Heimir : söngmálablað - 01.06.1936, Blaðsíða 9

Þáttur úr brautryðjendastarfi
3!)
Arið 1840 kemur liingað fyrsta orgelið, í dómkirkjuna
i Reykjavík. 1862 er fyrsta söngfélagið stofnað og 1870
kemur hér út hin fyrsta eiginlega söngfræði. Það er
sem sagt ekki fvr en á síðara liluta 19. aldarinnar að
íslendingar kynnast tónlist í þeirri merkingu, sem hægt
er aö nota það orð.
II.
Fyrir réttum sextiu árum, árið 1876, er liér stofnaður
liinn fyrsti félagsskapur í því augnamiði að leika saman
á mörg hljóðfæri. Þann 26. mars það ár stofnar Ilelgi
sál. Helgason Lúðrafélag Reykjavíkur, og starfar það fé-
lag að mestu óslilið um 40 ára skeið. Næsti félagsskapur
á þessu sviði er „I4arpa“, sem stofnuð var 16. mai árið
1910 og spilaði i fyrsta skifti opinherlega við vígslu sund-
skálans í Skerjafirði árið eftir. — Þá er fyrsta sumar-
dag árið 1912, stofnað lúðrafélag innan K. F. U. M. og
kallað „Sumargjöfin“. Það félag starfaði nokkur ár sem
einn liður i allsherjarstarfi K. F. U. M. Enn er eitt lúðra-
félag stofnað 29. maí árið 1915 og var það nefnt „Gigja“.
— Að stofnun allra þessara lúðrafélaga slóðu ungir á-
hugamenn með enga kunnáttu og sáralitla þekkingu í
tónlist, en aðalhvatamaðurinn að stofnun þeirra var Hall-
grímur Þorsteinsson organisti, sem einnig var leiðbein-
andi þeirra allra, og stjórnandi fyrstu árin. Hefir hann
alla tið verið liinn mesti áhugamaður um tónlist og starf-
að af ósérplægni og áliuga hæði í þágu þessara félaga
og ýmsra söngkóra, sem liann hefir komið á fót.
III.
Árið 1922 voru tvö af þessum félögum starfandi —
Harpa og Gigja. Nokkrir menn úr háðum félögunum
höfðu rætt um það sin á milli að sameina bæði félögin
í eitt, með ]jað fyrir augum að betri og meiri árangur
næðist með samstarfi og einingu. Unnu þeir á ýmsan
hátt að þessu í kyrþei og ræddu það við félaga sína.