Heilbrigðismál - 01.09.1981, Blaðsíða 14
Myndir: Gun
lyfjaformið, sem framleitt er úr
ákveðnu lyfjaefni, þurfi endilega
að vera besta lyfjaformið. Miklar
rannsóknir og sífelldar nýjungar í
ýmsum þáttum lyfjaframleiðslu
verða til þess að fram koma ný
hjálparefni og nýjar framleiðslu-
aðferðir, sem nota má við seinni
umbætur á lyfjaformum úr þekkt-
um lyfjaefnum.
Rannsóknir
Framleiðsla fullgerðra lyfja úr
lyfjaefnum byggist á rannsóknum
og þróunarvinnu við stöðlun fram-
leiðslu. Við framleiðsluna verður
síðan að vera virkt eftirlit á öllum
framleiðslustigum og á sjálfu lyfja-
forminu. Ef brestur verður á þessu
er engin trygging fyrir því að hlut-
aðeigandi innlend lyf séu jafngild
samsvarandi erlendum sérlyfjum í
verkun.
Veigamikill liður í rannsóknum
á lyfjum er mat á aðgengi þeirra í
mönnum í samanburði við þekkt
lyf með sama lyfjaefni. I þessum
rannsóknum er leitast við að meta
hvort lyfin komist í sambærilegu
magni inn í blóð þeirra, sem lyfj-
anna neyta. Hér er augljóst að
samvinna verður að vera milli hins
opinbera og lyfjaframleiðenda og
þörf er á því að í lög komi ákveðnar
reglur um lyfjatilraunir á mönnum.
I Rannsóknarstofu í lyfjafræði
við Háskóla Islands er deild sem
annast ákvarðanir á blóðsýnum er
berast frá sjúkrastofnunum og
læknum. Þessi deild hefur tekið að
sér að annast frásogsrannsóknir á
mönnum með innlend lyf í saman-
burði við erlend lyf. Á sjúkrahúsum
hefur einnig verið unnið að slíkum
rannsóknum og þarf að bæta að-
stöðu þeirra til þess að fást við
klíniskar rannsóknir á lyfjum.
Mikilvægt er að efla Rannsókn-
arstofu í lyfjafræði svo og rann-
sóknarstofu í lyfjafræði lyfsala við
Háskóla íslands, þannig að þær
geti tekið að sér grundvallarrann-
sóknir sem nýtist íslenskum lyfja-
iðnaði.
Skyldur ríkisins
Ríkið hefur miklum skyldum að
gegna í viðleitni til þess að efla
innlendan lyfjaiðnað og verður nú
getið þeirra helstu.
• Innlendur Iyfjaiðnaður veitir
landinu öryggi með lyfjabirgðum.
• Innlendur lyfjaiðnaður veitir er-
lendum lyfjaframleiðendum sam-
keppni og stuðlar að því að halda
lyfjaverði innan sanngjarnra verð-
lagsmarka.
• Innlendur lyfjaiðnaður sparar
þjóðinni verulegan gjaldeyri.
• Innlendur lyfjaiðnaður eykur
innlenda þekkingu á sviði lyfja-
rannsókna og lyfjaframleiðslu og
skapar íslenskum rannsóknar-
stofnunum frekari möguleika á
hagnýtum rannsóknarverkefnum.
• Innlendur lyfjaiðnaður getur
tekið við auknum mannafla bæði
með og án sérþekkingar.
• Innlendur lyfjaiðnaður er hag-
kvæmari en ýmis annar iðnaður,
þar sem ekki er um að ræða mikla
hráefnisflutninga til landsins og
framleidd er háþróuð og dýr vara.
• Innlendur lyfjaiðnaður getur í
framtíðinni orðið vísir að útflutn-
ingi lyfja.
• Innlendur lyfjaiðnaður gefur
innlendum umbúðaframleiðend-
um aukna sölu.
• íslensk stjórnvöld tapa engum
tolltekjum þó að þau styðji inn-
lendan lyfjaiðnað.
Á íslenskum lyfjamarkaði er
fjöldi erlendra lyfja, sem á tiltölu-
lega stuttum tíma er hægt að staðla
og hefja framleiðslu á hér á landi
með tækjakosti sem að mestu leyti
er til staðar nú þegar. Hér er um
nægilega stóran markað að ræða til
þess að hægt sé að leggja í nauð-
synlegan kostnað og verðlag þess-
ara erlendu lyfja er þannig að inn-
lendur lyfjaiðnaður hefur góða
samkeppnismöguleika.
Samræmt átak
Hvernig til tekst með þessi verk-
efni er að verulegu leyti háð þvi
hvort á skynsamlegan hátt tekst að
samræma átak innlendra lyfja-
framleiðenda til eflingar innlend-
um lyfjaiðnaði. Þörf er frekari
stefnuniörkunar ríkisvalds um
hvern hlut það ætlar sér á þessu
sviði og hver afskipti það hyggst
hafa af lyfjaiðnaði með lánum eða
fjárframlögum.
Verði vel að málum staðið á
lyfjaiðnaður að geta orðið mikil-
væg atvinnugrein á íslandi og með
hóflegri bjartsýni má vænta þess að
hér verði síðar hægt að framleiða
lyf til útflutnings.
Guðmundur Steinsson lyfjafrœðingur
hefur starfað við lyfjaframleiðslu hjá
Pharmaco hf síðan 1964 og er nú deild-
arstjóri lyfjaþróunardeildar.
14 Fréttabréf um HEILBRIGÐISMÁL 3/1981