19. júní - 19.06.1960, Blaðsíða 32
Ne-ei, sagði ég og dró seiminn.
Við erum vinir þínir. Finnur þú það ekki? spurðu
trén blíðlega.
Jú, það fann ég smám saman, því að frá stofn-
um þeirra allt um kring streymdi ástúð og mildi
inn í sál mína, rak burt leiðann og tómið og fyllti
hana fögnuði í staðinn. Mér var það allt i einu
Ijóst, að ég var stödd í skjaldborg af lifandi ver-
um, sem allar vildu mér vel. —- En ég átti víst
að skrifa um það, hvernig garðurinn hér í Bjarka-
hlíð varð til.
Hann stendur á skjóllausu og hrjóstrugu holti
úr landi Bústaða, sem er gömul landnámsjörð i
suðausturhluta Reykjavíkurbæjar. Landið er á
erfðafestu, en fyrir 20 árum keyptum við húsið
af séra Sigurði Einarssyni. Fyrsti landnámsmaður
staðarins var þó annar þjóðkunnur maður, Jón
Oddgeir Jónsson, og það var hann og fjölskylda
hans, er lagði þann hornstein, sem við hin, er á
eftir komtnn, höfum leitazt við að byggja ofan á.
Sumar konur hafa „blómahendur“, eins og al-
kunnugt er. Það er eins og þær hafi í sér hæfi-
leika til ræktunar. Skrúðgarðar þeirra eru fjöl-
breytilegir, aðdáanlega þróttmiklir og snyrtilegir.
Ég fer nú ekki víða, en mér detta í hug þrír garð-
ar, þar sem ég hef fundið þessi áhrif: garðurinn í
Mtilakoti, garður frú Guðrúnar Erlings við Þing-
holtsstræti í Reykjavík, og garður, sem ég sá í
haust við sumarbústað Klöru og Jóns Helgasonar
kaupmanns. Sá garður liggur rétt fyrir ofan byggð
í Mosfellssveit, þar sem áin fellur í fossum niður
af heiðinni, og er ég gekk þar um garða, flaug mér
einmitt í hug, hve skemmtilegt það gæti verið fyr-
ir hópa, eins og til dæmis kvenfélög á yfirreið, að
fá að koma við í Hlíð og sjá suðræna paradís í
úthaga á okkar berangurslega landi.
Þetta var víst nokkuð langur útúrdúr, það er
varla, að ég finni þráðinn á ný, en við vorum að
tala um garðinn héma í Bjarkahlíð, hvernig hann
hefði orðið til. Fyrir 20 ámm stóðu nokkur ein-
mana skógartré uppi á brekkubrúninni fyrir ofan
húsið, nokkur ung og smá ribs- og sólberjatré höll-
uðu sér upp að reiðveginum, sem einu sinni var
þjóðbrautin til bæjarins. Svo fundum við rósa-
mnna og rabarbara, og ýmis fjölær blóm stungu
upp kollinum allt í kring um húsið, þegar voraði.
Hvað var hægt að gera annað en að hlúa að þess-
um gróðri og reyna að halda áfram því landnámi,
sem þegar var hafið?
Hvernig var líka hægt að búa við alfaraveg án
þess að sýna einhvern lit á því að fegra landið,
var maður ekki skyldugur til þess að veita þeim
vegfarendum, er fram hjá færu, eitthvert augna-
yndi, átti að láta þá aka fram hjá húsi, sem var
eins og eldspýtnastokkur í laginu, og stóð á hekt-
ara lands í auðn og órækt? Þá mundu þeir hugsa
sem svo, að Bjarkahlíð væri of kostulegt nafn á
stað sem þessum, hann ætti miklu fremur skilið
að heita Kotungshlíð.
Þú hlýtur að sjá, kæri lesandi, að hér var í
rauninni ekki um neitt að velja.
Það hefur hvarflað að mér, hve glæsilegur þessi
staður væri nú, ef hann hefði notið umönnunar
konunnar, sem vígði hann, frú Fanneyjar Jóns-
dóttur. Konur, sem hafa „blómahendur“, skapa
töfrandi umhverfi á örfáum árum, að því er virð-
ist áreynslulítið. Við hinar, sem ekki höfum með-
fædda hæfileika til þessa starfs, verðum að notast
við viljann, og í stuttu máli er það hann, ásamt
lönguninni til þess að skapa fegurð, sem verið
hefur minn „páll og reka“ hér í garðinum í Bjarka-
hlíð. öðrum til uppörvunar get ég vottað það, að
þrátt fyrir fullkomið áhugaleysi á samsetningu
jarðvegarins, þrátt fyrir algera vanþekkingu á
áburðarþörf hinna ýmsu tegunda og þrátt fyrir
andúð og hræðslu við orma og pöddur — hefur
skógurinn risið, eldspýtnastokkurinn hefur teygt
úr sér og stendur nú í skjóli hundraða trjáa.
„Er ekki fallegt hérna, væri ekki gaman að búa
hérna?“ Þessa og svipaðar athugasemdir heyrum
við stundum hjá krökkunum, þegar þau þeysa fram
hjá Bjarkahlíð á reiðhjólum, og þá finnst mér
alltaf sem eitthvað hafi þó áunnizt. Ef hinir ungu
borgarar fá löngun til þess að búa innan um tré
og runna, skyldu þeir þá ekki reyna að láta þann
draum rætast seinna meir, skyldu þeir þá sætta
sig við að lifa á berangri að óþörfu allt sitt líf?
„Allar eignar smalinn sér kindurnar, þótt hann
eigi enga þeirra sjálfur“, dettur mér í hug, þegar
ég lít yfir framanskráð greinarkorn. Það er rétt
eins og ég hafi gróðursett hvert tré hér í garðin-
um og það hjálparlaust, eins og ég hafi vegið upp
björg úr holtinu og sótt mold og sand í holurnar
langar leiðir á þungum hjólbörum, eins og ég
hafi ekið kúamykjuvögnum frá Bústöðum vor eft-
ir vor handa birki og greni, sótt hænsnadrit frá
Áshól handa runnum og rósum, flutt þung tré
langar leiðir, þegar þrengdi að á uppvaxtarstaðn-
um, nei, því fer víðs fjarri, allt þetta hefur minn
elskulegi eiginmaður gert, ég hef aðeins horft á
30
19. JtJNl