Fróðskaparrit - 01.07.2004, Page 139

NÝTTINNAN VÍSINDI 2004
137
darlag fyri (baseline) framtíðar kanningum
av vakstrarbroytingum.
Vøksturin varð kannaður frá fjallatoppi
og niður í 150 m hædd. Trý vakstrabelti
verða lýst; niðasta beltið er sermerkt av
lyngvøkstri, ið røkkur upp í 200 m hædd,
síðan er lágfjallabeltið omanfyri, har lyn-
gvøksturin hvørvur, og á 400 m hædd byr-
jar háfjallabeltið, ið er sermerkt av ark-
tiskum gróðri.
Samanborið við kanningar, sum eru
gjørdar um miðjuna av seinastu øld, vísir
henda kanning, at vakstrarbeltini eru lægri
nú. Um hesin munur verður borin saman
við hitamunin í Føroyum millum báðar
kanningarnar, sæst, at tað er kólnað o.u.
0.25°C í Føroyum í ársmiðal tey seinastu
50 árini. Við hesari køling skuldi verið
møguligt hjá vakstrabeltunum at flutt seg
o.u. 30 m. Kanningamar benda sostatt á, at
tað niðasta vakstrabeltið við sjóvarmálan er
vorðið minni, men háfjallavakstrarbeltið er
vorðið størri.
Fyri at meta um avleiðingar av framtíðar
veðurlagsbroytingum á fjallavøksturin í
Føroyum eru kanningar gjørdar av útvald-
um plantusløgum, ið eru sermerkt fyri tey
trý vakstrarbeltini, í mun til hvønn sum-
mar- og vetrarhita tey klára seg best í, og
hvussu nógv skal til, áðrenn tey verða hótt.
Meðan heimurin sum heild óivað hitnar
ta komandi øldina, er tað ivingarsamt, á
hvønn hátt hendan alheimsupphitingin fer
at ávirka Føroyar. Norðuratlansrákið kann
vikna, og tað kann hava við sær, at tað
verður kaldari í Føroyum.
Orsakað av óvissum spádómum um veð-
urlagsbroytingar eru tvær framtíðarímynd-
ir settar upp:
The vegetation was sampled from the
mountain top down to 150 m a.s.l. Three
signifícantly different altitudinal vegeta-
tion zones were determined. A temperate
zone (upper limit at 200 m a.s.l.), charac-
terized by Calluna heath vegetation. Above
it, there is a low alpine zone (200-400 m
a.s.l.) with the lower limit set where the
Calluna heaths disappear, but species like
Vaccinium myrtillus and Empetrum nigrum
are still frequent. The upper limit of the low
alpine zone is set where Vaccinium myr-
tillus disappears. The uppermost zone is
the alpine zone (above 400 m a.s.l), charac-
terized by arctic species.
Compared to studies from the middle of
the 20th century, this study shows that the
boundary between the low alpine and the
alpine zone is found at a lower altitude
now. Comparing these changes to the tem-
perature difference in the Faroe Islands be-
tween these two studies, the temperature is
found to be 0.25 °C colder now than fifty
years ago. With a lapse rate of 0.8°C, a
cooling of 0.25°C should lead to a lowering
of the alpine zone around 30 m.
This could indicate that a lowering in the
alpine zone has occurred within the last
fifty years as a result of cooling.
To identify the effect of future climate
change on mountain vegetation in the
Faroe Islands, the tolerances to changes in
winter and summer temperature were test-
ed on selected plant species representative
of the main vegetation types in the Faroe
Islands.
While the globe as a whole most likely
will become warmer in the next hundred
years, it is unclear how this global warming