ef ein-
hver blöð kynni að hafa gejunzt, eins og t. d. blað eitt, sem
fannst nýlega i Newcastle og talið er vera úr öðru þessu
„systur-handriti“ am.
Handritið er mjög stórt, 50,5x34 cm., 20 cm. þykkt. 1029
blöð með fallegri stórstafa-rithönd ítalskri. Ritað er í stutt-
um setningum eftir efni, tvídálkað á siðu.
Líkur liafa verði færðar fyrir því, að liandrit það, sem
Amiatinus er gerður eftir, hafi verið í höndum Cassíódórus-
ar, eða að minnsta kosti stafi frá texta þeim, sem hann end-
urbætti. Og ennfremur hefir verið reynt að rekja þann texta
aftur til handrits, sem Hieronýmus liafi beinlinis sjálfur haft
undir liöndum. Víst er um það, að í þessu handriti telja allir
hiblíufræðingar texta Híeronýmusar hafa geymst beztan og
minnst breyttan.
Náskyld A. eru: Cod. Dunelmensis, A, guðspjallahandrit i
dómkirkjusafninu í Durham, sem sagt var að Beda hefði
sjálfur skrifað. Það er vafalaust eftir sama texta og A., skrifað
í Jarrow. Cod. Stonyhurstensis, S, er lítið en fagurt handrit
af Jóhannesarguðspjalli. Fragm. Ultraiectina, U. eru örlítil
hrot úr Matt. og Jóh., en hafa texta mjög skyklan A.
Langmerkasta handritið af þessum flokki, fyrir utan A, er
Cod. Lindisfarnensis, Y, eða Lindisfarne guðspjallið, sem nú
er í British Museum. Það er mjög fag'urt handrit með skraut-