19. júní - 19.06.1951, Page 28
Hallveigarstaðir
Eitt af því, seni ætti að vera sameiginlegt ál)iiga-
mál og metnaðarmál íslenzkra kvenna, er bygging
Hallveigarstaða. Ég hugsa líka að svo sé. Ég
býst við því að allar konur á landinu, sjái og
finni, þörfina fyrir eigið félagsheimili. Heimili
þar sem konur ættu fast aðsetur með félagsmál
sín og ýmis konar menningarstarfsemi, og þar sem
ungar stúlkur og konur utan af landinu, gætu
fengið góða og ódýra gistingu, er þær kæmu
til höfuðborgarinnar um stundarsakir.
Og þetta er einmitt aðaltilgangurinn með bygg-
ingu Hallveigarstaða. Til þess var ætlast frá önd-
verðu, að á Hallveigarstöðum væru gistilierbergi,
er leigð væru ungum stúlkum, sem dvelja þyrftu
við nám í borginni, um lengri eða skemmri tíma.
Gætu þær fengið þar alla aðhlynningu, og skoðað
staðinn sem heimili sitt meðan þær dveldu þar.
Einnig skyldi þarna vera samkomustaður kvenna
er í bænum (lvelja við ýmis konar störf. Gætu
þær hlotið þar ýmislegt, er þeim væri menn-
ingarauki að. Þarna væri og gistivist fyrir kon-
ur, er væru gestir borgarinnar um stundarsakir.
Auk alls þessa, væri að Hallveigarstöðum heimili
binna ýmsu kvenfélaga og kvenfélagasamtaka, og
miðstiið þeirrar menningar, andlegrar og verk-
legrar, sem konur vilja skapa með margbáttuð-
um félagssamtökum sínum. Þetta er í stórum
(lráttum það helzta er konur hafa liugsað sér
að rúinast ætti í Hallveigarstöðnm. En að sjálf-
sögðu verður að gæta þess, að afla byggingunni
einbverra tekna, svo að bún geti borið sig. Verð-
ur því að vera þar einliverskonar arðvænlegur
atvinnurekstur, t. d. bótelrekstur, „restaurasjon“,
eða eittbvað þess háttar.
Þegar ég bugsa um þetta byggingarmál kvenna
livað lengi það er búið að vera á döfinni,
og í sambandi við það hugleiði, hvað konur
bafa á sama tíma slaðið fyrir mörgum stórkost-
legum fjársöfnunum og mörgum og góðum mál-
um, og komið þeim farsællega í höfn, þá er varla
liægt að verjast þeirri bugsun, að í þessu þeirra
éigin byggingamáli liafi annaðhvort komið til,
að konnr liafi ávallt haft einliver þau veiga-
mikil mannúðar eða menningarmál til að berj-
Frú Krislín
Sigurliardóttir.
ast fyrir, sem þær liafi orðið að setja ofar sínu
eigin búsnæði, Idiðstætt því, sem góðar hús-
mæður oftast meta lieill og bag lieimilis og
heimilisfólks ofar sínum eigin og sitja sjálfar
á liakanum. Eða |)á bitt, að sérstök óbeppni
bafi verið þess valdandi, að málið er ekki komið
lengra en raun ber vitni. Máske er um báðar
þessar ástæður að ræða.
En víst er um það, að Hallveigarstaðir eiga
sér langa sögu. Það mun liafa verið árið 1923,
sem Alþingi samþykkti að gefa íslenzkum kon-
um lóð undir fyrirbugaða Hallveigarstaði. Var
sú lóð við Lindargötu. Höfðu konur þá um
nokkurt skeið alið með sér vonir og fyrirætl-
anir um að koma bér upp kvennabeimili. Al-
þingi liefur litið svo á, að þetta væri nauðsynja-
mál, sem allar konur landsins gætu liaft meira
eða minna gagn af.
Þessi ákvörðun Alþingis varð til þcss að gefa
málinu byr undir báða vængi. Var nú leitað eftir
blutafjárframlögum, bæði hér í Reykjavík og út
um allt land. Fékk málið hvarvetna góðar undir-
tektir og var hlutafélagið stofnað 15. des. 1925.
Næstu ár var unnið ósleitilega að því, að auka
hlutaféð, og ýmis konar öðrum iindirbúningi. En
þar sem ilýrtíð mikil og fjárkreppa var skollin
á í landinu, þótti ekki ráðlegt að hefja fram-
kvæmdir og lcggja út í að byggja. 1931 var
lóðin við Lindargötu seld, en keyptar í staðinn
tvær samliggjandi lóðir við Túngötu, Garðastræti
og Öldugötu.
Á hluthafafundi 24. okt. 1945 var lilutafélag-
inu slitið og upp úr því stofnað sjálfseignar-
félag. Flestir af hlulliöfunum gáfu hlutafé sitt
19. jtNl
14