Heilbrigðismál - 01.03.1997, Qupperneq 12

Pálmi Guðmundsson - Tómas Jónasson o.
Þing norrænna heimilislækna haldið í Reykjavík:
Fjölbreytt, fjölmennt og reyklaust
Grein eftir Svein Magnússon
Norrænir heimilislæknar þing-
uðu í Reykjavík í júnímánuði. Var
þetta tíunda þing þeirra og í annað
sinn sem það er haldið á íslandi.
Þátttaka fór fram úr björtustu von-
um, alls komu á þrettánda hundrað
gesta og er þetta langfjölmennasta
þing norrænna heimilislækna.
Fyrra metið var sett á fimmta heim-
ilislæknaþinginu, sem einnig var
haldið í Reykjavík. Líklega var
þetta stærsta þing lækna sem hald-
ið hefur verið á Islandi. Þingið fór
fram í Háskólabíói og Þjóðarbók-
hlöðunni. Forseti íslands hélt
skemmtilegt erindi á opnunarhátíð
þingsins um leið og hann setti það.
íslenska undirbúningsnefndin
ákvað að þingið skyldi vera reyk-
laust og náði það ekki eingöngu yf-
ir hinn vísindalega hluta þess held-
ur einnig yfir alla aðra þætti dag-
skrárinnar, ferðir, lokahóf o. fl.
Mæltist sú ákvörðun vel fyrir og
var virt af þátttakendum. Mun
þetta vera í fyrsta sinn sem reyk-
laust þing er haldið á þennan hátt.
Þingið skiptist í stóra fyrirlestra,
málþing, spjaldþing og frjálsa fyrir-
lestra. Alls voru haldnir um 60 fyr-
irlestrar og tæplega 50 rannsóknir
voru kynntar á spjaldþinginu. Efni
fyrirlestranna var mjög breytilegt
og vöktu mörg rannsóknaverkefnin
mikla athygli.
Málþing um samstarf í heilbrigðis-
þjónustu var mjög fjölsótt. Var þar
fjallað um nauðsyn samstarfs allra
þátta þjónustunnar, heilsugæslu,
sérgreinalækna og sjúkrahúsa.
Norðmenn kynntu mikla úttekt
sem þeir hafa gert til að auka þessa
samvinnu. Mikil aukning á mögu-
leikum heilbrigðisþjónustunnar
samhliða takmörkuðu fjármagni
hefur leitt af sér tilfærslu verkefna
og forgangsröðun. Tilhneiging ein-
stakra heilbrigðisstétta til að ein-
angra sig hefur víða verið áberandi
en getur um leið dregið úr heild-
arafköstum þjónustunnar. Atök
hafa skapast um verkefni. Yfirvöld
heilbrigðismála hafa í mörgum
löndum reynt að færa sem mest af
verkum út af sjúkrahúsum, enda er
slíkt viðurkennt alþjóðlegt mark-
mið. Farið var yfir mikilvægi
heilsugæslunnar í þessu sambandi
en um leið bent á nauðsyn sam-
starfs allra starfsmanna heilbrigðis-
þjónustunnar.
Bryndís Benediktsdóttir læknir í
Garðabæ kynnti áhugaverða rann-
sókn, sem hún hafði gert á syfju og
svefnvenjum unglinga. Sýndi hún
fram á að dagsyfja hjá 15-16 ára
unglingum hefur sterka fylgni við
reykingar, áfengisnotkun og notk-
un vímuefna. Hún benti á að taka
bæri mikla dagsyfju sem mögulegt
merki um áhættusaman lífsstíl.
Færeysku feðginin Katrin og Kaj
Kallsberg kynntu rannsókn sem
þau höfðu gert á tíðni sjúkdóma og
læknisþjónustu í Færeyjum á árunum
1988 og 1996. Milli þessara ára hafði
átt sér stað hrun í færeysku efna-
hagslífi, tólfti hver íbúi flutti úr
landi og atvinnuleysi fór upp í 19%.
Nú búa rúmlega 43 þúsund manns
í Færeyjum. Á margan hátt er sjúk-
dómatíðnin lík þeirri íslensku. Frá
1988 til 1996 höfðu heimsóknir til
lækna aukist vegna hjarta- og
æðasjúkdóma en tíðni öndunar-
færasjúkdóma minnkaði. Færey-
ingar hafa að meðaltali fimm sinn-
um á ári samband við lækni, konur
sex sinnum og karlar fjórum sinn-
um.
Frá Danmörku var kynnt athygl-
isverð rannsókn sem gerð var á
vegum heimilislækningadeildar há-
skólans í Árósum. Könnuð var
áfengisneysla stórs hóps Dana á
aldrinum 30-50 ára. Kom í Ijós að
10% kvenna og 19% karla drukku
meira áfengi en dönsk heilbrigðis-
yfirvöld töldu ráðlegt. Sterk fylgni
var milli eigin mats fólks á áfengis-
neyslu og magni ensíma frá lifur í
12 HEILBRIGÐISMÁL 1/1997