Búnaðarrit - 01.01.1972, Blaðsíða 241
LANDBÚNAÐURINN
235
reki, tilnefndur af Stéttarsambandi bænda og Sveinbjörn
Dagfinnsson, skrifstofustjóri í landbúnaðarráðuneytinu,
skipaður án tilnefningar, sem er formaður.
Starf þessarar nefndar er hið mesta vandaverk, því að
framtíðarheill bændastéttarinnar og landbúnaðarins velt-
ur meira á skipan jarðeignamála og ábúð jarða en nokkru
einu atriði öðru. Sjálfseignarábúð bænda befur tvímæla-
laust gefist bezt liér á landi og þar næst erfðafestuábúð.
Mikill meiri liluti jarða liér á landi er nú í sjálfseignar-
ábúð og tillölulega fáir búa á leigujörðum, sem óvanda-
bundnir einstaklingar eiga. Áður fyrr var það gróða-
vegur efnamanna að safna jörðuin, leigja þær út ásamt
kúgildum fyrir háa leigu, jafnvel okurleigu, og bæta
ábúanda lítið sem ekkert fyrir þær umbætur, er liann
gerði á jörðinni. Slíkar leigujarðir nýddust oft niður og
leiguliðar voru oftast fátækir, enda að venju liart gengið
eftir leigu fyrir jörðina og kúgildin. Með breytingu á
ábúðarlögum fyrir 40 árum, varð jarðeign til útleigu ekki
lengur auðveldur gróðavegur, og hefur það stuðlað að
aukinni sjálfsábúð. Á undanförnum áratugum liefur f jöldi
fólks, sem er fætt og uppalið í sveit, yfirgefið landbún-
aðinn og leitað sér starfs í þéttbýlinu. Sumt af þessu fólki
átti jörð eða arfsvon í jarðarhluta, er það yfirgaf sveitina.
Langflestir þessara manna liafa sýnt þann félagsþroska
og skilning á vandamálum landbúnaðarins, að þeir seldu
jarðeignir sínar sanngjörnu verði, þeim sem eftir urðu
í svcitinni við búskap, enda oft um systkini eða önnur
skyldmenni að ræða. Þökk sé þeim, sem á þann liátt
skyldu við sveit sína með sóma.
Sem betur fer, liefur öllum þorra fólks, sem yfirgefið
hefur landbúnaðinn að undanförnu, vegnað vel við þau
störf, sem það hefur tekið fyrir, og einnig hefur meiri-
hluti þeirra, sem eftir liafa setið í sveitinni við búskap,
staðið sig með mestu prýði við að endurbyggja á jörðum
sínum, stækka túnin og búa á allan liátt í liaginn fyrir
sig og þá, sem erfa landið.