Heilbrigðismál - 01.04.1969, Qupperneq 10

um heilbrigðismár' og reksturs leitarstöðva sem áð-
ur er getið, e: rekin Krabbameinsskráning, þar
sem skráðir eru allir sjúklingar í landinu með ill-
kynja sjúkdóma. Er sk áning þessi mjög nákvæm,
allt frá átinu 1955, en hún hófst tæpum tveim
árum fyrr. Prófessor Ólafur Bjarnason hefur stjórn-
að henni frá by. jun og er mjög náin samvinna
m'lli Krabbameinsfélaga allra hinna Norðurland-
anna, bæði um skráninguna svo og ýmis önnur
málefni. Hefur ísland haft mikið gagn af þeirri
samv:nnu.
Tveir eru þeir þættir, sem einkum hafa fallið í
hlut Krabbameinsfélags Reykjavíkur á seinni ár-
um: Fræðslumál cg fjáröflunarmál.
Fræðslumálin hafa um margra ára skeið hvílt á
he ðum Jóns Oddgeirs Jónssonar sem á hverju ári
hefur ferðast til fjölmargra staða á landinu, skipu-
lagt fundahöld, sýnt fræðslukvikmyndir um krabba-
me'n o. fl. F,æðslubæklingar hafa verið gefnir út
í miklu magni undanfarin ár.
Einkum hefur verið lögð áherzla á fræðslu í
skólum landsins. Þessi fræðsla hefur mælzt mjög
vel fyrir og auk góðs árangurs, skapað hlýhug til
félaganna og þess starfs sem þau vinna.
Auk f.æðslu til almennings, hefur félagið leitazt
við að styrkja lækna til að sækja námske:ð erlendis
og læknaþing er fjalla um krabbamein, styikt vís-
indastarfsemi og útgáfu á vís'ndaritum.
Fjármagn félagsins kemur að mestu leyti frá sölu
happdrættirmiða, en það hefur einnig fengið góð-
ar gjafir og styrk hefur það hlot:ð frá Reykjavíkur-
borg um margra ára skeið.
Árið 1962 festu Krabbameinsfélögin kaup á
hálfri húseigninni að Suðurgötu 22. Skömmu síðar
keypti svo K'abbameinsfélag íslands hinn hluta
hússins. Hefur húsið allt verið endurbætt og skap-
ar nú mjög góð skilyrði til allrar starfsemi félag-
anna. Leitarstöðvarnar þrjár, skrifstofur félaganna
og krabbameinsskráningin er allt þar t;l húsa. Er
að vísu orðið þröng á þingi þa", nálega þrjátíu
manns vinna nú á vegum félaganna, en þau hafa
lengst af átt því láni að fagna, að góður andi hefur
ríkt innan veggja og sambandið innbyrðis með á-
gætum.
10
Framtíðarborfur
Þótt litið sé fljótt yfir farinn veg, kemur strax
í ljós að miklu hefur verið áorkað á því stutta
skeiði, sem Krabbameinsfélögin hafa starfað í land-
inu.
Tilgangur sá er Krabbameinsfélag Reykjavíkur
setti sér í fyrsm, að styðja í hvívetna baráttu gegn
krabbameini, er enn óbreytmr. Þrátt fyrir ótrúlegar
fjárhæðir, sem veittar eru í heiminum árlega til
þess að finna orsakir illkynja sjúkdóma, liggja þær
enn ekki ljósar fyrir. Við skulum öll vona að lausn
finnist í náinni framtíð, en varast of mikla bjart-
sýni. Meðan orsakir finnast ekki og þar af leiðandi
ekki fullur skilningur á hvernig sigrast megi alger-
lega á þessum sjúkdómi eða sjúkdómum, má hvergi
slaka á í baráttunni fyrir bættum árangri.
Ef við viiðum fyrir okkur hvað við höfum gert
til þess og hvað við gætum betur gert, mundi nið-
urstaðan verða eitthvað á þessa leið:
Af þeim atriðum, sem getið var um sem tilgang-
ur félags'ns má telja að þrjú séu vel rækt en hin
tvö verið í brennipunktinum að undanförnu.
Fyrsta atriðið, fræðslustarfsemin, hefur verið með
miklum blóma og má telja að verulegur árangur
hafi náðst í aukinni samvinnu við almenning. -
Hræðsla við sjúkdónrnn fer ört þverrandi vegna
betri skilnings á því hve góðan árangur má fá af
meðfe.ð, rem snemma er hafin. Hér hafa sannast,
sem annarsstaðar, orð prófessors Heymans í Stokk-
hólmi, að „bezta ráðið til þess að draga úr ótta fólks
við sjúkdóminn, er að það hafi sín á meðal full-
læknaða krabbameinssjúklinga í hverju þorpi og
hverjum hreppi lands'ns".
Telja má að fræðslunni sé vel borgið með því
skipulagi, sem nú er. Reynt er með hverju ári að
ná til fleiri og fleiri og sífellt er unnið að endur-
bótum á fræðslubæklingum og efnisval aukið.
Annar þátturinn að stuðla að aukinni fræðslu
lækna, hefur verið vel ræktur, eftir því sem efni
hafa staðið til á hverjum tíma.
Stjórn félagsins hefur nú í undirbúningi stærra
átak í þessum efnum. Fjöldi nýrra lyfja hafa komið
fram á seinni árum, sem geta bætt mjög líðan
krabbameinssjúklinga, en eins og kunnugt er eru
skurðlækn'ngar og geislalækningar þau helztn ráð,
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMAL