Tímarit lögfræðinga og hagfræðinga - 01.10.1922, Page 44
38 Tímarit lögfræðinga og hagfræðinga.
orðin bú og búskapur ei*u líka oft notuð í víðari merk-
ingu heldur en sveitabú og sveitabúskapur (t. d. að reisa
bú, skifta búi, landsbúskapur, þjóðbúskapur). En það er
hætt við, að það mundi reynast erfitt að fá heiti búfræð-
innar, sem nú er nefnd svo, nánar ákveðið, svo sem
sveitabúfræði, eða eitthvað því líkt. Samt er ekki loku
skotið fyrir, að nota mætti jafnframt orðið þjóðbúfræði
sem þýðing á nationalökonomiu (political economy, Volks-
v/irtschaftslehre). En jafnvel þótt sleppa yrði búfræð-
inni, þá væri ekki frágangssök að nota önnur heiti. þjóð-
megunarfræði, sem notað hefir verið síðan um miðja 19.
öld, og náð hefir nokkurri útbreiðslu, er að vísu ekki vel
heppilegt og einkum illa lagað til þess að mynda af því
önnur samsett orð, en notast má þó við það. pá er og
auðfræði líka allvel nothæft, enda þótt það sé ekki hið
ákjósanlegasta. pað er því ekki svo sérlega mikill hörgull
á heitum handa þeirri fræðigrein, að þess vegna þyrfti að
seilast eftir handa henni því heiti, sem statistikin hef-
ír hefir áður hlotið. Samt sem áður hygg eg, að ekki sé
heppilegt að vera að reyna að halda í heitið hagfræði fyr-
ir statistikina, heldur sé betra að sleppa því við öko-
nomiuna, hvoif sem hún kann að hafa þörf fyrir það
eða ekki. Og ástæðan til þess er sú, að það virðist svo, sem
orðið hagfræði minni menn frekar á merkinguna hagnað-
ur í orðinu hagur, heldur en á merkinguna ástand.
Nokkuð styðst þetta líklega við það, að til eru ýmsar
aðrar samsetningar af orðinu hagur, sem benda í þessa
átt, svo sem hagsýnn, hagkvæmur, hagnýtur, hagsmun-
ír. það virðist því vera meira lifandi samband milli orðs-
ins hagfræði og ökonomia, heldur en milli þess og statistik,
svo að jafnvel þótt menn ætluðu að halda því eingöngu
um statistik, þá er mjög hætt við, að það mundi iðulega
verða misskilið og tekið sem ökonomia eigi að síður.
En ef sleppa á orðinu hagfræði sem heiti á statistik,
hvað á þá að koma í staðinn? Að taka upp orðið statistik
óbreytt væri að visu ekki frágangssök, því að það er
enginn ókostur að hafa alþjóðaorð í málinu, og orðið