Heilbrigðismál - 01.09.1981, Blaðsíða 9

* J lSíí m
RÍ II: J t iII'HpJ -íaifcð
Of
langur
vinnu
tími?
Grein eftir
Ólaf Ólafsson
Það hefur lengi verið ríkjandi
skoðun að lengd vinnutíma hefði
áhrif a líðan og heilsu fólks. Með
það í huga var safnað upplýsingum
um vinnutíma o. fl. í hóprann-
sóknum Hjartaverndar. Nýlega
hafa niðurstöður um þessi atriði
verið birtar,') og kemur þar margt
athyglisvert fram.
f rannsókn Hjartaverndar
1967-68 kom í ljós að 59% af 34
ára til 61 árs körlum á höfuðborg-
arsvæðinu unnu 55 klst. eða lengur
á viku. Sambærilegar tölur fyrir
Danmörku eru 14% (1961 — 62) og í
Svíþjóð unnu aðeins 11% svona
lengi (I974).3> Meðalfjöldi vinnu-
stunda á viku var 53 hér á landi áriri
1967—68. Sex til níu árum síðar
(1974—76) kom sami hópur í
rannsókn aftur og þá hafði áður-
nefnt hlutfall minnkað í 50% og
vinnutíminn styst, var þá 50.4
stundir.2) Þessi breyting stafar að
sumu leyti af þvi að þá var rann-
sóknarhópurinn orðinn eldri, en
menn virðast minnka við sig vinnu
með aldrinum, eins og sjálfsagt er. I
seinni rannsókninni reyndust sjó-
menn vinna 54 stundir, iðnaðar-
menn 52, skrifstofufólk 49 og
kennarar 48 stundir, svo að nokkur
dæmi séu tekin. Meðaltalið, 50.4
stundir á viku, er þó tíu til fimmtán
klukkustundum hœrra en í nálœg-
um löndum.
Hér á landi er talið sjálfsagt að fólk
húi vel og jafnvel hetur en í ná-
grannalöndunum. Hins vegar er
vinnutíminn 40—50 klst. lengri á
ntánuði heldur en í þessum löndunt.
Nú er verið að rannsaka áltrif langs
vinnutíma á heilsufar, en svo virðist
sem meira heri á fjarvistum vegna
langvinnra sjúkdóma hjá erfiðis-
vinnufólki en öðrunu
Til þess að einfalda og auðvelda
samanburð á milli starfsstétta var
atvinnugreinum skipt í þrjá flokka í
Hjartaverndarrannsókninni: A,
þeir sem vinna störf sem krefjast
frekar huglægrar vinnu en líkarn-
legrar áreynslu; B, þeir sem vinna
við ýmiss konar þjónustu-, af-
greiðslu- og eftirlitsstörf og stunda
líkamlega létta iðn; C, þeir menn,
faglærðir og ófaglærðir (þ. á m.
HLUTFALLSLEGUR FJÖLDI ÞEIRRA SEM
VINNA 55 KLST. EÐA LENGUR Á VIKU
Svíþjóð" Danmörk** Island*** Island****
1974 1961—62 1967 — 68 1974—76
11% 14% 59% 50%
* Karlar, allir aldursflokkar.
** Karlar, 20—75 ára, borgir og bæir.
*** Rannsókn Hjartaverndar, höfuöborgarsvæöiö. karlar 34 ára—61 árs.
**** Sami hópur, þá oröinn 40—69 ára.
Fréltabréf um HEILBRIGÐISMAl 3/1981 9