Samtíðin - 01.03.1941, Side 13

SAMTÍÐIN
9
í Lis§abon
ÞÓRHALLUR ÞORGILSSON:
Nýningrin
AÐ ER nokk-
uð útbreidd
skoðun, virðist
mér, að Portú-
Sal sé framhald
Spánar, og það
er auðvitað rétt
í landfræðileg-
um efnum. En
ég held, að i
flestum öðrum greinum gæti mjög
verulegs munar á þessum þjóð-
löndum.
Xú verða menn varir alveg sér-
staklega mikilla umskipta, þegar
þeir koma frá Spáni til Portúgals.
Spánn er enn í sárum eftir borg-
arastyrjöldina, og strið geisar enn
all umbverfis, með vaxandi við-
skiptahindrunum, sem skapa nokk-
urs konar umsátursástand í land-
■uu. Portúgal hefur aftur notið langs
friðar, og í skjóli lians hefur at-
vinnulíf blómgast og velmegun
lúóðarinnar stórum aukist. A þess-
u>n uppgangstímum hefur portú-
gölsku þjóðinni hlotnast forysta
liins ágætasta manns, prófessors
fúiveira Salazar, sem er jafn mik-
úhæfur sjálfur og hann er réttsýnn
1 inati sinu á hæfileikum annarra.
Hann er ekki ginkeyptur fyrir há-
'aðamiklum stjórnmálamönnum án
sérþekkingar í ábyrgðarstöður þjóð-
félagsins. Allir ráðberrar hans eru
valinkunnir prófessorar og' doktor-
ur, hver í sinrii grein. Það er ekki
að sjá, að Salazar hafi þá óbeit á
„langskólamönnum“ og sérfræðing-
um, sem margir virðast haldnir af
hér á landi. —
Við komum á eimskipinu Heklu
i kringum þ. 25. sept. síðastl. til
Setúhal, en skijjið álti a'ð taka sem-
enl á stað einum skamt þaðan, er
Otao nefnist.
Setúbal liggur skamt fvrir sunn-
an Lissabon, og fór ég þangað og
dvaldist nokkra daga í binni fögru
borg á Tejo-bökkum.
í spænskum blöðum bafði ég séð
á það minst, að sýning mikil slæ'ði
ylir í Lissabon, sakir 800 ára
sjálfstæðisafmælis portúgölsku
þjóðarinnar, og það levndi sér ekki,
að mikið var þar um að vera. Og
margt hafði breytst, síðan ég var
þar seinast, þótt ekki sé ýkjalangt
síðan. Umhverfis liinn sögufræga
Belém-kastalá úti við mynni fljóts-
ins er hið víðáttumjkla sýningar-
svæði með skrautlegum höllum, sýn-
ingarskálum verslunar- og iðnfvrir-
tækja, skemtistöðum og heilum
þorpum, sem bygð bafa verið í lík-
ingu við nafngreinda staði víðs veg-
ar í nýlenduriki Portúgals.
Þessi sýning er vottur hinnar
nýju framvindustefnu þjóðarinnar.
Hún var eitt sinn önnur voldugasta
þjó.ð heims. Með Tordesillas-sátt-
málanum skiptu Spánverjar og
Portúgalsmenn raunverulega heim-
inum utan Evrópu á milli sín. Og
Þórhallur Þorgilsson