Melkorka - 01.12.1961, Blaðsíða 3
MELKORKA
TÍMARIT KVENNA
Ritstjórn:
Nanna Ólafsdóttir, ReykjahUO 12, Reykjavík, simi 11156 . Þóra Vigfúsdóttir, Þingholtsstrceti 27, Reykjavik.
Útgefandi: Mdl og menning
EFNAHAGSBANDALAGIÐ
VIÐTAL VIÐ HJALTA KRISTGEIRSSON
Vcgna þess að svo er látið líta út sem innganga ís-
lands í Efnahagsbandalagið sé ekki annað en dálítið
óvenjulegur verzlunarsamningur, teljum við nauðsyn
að vekja athygli á eðli málsins. Vonum við, lesandi góð-
ur, að þú sjálfs þín vegna, leggir á þig að lesa þennan
stutta kafla um mikilvægasta málið sem þú átt eftir að
taka afstöðu til.
Hjalti Kristgeirsson er frá Klængsseli i Gaulverjabæ
> Flóa, fæddur 1933. Stúdent frá Laugarvatni 1955 með
fyrstu ágætiseinkunn. Stundaði síðan hagfræðinám í
Ungverjalandi. Er nú annar af tveim ritstjórum Verka-
mannsins á Akureyri.
Ritstj.
Viltu nú ekki byrja á því, Hjalti, að skýra
lesendum Melkorku frá þvi, hvaða riki
standa að Efnahagsbandalaginu?
Það eru sex ríki á meginlandi Evrópu
vestanverðri: Vestur-Þýzkaland, Frakkland,
Ítalía, Belgía, Holland og Lúxemburg. Þess
vegna er Efnahagsbandalagið líka oft nefnt
bandalag sex-veldanna eða eitthvað álíka.
Nú eru líkindi til, að bandalagið stækki,
því að Bretland og Danmörk hafa sótt um
upptöku.
En gengur þetta ekki lika undir nafninu
Markaðsbandalag?
Jú, eitt meginatriðið í stofnsamningi
Efnahagsbandalagsins er það að fella niður
tollmúra milli aðildarríkjanna, þannig að
ekki verði í framtíðinni um að ræða að-
skilda markaði eftir löndum, heldur einn
sameiginlegur markaður yfir öll löndin.
Þu minntist á stofnsamning . ..
MELKORKA
Já, það er Rómarsamningurinn, en hann
er nefndur svo, vegna þess að fulltrúar sex-
veldanna undirrituðu hann í Rómaborg.
Það gerðist 25. marz 1957, og á grundvelli
þessa samnings tók Efnahagsbandalagið til
starfa 1. janúar 1958.
Oghvert er helzta markmið bandalagsins?
Því er fljótsvarað. Það undirbýr stofnun
Bandaríkja Vestur-Evrópu.
Þarf nú samvinna í efnahagsmálum endi-
lega að ganga svona langt?
Vissulega ekki. En Efnahagsbandalagið á
— þrátt fyrir nafnið — fyrst og fremst að
þjóna pólitískum markmiðum. Það eru
meiri og minni efnahagslegir árekstrar milli
aðildarríkja bandalagsins, en þeir eru samt
léttari á metunum heldur en hinir póli-
tísku hagsmunir, sem tengja stórborgarastétt
auðvaldsríkjanna saman.
Og þeir pólitísku hagsmunir eru?
Valda- og gróðaaðstaðan sjálf. Bæði er, að
framleiðsluskipan vesturlanda er löngu
þroskuð fyrir sameignarfyrirkomulag, og
svo hitt, að auðvaldsskipulagið hefur þegar
borið lægri ldut fyrir sósíalismanum í fram-
kvæmd. Því reynir auðstéttin að sameina
krafta sína, þ. e. a. s. efnahagslegt bolmagn
og hernaðarlegan styrk landa sinna til úr-
slitaátaka. Efnahagsbandalagið er því meið-
ur á stofni kalda stríðsins, rétt eins og t. d.
NATO. — Stjórnmálalegt eðli Efnahags-
67