Melkorka - 01.12.1956, Blaðsíða 10

2. Gékk ég frarn á sútar sand
á sorgartíma örmum,
þar lá fley við frygðar-land,
fullt af allskyns hörmum.
3. Stóð þar upp f stafni Pin
af stríðu hatri kvenna
hún bað mig koma i sess til sin
á sorgar bátinn þenna.
Skáldið kvartar oft um ástarsorg eða elli,
eða þá skáldskapargáfan hafi yfirgefið sig
og svo live heimur versnandi fari, ellegar
það segist ekkert kunna í Eddu. Oft finnst
manni umkvartanir þessar vera frekar í ætt
við grobb heldur en raunverulega harma,
skáldið er þá að segja frá því í leiðinni að
svona vel geti það ort þrátt fyrir lærdóms-
leysi elli og ástarsorg. Það var þeir gátu ort:
Kvað ég þá fyrr mcð kátri lund
kvittur af allri pínu,
ber ég nú ei svo bliða stund
að brosi eg í hjarta mínu.
Það eru oft iielstu harmabætur að fá að
yrkja rímu:
Helstu tel ég þær harmabætur
hugsa ég um þegar lengjast nætur
hversu að miðjungs mjöðurinn sætur
marga vega f kvæðum lætur.
Það er oft erfitt að slíta sig lausa frá man-
söng, hann er þeirrar náttúru.
2. í fjörgin stár það fcgursta víf
með frukt og sóma
hon lifir sig æ með list og blóma.
3. Sjá hefur jungfrú afburð ein
af ungum snótum
hon stár oss í hjartarótum.
4. Þessi en væna gullaðs sprund
hon gjörir oss þvinga
foldu ann ég Fáfnis binga.
Sigurður Breiðfjörð (til dæmis að taka)
hefur yndi af að tala við hlustanda um sjálf-
an sig í mansöng og veit líka hvað hlustandi
hugsar um hann Sigga. En það má lengi lesa
rímur og hlusta lengi án þess að skilja hvað
er að gerast því óvönum er málið dulmál og
margt afbakað vegna ríms, eitt gleymist
aldrei, það er endarímið og innrímið, þegar
rímurnar taka á sig neglingsfast snið með
tímanum. Við og við snarstanzar maður í
lestri, liæfður í hjartastað þrátt fyrir rím og
kannski einmitt vegna ríms og form- og
stílfestu og tek ég dæmi þegar ég les:
Úr Númarímum:
3. rfma.
9. Um þína prýði að þenkja og tala
það er tíðast gleði mín
í högum fríðu hlýrra dala
hjörð um skrlður brjóstin þin.
Ríman sjálf er frásagnakennd, byggð á
íslendingasögu, riddarasögu eða fornalda-
sögu. Hún er rómantísk um hetjudáð og
bardaga, sjóferðir og hættulega leiðangra og
endar venjulega vel.
Sálus rfmur og Nikauors:
19. Garpurinn lagði í gegnum skjökl
af gildu afli
þcss mun bfða grimmleg gjöld
sá humra hafli.
Tilbreyting í framsögn varð að vera nægi-
leg til þess að fólk þreyttist ekki að hlusta.
Spruttu af Jrví margvíslegir hættir með mis-
munandi lirynjandi, bæði í rímum og
í kvæðalögum. Kvæðamaður breytir sífellt
um kvæðalag í hverri rímu. Hér skapast nýr
liður í sönglistinni en auk þess sérstök grein
skáldskapar, hinir mörgu hættir rímunnar
íslenzku. Vísurnar verða Jrannig þrautrím-
aðar eins og verið sé að vefa eða prjóna rós-
ir, rím við rím, innrím og útrím og rím til
beggja enda, ferskeytt, oddhent, afhent,
braghent skotlient, skáhent, úrkast, fléttu-
bönd, sléttubönd, stafhent, stikluvik, gagra-
ljóð og fleira.
Biðjum mýrar bála Týr
bragar skýr að rúnum
lagi rýran ljóða vfr
og lesi hýrum brúnum.
74
MELKORKA