Tímarit lögfræðinga og hagfræðinga - 01.10.1922, Page 43
Tímarit lögfræðinga og hagfræðinga. 37
þá gæti það virst kynlegt, að vilja fara að hrófla við
því nú.
En eins og tekið var fram í byrjun, hefir orðið hag-
fræði líka verið notað um aðra fræðigrein, og einkum
er >að orðið mjög algengt á síðari tímum. pað er auð-
velt að gera sér grein fyrir, hvernig á þessu stendur. ís-
lenska orðið „hagur“ er tvírætt, þar sem það merkir
bæði ástand og ávinningur eða hagnaður. Fyrri merk-
ingin er höfð í huga, þegar orðið hagfræði er látið þýða
statistik, en hin síðari, þegar það á að þýða ökonomia. þó
að það kæmi nú stöku sinnum fyrir, að orðið hagfræði
væri notað í þessari síðari merkingu jafnframt því, sem
það væri alment notað í fyrri merkingunni, þá væri að
vísu ekki mikill skaði skeður. En nú má svo heita, að
hagfræði sé orðið algengasta heitið á ökonomiu á ís-
le.nsku. Tveim ólíkum fræðigreinum er þannig blandað
saman með því að nefna þær sama nafni. Er slíkt alveg
óviðunandi og ætti ekki að haldast til frambúðar.
En hvernig á þá að greiða úr flækjunni? Annað-
hvort verður að nota orðið eingöngu um statistik og hætta
að nota það um ökonomiu, eða þá að nota það eingöngu
um ökonomiu og taka upp annað nafn á statistik. 1 fljótu
bragði virðist nú statistikin eiga forgangsréttinn að
þessu heiti, þar sem hagfræði er svo að segja eina nafn-
ið, sem notað hefir verið á íslensku um þá fræðigrein,
en um ökonomiu hafa auk þess verið notuð ýms önnur
heiti, svo sem þjóðmegunarfræði, auðfræði og viðskifta-
fræði, en það heitið, sem beinast lægi við og eðlilegast
væri, hefir þó ekki verið notað um' þá fræðigrein. pað
er orðið búfræði. það hefir nú í málinu fengið aðra
þrengri merkingu, þ. e. fræði um sveitabúskap, sem orð-
in er svo föst, að varla mun gerlegt að hagga við henni.
Reyndar væri hér ekki um neina gerbreytingu að ræða,
heldur aðeins um útvíkkun á merkingu orðsins búfræði,
því að sveitabúfræðin' (sem nú er nefnd búfræði ein-
göngu) fellur líka undir almenna búfræði eða ökonomiu.
Og sú útvíkkun ætti jafnvel ekki að vera ókleif, því að