Fréttablaðið - 19.10.2010, Side 18

19. október 2010 ÞRIÐJUDAGUR4
Heilsuvenja 1: Borðið mikið
af grænmeti og heilkorni
Lönd þar sem lögð er áherslu á það:
Kína og Grikkland
Í mörgum löndum er litið á
kjöt sem meðlæti. Í Kína byggist
mataræðið fyrst og fremst upp á
grænmeti, ávöxtum og heilkorni
og í Grikklandi eru grænmeti og
rótarávextir uppistaðan í mörgum
máltíðum, ekki bara meðlæti.
Hvað á að gera: Reynið að fylla
tvo þriðju disksins með grænmeti
og heilkornsafurðum og einn þriðja
með fiski eða kjöti. Kaupið ferska
ávexti á sumrin, frystið þá og notið
út í jógúrt eða ávaxtahristing á
morgnana.
Heilsuvenja 2: Gefið ykkur
nógan tíma til að matast
Lönd þar sem lögð er áhersla á það:
Ítalía, Frakkland, Spánn, Grikk-
land og Japan.
Í þessum löndum stendur mál-
tíð gjarnan yfir í nokkra klukku-
tíma. Og í opinberum matarráð-
leggingum í Grikklandi er lögð
áhersla á að „borða hægt, helst allt-
af á sama tíma dags og í ánægju-
legu umhverfi“. Að borða hægt
og njóta þess dregur úr ofáti og
eykur afslöppun, sem hjálpar til
við meltinguna.
Hvað á að gera: Takið ykkur tíma
til að njóta lyktarinnar, áferð-
arinnar og bragðsins af
matnum. Tedrykkja að japönskum
sið byggist til dæmis á því að sinna
öllum skilningarvitum; að horfa og
hlusta þegar teinu er hellt í bollann,
finna hitann af bollanum í lófanum
þegar honum er lyft, anda síðan
að sér ilminum og að lokum njóta
bragðsins.
Heilsuvenja 3: Passið
skammtastærðir
Lönd þar sem lögð er áhersla á það:
Frakkland og Japan.
Í Frakklandi eru meðalskammt-
ar um það bil 25 prósentum minni
en til dæmis í Bandaríkjunum og
pökkuð matvæli eru seld í mun
minni pakkningum. Í Japan eru
skammtarnir líka smáir og þar
borðar fólk úr litlum skálum í
stað stórra diska.
Hvað á að gera: Marg-
ir Japanar ástunda
„hara hachi bu“ sem
þýða má sem „átta
af tíu“ og þýðir
að þeir hætta að
borða strax og
þeim finnst
þeir vera
að verða
saddir.
Ráðlagt
er að ýta frá
sér diskinum um leið og maginn
virðist vera að fyllast. Einnig er
ráðlegt að hafa uppistöðuna í mál-
tíðinni mettandi trefjaríka fæðu
eins og linsubaunir eða grænmeti.
Heilsuvenja 4: Notið aðeins
ferskt óunnið hráefni
Lönd þar sem lögð er áhersla á
það: Ítalía, Frakkland, Grikkland
og Japan.
Matarinnkaup í löndum á borð
við Frakkland og Ítalíu fara fram
á mörgum stöðum; hjá slátraran-
um, grænmetissalanum og bakar-
anum, sem tryggir að hráefnið er
ferskt og óunnið.
Hvað á að gera: Sleppið því að
kaupa unnar vörur og leggið meiri
áherslu á salatið. Eldið grænmeti
almennt eins lítið og mögulegt er,
gufusjóðið það eða snöggsteikið.
Heilsuvenja 5: Kryddið
hraustlega
Lönd þar sem lögð er áhersla á
það: Indland, Kína og Taíland.
Kryddjurtir og annað krydd eru
ekki bara holl, heldur auka ánægj-
una af máltíðinni fyrir öll skiln-
ingarvit. Rannsóknir hafa leitt í
ljós að kryddjurtir eins og tímí-
an, basilíka og rósmarín, og krydd
eins og kanill, negull og túrmerik
geta haft hamlandi áhrif á vöxt
sjúkdóma.
Hvað á að gera: Til að tryggja
aðgang að ferskum kryddjurtum
allt árið er tilvalið að rækta þær
í pottum í eldhúsglugganum. Það
má líka krydda hversdagsmatinn
með óvenjulegu kryddi, til dæmis
nota kanil eða negul á grillkjúkl-
inginn eða fiskinn.
fridrikab@frettabladid.is
Maturinn lengir lífið
Ýmislegt er sameiginlegt með mataræði þeirra þjóða þar sem meðalaldur er hæstur og ekki úr vegi að
taka þær sér til fyrirmyndar. Hér eru fimm venjur sem gott er að temja sér ef stuðla á að langlífi.
Þótt ekki séu margir svona ávaxtamarkaðir á Íslandi er fjölbreytt úrval ávaxta í stórmörkuðum.
Lönd þar sem fólk lifir lengst
Land Offita Meðalaldur
1. Japan 1,5% 82 ár
2. Singapúr 1,8% 82 ár
3. Kína 1,8% 73 ár
4. Frakkland 6,6% 81 ár
5. Svíþjóð 11% 81 ár
6. Ítalía 13% 80 ár
7. Spánn 16% 80 ár
8. S-Kórea 10% 79 ár
9. Ísrael 24% 81 ár
10. Grikkland 25% 80 ár
Ávextir og grænmeti eru nauðsynleg fyrir heilsusamlegt útlit, eftir því sem fram kemur í
nýlegri rannsókn. Þar kemur fram að húðlitur manneskju segi til um hversu heilsusamleg
hún virðist vera og þar af leiðandi hversu aðlaðandi hún sé. Þá hafi mataræði mikið að
segja um húðlit.
UPPSKRIFT FYRIR FJÓRA
• 700 gr. grasker eða butternut squash afhýtt
og skorið í teninga
• 2-3 matskeiðar ólífuolía
• 2 hvítlaukslauf, kramin
• 1 msk ferskur engifer,afhýddur og raspaður
• 1-2 msk karrýduft, eftir smekk
• ½ teskeið kanill
• 1 msk grænmetiskraftur
• 200 ml kókosmjólk
• 4 meðalstórir tómatar, skornir í teninga eða
1 dós niðursoðnir tómatar í teningum
• 100 gr. heslihnetur
• 100 gr. rúsínur
• 1 knippi ferskur kóríander, skorinn smátt
• Salt og pipar eftir smekk
Látið olíuna hitna á pönnu og mýkið laukinn
í henni. Bætið hvítlauk, engifer, karrýdufti, kanill
og grænmetiskrafti útí og hrærið í eina mínútu.
Bætið þá graskeri og kókosmjólk og látið krauma
í um 15 mín. Áður en graskerið er orðið fyllilega
mjúkt bætið öllu öðru útí nema kóríander laufum,
hafið á hægum hita í 5 mín. Bæta má kókosmjólk
útí ef kássan er of þurr. Bætið við Kóríander rétt
áður en rétturinn er borinn fram.
FLJÓTLEGT SPELT NAAN BRAUÐ
• 1 bolli hvítt spelthveiti
• 1 teskeið lyftiduft
• ½ tsk salt
• 1 tsk sítrónusafi
• 1 tsk kraminn hvítlaukur (má sleppa)
• 1 tsk kraminn kóríander úr krukku eða
1 msk ferskur (má sleppa)
• 60-70 ml heitt vatn
Blandið öllum þurrefnum saman, bætið síðan
vökvunum við. Handhnoðið stuttlega, þar til deigið
er mjúkt en límist ekki. Mótið fjórar litlar bollur,
fletjið þær út í höndunum og bakið í ofni við 200
gráður í um 5-7 mínútur á hvorri hlið. Eftirá
dreypið ólívuolíu yfir brauðið og berið fram heitt.
Rétturinn er borinn fram með brúnum basmati
hrísgrjónum og fersku salati.
Grænn kostur
Skólavörðustíg 8
101 Reykjavík
Sími: 552 2028
Graskers-
karrý með
Naanbrauði
www.graennkostur.is
Heilsuréttir
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
ÞAÐ ER AUÐVELTAÐ KAUPA ÁSKRIFT Á
STOD2.IS