Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 286
286
Blass næði varanlegu samþykki. Menn fóru að spyrja, hvers
vegna mætti þá ekki gera grein fyrir breytingunum á Lúkas-
arritunum á sama hátt og hinum.
Blass ávann það með ritum sínum, að menn sáu hetur eftir
en áður gildi vestræna textans. Hann hafði talið þennan texta
jafn frumlegan hlutlausa textanum. Og þessu vildu menn
lielzt ekki þurfa að sleppa, þó að þeir gæti ekki fallizt á skoð-
anir hans. Vandamálið um vestræna textann varð enn meira
áberandi en áður.
Hermann von Soden. I-H-K-textinn.
Þá er næst að lita á þær tilgátur og niðurstöður, sem H. v.
Soden setur fram i sínu mikla vísindariti, „Die Schriften des
Neuen Testamentes in ihrer áltesten erreichbaren Textge-
stalt“, er kom út á árunum 1902—1913.1) Er það 2203 blaðsíð-
ur, prentað eins óaðgengilega og frekast er unnt, með afar-
smáu letri og þéttu, tilvitnanir og textasamanburður sett i belg
og hiðu, svo að fáir treysta sér til þess að lesa. Þó hafa nokkr-
ir menn lagt sig í það erfiði og dregið út úr þessu meginefnið
í ágripi. — Hér að framan hefir verið skýrt frá þeirri aðferð,
sem v. Soden heitti við skrásetning liandritanna. Hér verður
nú skýrt frá helztu niðurstöðum lians um sögu textans og
flokkun handritanna. Er þetta verk v. Sodens það lang yfir-
gripsmesta, sem fram hefir komið siðan Westcott og Hort
luku verki sínu, og' fer að ýmsu levti inn á nýjar brautir.
Lítum fyrst á skoðun hans á texta guðspjallanna.
v. Soden skiptir öllum sæg handritanna í þrjá flokka eða
megin ættkvíslir. Lætur liann þrennt ráða þessari skipting;
1) Almenn einkenni textans, 2) söguna af liórseku konunni,
sem hann merkir með bókstafnum /< (/uoi/aXíg = hórsek kona)
og loks 3) skipting í kapítula og önnur ytri einkenni í sam-
handi við hana. Notar liann ekki sízt 2) mjög mikið og liefir
fundið alls 7 útgáfur af þessari sögu og notar óspart við
flokkun handritanna. Hefir það mætt allmikilli gagnrýni,
hæði af því að varasamt sé vfirleitt, að nota slík aukaatriði,
og svo af því, að vel geti komið fvrir, að afritari fari sínar
eigin leiðir einmitt hvað þessa sögu snertir, og texti hennar sé
ef til vill úr allt öðru liandriti en því, sem aðaltextinn er tek-
inn úr. Hinar mörgu útgáfur sögunnar og það, að hún er ekki
1)1. bindi, þar sem skýrt er frá rannsóknunum kom út í 3 pörtum 1902,
1906 og 1907, en II. bindi, textinn sjálfur, 1913.