Fréttablaðið - 25.09.2010, Blaðsíða 36

MENNING 6
Sigurður Guðjónsson vakti strax
athygli með útskriftarverki sínu
frá Listaháskóla Íslands árið 2003,
síðan hefur hann þróað og meitl-
að list sína á áhrifaríkan hátt en
hann notar kvikmyndir og hljóð,
samtvinnað í eina heild. Undan-
farin ár hefur hann fært sig frá
myndum sem gáfu í skyn frásögn,
dálítið dularfulla, jafnvel óhugn-
anlega, yfir í innsetningar sem
byggja á styttri myndlúppum, án
frásagnar.
Verk Sigurðar vísuðu í upphafi
nokkuð til goth-bókmennta nítj-
ándu aldar, en þær einkenndust af
dulmögnuðum fyrirbærum, geð-
veiki, draugum, einhverju dular-
fullu sem bjó undir niðri og dró
lesandann til sín og átti sér yfir-
leitt stað í rústum eða drungaleg-
um köstulum. Það má kannski líka
hugsa til David Lynch, þá sérstak-
lega myndar hans, Eraserhead og
líka til Lars von Trier, þá helst
Forbrydelsens element og Riget.
Þegar komið er í Suðsuðvest-
ur draga hálfmyrkvuð herberg-
in mann inn, húsið skelfur, gólfið
titrar og veggirnir víbra. Tveim-
ur svarthvítum myndlúppum er
varpað á vegg sín í hvoru her-
berginu. Hjól snúast, það drjúpa
dropar í vatn, vélarnar ganga,
drífa huga manns áfram í áhrifa-
ríku samspili við drunurnar í hús-
inu öllu. Hillur geyma ljóskastara,
eins og skúlptúr í rýminu. Öðru
hvoru birtast litir á myndunum,
eða hvað, hvað sá ég? Hávaðinn er
ekki óhugnanlegur heldur seiðandi
á sérkennilegan hátt, það er ekki
annað hægt en að gefa eftir og sog-
ast inn í þennan sterka hljóð- og
myndheim.
Sigurður hefur hér einangrað
áhrifaríka þætti úr kvikmynd-
um, hljóðmyndum og myndlist.
Þessi innsetning er nær því að
vera abstrakt en önnur verk Sig-
urðar, vegna þess hve vísanirnar
eru óbeinar, myndrænir þættir
einfaldir, hringform, svarthvít-
ir litir og grunnlitir sem bregður
fyrir hraðar en auga á festir. Hið
sama má segja um hljóðmynd-
ina sem hvorki felur í sér rísandi
né stígandi, heildarmyndin er
massíf upplifun sem ekki breyt-
ist frá einni mínútu til annarrar.
Á sama tíma vísa bæði myndir
og hljóð sterkt til þess mynd- og
bókmenntaheims sem nefndur er
hér að ofan og ná þannig að virkja
áhorfandann á mörgum sviðum.
Hugað er vandlega að framsetn-
ingu, rýmið lagað fullkomlega að
aðstæðum og frágangur allur er
hnökralaus.
Útkoman er afar áhrifarík og
ekki má gleyma að skemmtana-
gildið er líka töluvert, maður
tímir varla að fara út úr þessu
þrælmagnaða rými sem nötrar og
drynur eins og lifandi vél.
Ragna Sigurðardóttir.
Niðurstaða: Mögnuð og áhrifarík
upplifun sem nær föstum tökum á
áhorfandanum. Sigurður hefur farið stig-
vaxandi í list sinni á síðustu árum, hér er
listamaður sem vert er að fylgjast með.
Þrælmagnaður heimur
MYNDLIST
Skruð, Sigurður Guðjónsson.
Suðsuðvestur, Hafnargötu 22, Reykjanesbæ. Sýnd til 3. október.
★★★★
S
ýningarstjórinn í ár, jap-
anski arkitektinn Kazyou
Seijima, leggur upp með
grundvallarspurninguna
um það hvað sé arkitekt-
úr, sem og endurskoðun þeirra
tækifæra sem felast í arkitekt-
úr fyrir nútíma samfélag. Hún
valdi hóp arkitekta, listamanna
og verkfræðinga til að gefa sitt
svar við spurningunni og beita
þeir fyrir sig alls kyns efni og
miðlum, allt frá ljósmyndum og
hefðbundnum arkitektamódel-
um til listfengra rýmisinnsetn-
inga og hátæknilegra hönnunar-
lausna. Allt til þess gert að gefa
upplifun af því hvað arkitekt-
úr er og hvað við getum mögu-
lega ímyndað okkur að hann geti
verið. Auk sýningar Seijima,
eru framlög frá þjóðum heims-
ins – í ár alls 56 þjóðum – sett
fram í sérlegum þjóðarskálum í
Giardini-lystigarðinum. Og þar
kennir ýmissa grasa – Hollend-
ingar spyrja áleitinna spurninga
um tómar byggingar og tækifær-
in sem í þeim búa, Danir kynna
ný verkefni í borgarskipulagi,
Finnar nýjar skólabyggingar og
Ísraelar kíbbútsa, svo dæmi séu
nefnd.
Auk þess að vera suðupottur
hugmynda um arkitektúr, er Fen-
eyjatvíæringurinn mikilvægur
Hvað er arkitektúr er spurningin sem Feneyjatví-
æringurinn í arkitektúr leitast við að svara að þessu
sinni. Anna María Bogadóttir, arkitekt og menningar-
fræðingur, tók púlsinn í þessum suðupotti hugmynd-
anna.
ARKTITEKTÚR ANNA MARÍA BOGADÓTTIR
TÓMAR BYGGINGAR
og borgarskipulag
Í stemningsþrungnu rými gömlu skipa-
smíðastöðvarinnar Arsenale hefur Ólafur
Elíasson, í verkinu YOUR SPLIT SECOND
HOUSE (2010), hengt þrjár vatnsslöngur
upp í loftið þar sem þær snúast í hring og
sprauta vatni út í myrkvað rými og lýsa á
það með blikkljósi.
M
YN
D
/A
N
N
A
M
A
RÍ
A
B
O
G
A
D
Ó
TT
IR
Holland stendur autt: Efri hæð hollenska þjóðar-
skálans var þakin bláum frauðplastmódelum sem
eru gerð eftir byggingum sem standa auðar víðs
vegar um Holland. Hugmyndin að baki sýning-
unni var að varpa ljósi á og kryfja tækifærin sem
felast í tómum byggingum.
Hollenski arkitektinn Rem
Koolhaas leiðir sýningar-
gest um yfirlit verka OMA,
sem var hluti af sýningu
Feneyjatvíæringsins í ár, þar
sem Koolhaas veitti Gullna
ljóninu viðtöku.
vettvangur til þess að koma hug-
myndum sínum og verkefnum á
framfæri – ekki síst við blaða-
menn og alþjóðlega gagnrýnend-
ur. Einmitt þess vegna spretta
upp óteljandi viðburðir, sýning-
ar og fyrirlestrar sem eru viðbót
við hina miklu dagskrá tvíær-
ingsins. Þrátt fyrir að Íslending-
ar taki ekki þátt í tvíæringnum
í ár, kynnti íslenski arkitekt-
inn Kristján Eggertsson, hjá
dönsk-íslensku stofunni KRADS,
verkefni stofunnar í glæsilegu
teiti sem haldið var í reisu-
legri villu í borginni við síkin.
Tilefnið var útgáfa bókarinn-
ar Worldwide Architecture, hjá
ítalska forlaginu, Wolters Kluver,
en KRADS er meðal ungra arki-
tektastofa sem bókin fjallar um.
Skýjum hulin göngubrú bugðast fram hjá voldugum súlum Arsenale-byggingarinnar, en upplifunin af því að ganga yfir brúna
fær hjörtu lofthræddra til að slá örar. Cloudscapes (2010) Transsolar + Tetsuo Kondo.