Heilbrigðismál - 01.06.1981, Blaðsíða 31

KRABBAMEINSFÉLAG ÍSLAADS 30ÁRA
LEGHÁLSKRABBAMEIN
Árleg tíðni á íslandi miðað við 100.000
25.1
1964
• Hafin leit að krabbameini í leg-
hálsi (leitarstöð B). Stöðin var
formlega opnuð 29. júní í húsi
félagsins við Suðurgötu. Eldri leit-
arstarfsemi (leitarstöð A) var í
október flutt úr Heilsuverndar-
stöðinni.
• Veittur framhaldsstyrkur til
krabbameinsrannsókna. Verða
rannsakaðar fæðuvenjur í Skaga-
fjarðarsýslu (þar sem magakrabba-
mein er algengt) og Rangárvalla-
sýslu (þar sem það er sjaldgæft).
Einnig verður reyktur matur efna-
greindur. Samkvæmt athugun á
dánarvottorðum 1941—60 reynd-
ust dauðsföll af völdum maga-
krabbameins hlutfallslega mun
færri hjá sjómönnum en bændum.
• Lög félagsins endurskoðuð.
Meirihluti fundarmanna á aðal-
fundi var andvígur því að breyta
nafni félagsins í Krabbavernd eða
Krabbavarnarfélag.
1965
• Erlendur styrkur veittur til
áframhaldandi rannsókna á maga-
krabbameini.
1966
• í samvinnu við kvenfélög víða
um land voru haldnir 27 fræðslu-
fundir um krabbamein. Um 300
manns sóttu fjölmennasta fundinn.
1967
• Leitarstöð A hafði starfað í tíu
ár. Þar var tekið á móti fólki sem
taldist heilbrigt en óskaði að láta
rannsaka sig með sérstöku tilliti til
krabbameins. Krabbamein fundust
hjá 13 af þeim 4520 einstaklingum
á aldrinum 15—86 ára sem komu
til skoðunar 1957—66. Hins vegar
fengu aðeins 8% þátttakenda enga
sjúkdómsgreiningu.
• Leitarstöð C tók til starfa. í
henni voru skoðuð meltingarfæri
valinna hópa úr A-stöðinni. Annars
vegar var gerð speglun á ristli og
endaþarmi (proctosigmoidoscopi),
en hins vegar magamyndataka hjá
þeim sem voru með sýrulausan
maga.
1968
• Við rannsóknir á krabbameins-
valdandi efnum í íslenskum mat-
vælum kom í ljós að ef svið voru
sviðin við kolaloga eða olíu fannst
mikið af „3/4 benspyren" í þeim en
var vart mælanlegt ef notaður var
gaslogi. Kjöt sem var harðreykt að
sveitasið virtist mjög ríkt af þessu
hættulega efni, en nær ekkert
fannst í því kjöti sem reykt var í
nútíma reykhúsi.
1969
• Oddfellowar, Krabbameinsfé-
lagið o. fl. gáfu Landspítalanum
Kóbalt-geislalækningatæki að
verðmæti um 6 milljónir króna.
• Leit að leghálskrabbameini náði
til alls landsins.
1970
• Á alþjóðlega heilbrigðisdaginn,
7. apríl, var frætt um krabbamein, í
útvarpi, sjónvarpi og blöðum.
• Húsið Suðurgata 24 keypt.
1971
• Bann við tóbaksauglýsingum
varð að lögum, en Krabbameins-
félagið hafði barist fyrir því í mörg
ár.
1972
• 1 árslok var hætt rekstri leitar-
stöðvar A.
1973
• Leit hófst að brjóstakrabba-
meini meðal þeirra kvenna sem
komu í leghálsskoðun í leitarstöð B.
1974
• Hafin samvinna milli Krabba-
meinsskrárinnar, Alþjóða krabba-
meinsrannsóknastofnunarinnar í
Lyon í Frakklandi, Erfðafræði-
nefndar og Rannsóknastofu Há-
skólans um fjölskyldurannsóknir á
brjóstakrabbameini.
• Bjarna Bjarnasyni, fyrrverandi
formanni Krabbameinsfélags ís-
lands, veittur heiðurspeningur
Norræna krabbameinssambands-
ins.
1975
• Heilbrigðisstofnun Bandaríkj-
1951 - 27. JÉAÍ -1981
Fréttabréf um HEILBRIGÐISMÁL 2/1981 31