Búnaðarrit - 01.01.1997, Side 39
BÚNAÐARRIT 1997
hafar hafi ekki samið sérstaklega um lækkun
ásetningshlutfalls vegna beitarálags eða þátt-
töku í umhverfis- eða atvinnuþróunarverk-
efnum eða vegna náms eða starfsþjálfunar.
Þá eru bændur, sem þurft hafa að farga fé
vegna riðu, undanþegnir ásetningshlutfalli
að öllu eða að hluta á fjárleysis- og fjártöku-
tíma.
Einnig voru reglur um aðilaskipti að
greiðslumarki milli lögbýla hertar svo mikið
að þau hafa í raun verið bönnuð eftir 1. júlí
1996 með þeirri undantekningu að eigandi
lögbýlis getur flutt greiðslumarkið með sér,
flytjist hann á annað lögbýli og ábúandi
getur einnig flutt með sér sérskráð greiðslu-
mark (greiðslumark sem hann hefur keypt
sjálfur), flytjist hann á annað lögbýli.
Samkvæmt samningnum er einnig gert
ráð fyrir að ríkið geti keypt greiðslumark
sem síðan er úthlutað til annarra greiðslu-
markshafa. Á grundvelli þessa ákvæðis var á
árinu 1997 úthlutað samtals 1.125 ærgild-
um, en á árinu 1996 samtals 7.788 ærgild-
um.
Samanlagt greiðslumark í sauðfé árið
1997 var 395.834 ærgildi (7.204 tonn). Þar
af voru 392.354 ærgildi (7-141 tonn) í virku
greiðslumarki en mismunurinn er óvirkur
vegna þess að ásetningsskylda er ekki upp-
fyllt.
Samningurinn gerir einnig ráð fyrir að
gerð verði áætlun um afsetningu kindakjöts-
framleiðslunnar og útflutningsþörf og var
eigendum sláturfjár, hvort sem þeir eru
beingreiðsluhafar eða ekki gert skylt að taka
þátt í útflutningi og sæta útflutningsupp-
gjöri fyrir hluta framleiðslu sinnar. Árið
1997 var útflutningshlutfall ákveðið 13%
fyrir dilkakjöt og 25% fyrir kjöt af full-
orðnu. Með þessu var takmarkað það magn
sem fór til sölu á innlendum markaði en
hverjum framleiðanda er frjálst að ákveða
hve mikið hann framleiðir. Samkvæmt
reglugerð nr. 407/1997 voru undanþágur
frá útflutningsskyldu þrjár:
a) Heimtaka á kjöti til eigin nota (innan
tiltekinna marka).
b) Slátrun utan hefðbundinnar sláturtíðar.
c) Afurðir fjár hjá framleiðendum sem
höfðu 0,7 kindur eða færri á fóðrum á
hvert ærgildi greiðslumarks síns sam-
kvæmt vortalningu búfjáreftirlitsmanns.
Afkoma sauðfjárræktarinnar
Samkvæmt niðurstöðum úr uppgjöri bú-
reikninga frá Hagþjónustu landbúnaðarins
fyrir árið 1996 er afkoma sauðfjárbænda
mjög slök. Að meðaltali gat reksturinn það
ár greitt í laun til eigenda og vexti af eigin fé
kr. 646 þúsund eða tæplega kr. 54 þúsund á
mánuði. Að baki þessunr niðurstöðum liggja
búreikningar 118 sauðfjárbúa. I töflu 20 eru
meðaltalsniðurstöður rekstrarreiknings allra
búa, en einnig hjá völdum stærðarflokkum.
Eins og sjá má eykst afraksturinn með
vaxandi bústærð.
I töflu 21 er efnahagsreikningur sömu
búa og í töflu 20. Veltufjárhlutfall er að
meðaltali 0,73 en nokkuð breytilegt eftir
hústærð, eða á bilinu 0,70-0,79. Eiginfjár-
hlutfall er að meðaltali 0,63 en er langlægst
í stærsta stærðarflokki, 0,57.
37