Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 247
247
Handritin sýna, að liún ér mjög forn. Sama sýnir og sn
staðreynd, aS báSir meginhlutar sýrlenzku kirkjunnar, Nest-
oringar og .Takolntar, liafa liana, og hefir hún þvi veriS viSur-
kennd fyrir þingiS i Efesus 431, þar sem Nestorius og fvlg-
ismenn Iians voru dæmdir. Annars væri enginn möguleiki,
aS þeir liefSi orSiS samtaka um þetta. — En mikiS lengra
aftur er ekki Iiægt aS komast, því aS tilvitnanir í ritum Efra-
ems (d. 378), sem áSur voru taldar vera eftir Peshitta, liafa
ekki revnst vera þaS viS nánari eftirgrennslan. -
En nú er þaS kunnugt, aS P»abbula biskup, sem vígSur var
til Edessa 411, lét gera biblíuþýSing eSa endurskoSa eldri
þýSingar og leiSrétta vægSarlaust eftir nýjustu liandritum
grískum. Þessa þýSing lét Iiann svo allar kirkjur taka upp.
Er nú hugsanlegt, aS þessi útgáfa væri meS öllu týnd? ÞaS
er óhugsandi, enda miklu sennilegra, og meira aS segja má
telja víst, aS þessi nýja Biblía sé einmitt Peshitta. Upp frá
þessum tíma fara allar tilvitnanir aS vera eftir lienni og
handritin aS koma fram.
Um þaS, livaSa rit eru í Peshitta og stöSu hennar í sögu
ritsafnsins er áSur talaS.1) En textinn er mjög merkilegt sam-
safn af lesliáttum úr Iiinum síSari grisku liandritum og eldri
lesháttum, sem eru sameiginlegir viS eldri sýrlenzku liand-
ritin eSa viS forn grísk handrit. Er tex,tinn ekki ólíkur því,
sem mætti liugsa hér, ef forn-sýrlenzka þýSingin liefSi ver-
iS endurskoSuS og höfS til hliSsjónar yngri grísk handrit.
En þó eru til leshættir, sem Iivergi finnast nú annarsstaSar,
og er Peshitta því ekki ómerkileg fvrir textarannsóknirnar.
Aðrar sýrlenzkar þýðingar.
Vér höfum sögur af minnsta kosti þrein sýrlenzkum þýS-
ingum, vngri en Peshitta, livort sem þar er um aS ræSa end-
urskoSanir eSa nýjar þýSingar. Er oft erfitt aS greina þar á
milli og jafnvel stundum ekki hægt, því aS ný þýSing getur
stuSzt viS eldri þýSingar þannig, aS álitamál sé, livort
verkiS skuli kalla endurskoSun eSa nýja þýSing.
Fwsta þýSingin, sem liér er um aS ræSa, er sú, sem kennd
er viS Philoxenos, eSa Xenaya, biskup i Mabogli eSa Híera-
pólis, viS Evfrat. ÁriS Ö08 gaf liann einum af sveitahiskup-
um sínum (ycooemoy.oTio?), er Polýkarpus hét, skipun um, aS
annast þýSing á Nýja-testamentinu á sýrlenzku, nákvæma
1) Bls. 87.