Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Qupperneq 295
295
urnar. Þessi skoðun W. og H. hefir löngum verið megin á-
steytingarsteinninn i skoðun þeirra, og að þessu liefir skot-
um andstæðinganna verið beint. Þetta mál verður því að at-
huga nánar. Má þá minna á það, að W. og H. eru ekki einir
um þessa skoðun, lieldur hefir Bernh. Weiss komizt að ná-
kvæmlega sö.mu niðurstöðu með því að fara allt aðra leið,
eins og áður er að vikið. Þetta er mjög sannfærandi stað-
reynd. Weiss áleit, að B væri eina handritið, sem hefði kom-
izt hjá viljandi breytingum á textanum, og taldi 437 staði,
þar sem það eitt allra handrita hefði upprunalega textann.
Hvers eðlis er þá þessi texti, sem vér öllum /S-textann? Er
þetta frumtextinn, geymdur nálega réttur, eða er það aðeins
ein mynd af mörgum, sem borizt liafa til vor ? W. og H. og
B. Weiss tóku fyrr greindu skoðunina. Ymsir aðrir hafa aft-
ur á móti ekki viljað fallast á, að hann væri annað en sér-
texti Alexandriu, góður að vísu, og sýndi oss ef til vill text-
ann eins og liann var mjög snemma, t. d. um miðja 2. öld.
Við hlið hans verður að setja ð-textann, sem nokkurnveginn
jafn réttháan aðilja. Annað er egipski textinn, liitt er t. d.
rómverski texlinn.
Það væri mikils virði, ef vér gætum komizt að þvi með
nokkurnveginn vissu, livar texti þessi liefir geymst. Og má
þá benda á það, að yfirburða líkur henda til Alexandríu.
Eftir því er það rétt, að liér er um egipskan texta að ræða.
En hvað felst svo aftur í því? Það er ekki rétl að segja: Þessi
texti er frá þessum stað og hinn frá hinum, þess vegna eru
þeir jafn réttháir. Það þarf að vega staðina, livorn á móti
öðrum. Og þá er þess að minnast, að fjn-st og fremst er nú
engin sönnun, og meira að segja ekkert sérlega miklar lík-
ur til þess, að á-textinn sé upprunninn í Rómahorg. En þó að
liann væri það, þá er lítil trygging fólgin í því, fvrir gæðum
textans, því að Rómahorg iiafði ekkert orð á sér fjTÍr fræða-
iðkanir í þessa átt umfram aðra staði, og kirkjulegir rithöf-
undar vestur-kirkjunnar lögðu ekkert sérstakt til um varð-
veizlu textans. Aftur á móti voru textavísindin rækt í Alex-
andríu, svo að orð fór af um alla veröldina. Þar voru menn
beinlínis þaulæfðir i þessum fræðum og höfðu nákvæma til-
finning fyrir því, að texta fornrita beri að vernda og varð-
veita með nákvæmni. Einmitt þar mátti því vænta þess,
að texti Nýja-testamentis ritanna væri varðveittur vel og vand-
lega. Ivristnir menn lilutu að erfa þennan hæfileika heiðinna