Afmælisblað Knattspyrnufélags Reykjavík 1899 - 1939 - 01.01.1939, Page 7

BENNÓ:
NOKKRAR
ENDURMINNINGAR
Knáttspyrnii kyntist ég fyrst fyrir
aldamótin. Var ég þá oft á knatt-
spyrnuæfingum, með prenturum, su'ð-
ur á Melunum, einmitt á sama stað og
núverandi íþróttavöllur er nú. Faðir
minn var markvörður, og iærði ég
snennna listina af honum. Skozkur
prentari, J. Ferguson að nafni, kendi
hér knattspyrnu og fimleika nokkrum
áhugamönnum. Björn ritstjóri Jónsson,
síðar ráðherra, hafði fengið þennan
skozka prentara hingað 1895 í fsa-
foldarprentsmiðju. En Björn heitinn
Jónsson var liinn mesti áhugamaður
um allskonar likamsiþróttir (einkum
þó sund), eins og synir hans.
Skömmu eftir aldamótin tók ég fyrst
])átt í „milliríkjakeppni“ í knattspyrnu:
var það i kappleik við skipverja af
danska strandvarnaskipinu Heimdall-
ur, sem hér annaðist þá strandvarnir.
Hinn velþekti fimleikakennari, Ólafur
Rósinkranz, var dómari leiksins. Snjöll-
ustu leikmenn okkar KR-inga voru þeir
hræður Pétur og Þorsteinn Jónssynir
(kaupmanns). Það er tvent, sem mér
er minnisstæðast frá þessum kappleik;
liið fyrra, er danski bakvörðurinn slö
knöttinn, með hendinni úr marki, þar
sem bersýnilegt var, að við hefðum
réttilega skorað mark, ■ ef danski bak-
vörðurinn hefði ekki tekið sér mark-
varðarréttindi og slegið knöttinn úr
marki. Þótti öllum þetta hin mesta ó-
svinna, og vildu flestir (jafnt kepp-
cndur sem áhorfendur) láta dómarann
dæma rétt skorað mark, fyrir þessi
leikspjöll. En á það félst dómarinn
ekki, en dæmdi okkur vítaspyrnu. Vita-
spyrnumanninum skeikaði, en Danirn-
ir fögnuðu yfir óliepni okkar. Þö
son, er ásamt meðstjórnendum sinum
liafa gert K.R. að þvi fyrirmyndar fé-
lagi, sem það er.
K.R. lengi lifil.
var ekki gefist upp, og endaði
kappleikurinn á jafntefli, að mig
minnir. Hitt atriðið var það, hve
við KR-ingar vorum í ósamlitum
búningi. Það mátti svo segja, að
hver leikmaður væri í sinum sérstaka
leikbúningi. Það var þá eitthvað ann-
að með Danina, sem voru í fallegum,
samlitum búningi, svo að maður öf-
undaði þá. Upp úr þessu var farið
að liugsa um að fá hentugan kappliðs-
búning fyrir K.R. En það komst þó
eigi í framkvæmd fyr en mörgum ár-
um siðar, því fjárliagurinn var svo
þröngur, og fór það fé, sem safnaðist
í að kaupa knetti, markstengur o. fl.
Upp úr aldamótunum kepptum við
KR-ingar við skipverja af svo að segja
öllum þeim herskipum og flutninga-
skipum, sem hingað komu, en þau voru
bresk, dönsk, norsk, frönsk og þýsk.
Þessir kappleikir voru oft mjög skemti-
legir og lærdómsrikir á ýmsan hátt.
þvi meðal hinna erlendu knattspyrnu-
manna (skipverja) voru oft snjallir
knattspyrnumenn, sem mikið var bægt
að læra af, t. d. um rétta knattmeð-
ferð og samleik.
Þann 25. ágúst 1911 var ég kjörinn
formaður K.R. Ég tök það vandaverk
að mér með hálfum huga, einkum
vegna þess, hve flatt við liöfðum far-
ið fyrir Fram það ár, er vallarvigslan
fór fram i júní, en þá töpuðum við með
2:1. Eitt mitt fyrsta embættisverk. sem
formaður K.R., var að fá samþvkt fvr-
ir því. að K.R. skyldi standa að stofn-
un f.S.Í. (en sambandið var stofnað
28. janúar 1912, eins og kunnugt er).
Þá var eftir að sigra Frammarana.
en þeir voru okkar skæðustu kepni-
nautar um margra ára skeið. Árið eft-
ir, 1912, um mánaðmötin iúni og júli.
var fvrsta Knattsnyrmnnót fslands háð.
um fslandsbikarinn. og fóru svo leik-
ar. að K.R. sigraði. ekki aðeins Fram.
heldur og Knattspyrnufélag Vestmann-
eyinga, sem komið höfðu á íslands-
mótið með vélbát til Stokkseyrar, en
þaðan landveg hingað. Voru það vask-
ir iþróttamenn, og er mörgum austan-
mönnum enn minnisstætt, er þeir vörp-
uðu sér til sunds í Ölfusá, hjá Tryggva-
skála. En þeir voru jafn snjallir á sjó
og landi.
Ég var endurkosinn formaður K.R.
17. april 1912, og skrifuðu þá 25 fé-
lagar undir félagslögin. í ársbyrjun
1913 fór ég utan, til Bretlands, í versl-
unarerindum. Sagði ég KR-ingum, að
ég mundi halda aðalfund, þegar eftir
heimkomuna í mars-lok. En eftir þvi
gátu þeir ekki beðið. Aðalfundur var
haldinn 2. mars 1913, og stjórninni
steypt (sem þó hafði unnið svo vel,
að K.R. vann fyrsta íslandsmótið); en
við máttum þakka fyrir, að vera ekki
reknir úr félaginu i þokkabót, fyrir
að hafa flutt úr vesturbænum og i
austurbæinn. En það þótti á þeim ár-
um ganga landráði næst, að KR-ingur
flytti búferlum úr vesturbænum, þar
sem vagga K.R. hafði staðið.
Knattspyrnuæfingarnar á Melunum
gengu oft skrykkjótt „í gamla daga“,
og urðu oft einkennilegar leiktafir,
vegna umferðar um veginn (troðning-
inn), sem lá þvert yfir æfingasvæðið,
suður í Skerjafjörð (Grímsstaðaholt).
Var það bæði gangandi fólk, riðandi
og með hestvagna. Þá komu oft ýms-
ir áhorfendur, og þótti það ekki altaf
heppilegt, a. m. k. ekki fyrir kapp-
leiki; þvi vitanlega mátti mótherjinn
ekki vita um styrkleika kappliðsins.
Þróun knattspyrnunnar hélt áfram
bæði hér og annarstaðar; hvert knatt-
spyrnufélagið var stofnað á fætur öðru.
En einkum eftir að f.S.f. gaf út knatt-
spyrnulögin 1916, fór knattspyrnan sig-
urför um landið. Með útgáfu knatt-
spyrnulaga f.S.Í. hefst málhreinsunar-
starfið innan knattspyrnuiþróttarinnar.
Það gekk erfiðlega i fyrstu, og geng-
ur reyndar enn á ýmsan hátt. Enn
heyrum við hrópað hér suður á velli
„offside". þó að rangstæður sé rétta
orðið. Þá eru enn mikil köll um „fri-
snark“, þó að aukaspyrna sé réttnefn-
ið. ..Straffesnark“ er enn öskrað af öll-
um lifs og sálar kröflum. þótt allir viti
nú orðið að það lieitir vítaspvrna.vegna
vitisins. sem framið er. Og enn er mik-
ið talað nm ..framsnilara" og ..backa“.
bótt bæði frumlegra og réttara sé að
segia framheriar og bakverðir. Þá er
oft snurt um hver sé ..kantmaður". hó
að úttierii sé rétfa nafnið á bessum
leikmanni. En lengst hafa orðskrínin
5