19. júní - 19.06.1964, Page 40

um aðstæðum til tómstundaiðkana. Fjöldi fólks, og
þá sérstaklega æskufólks, leggur fram krafta sína
til eflingar hollu félagslífi meðal barna og ung-
linga.
Af hverju er þá ástandið eins og það er — óhugn-
anlega mikil tóbaks- og áfengisneyzla unglinga og
að því er virðist taumlaus skemmtanafýsn?
Jú, það er fyrst og fremst áberandi, af því að
það er sjaldnast minnzt á hina, sem berjast góðu
baráttunni, sem eru þó sem betur fer í meiri hluta.
En auðvitað verður að hjálpa þeim, og bjarga hin-
um. Það sem gerir þetta mál erfitt er afskiftaleysi
alls fjöldans, og skilningsleysi á vandamálunum.
Það eru of margir, sem hvergi vilja nærri koma —
þetta er alltof erfitt — krefst of mikils tíma —
það verður kannske að láta eitthvað á móti sér,
sem manni þykir gott og þægilegt. — Það skilst
þó flestum, að leiðtogar þurfa helzt að vera til
fyrirmyndar — þaS gæti kostað of mikla fóm. —
Þeir sem hafa verið leiðtogar í æskulýðsfélagsskap
vita, að því fylgir mikið erfiði, margir gefast hrein-
lega upp af ofþreytu, af því að þeir höfðu litla sem
enga hjálp. En það er fullt af fullorðnu fólki, sem
er búið að læra og koma sér fyrir í lífinu, sem
kallað er, sem ekki hefur snefil af ábvrgðartilfinn-
ingu gagnvart þessum málum.
Almenningsálitið verður að breytast. Það má
ekki lengur teljast fínt, það sem rífur grundvöll-
inn undan siðferðilegu þreki þjóðarinnar, hverju
nafni sem það nefnist. Allir verða að taka höndum
saman, sem vilja vinna að bættu uppeldi æskunn-
ar á öllum sviðum — hyrja á því að neita sér um
það, sem þeir telja henni óhollt. í ræðu og riti að
minnast þess, sem vel er gert, og betur fer, en
vinna þó markvisst á móti alls konar spillingu og
vondum áhrifum.
Unglingar verða þreyttir á ólátunum, þegar eng-
inn virðist taka eftir þeim eða skammar þá. Full-
orðna fólkið fer að hugsa sig um, hvort það geti
nú ekki gert eitthvað til þess að hafa bætandi áhrif
á umhverfi sitt. Það virkar eins og að kasta steini
í vatn — það myndast hringur utan um hring.
Heimilin fara þá kannske að fá annan blæ. Fleiri
og fleiri heimili bætast í hóp þeirra, sem frá byrj-
un vernda bömin og kenna þeim góða siði. Heim-
ilið er homsteinn þjóðfélagsins — þar á uppeldið
að hefjast — þaðan eiga góðu áhrifin að koma. En
— við erum öll verkamenn á akrinum, og upp-
skeran er mikil. Hvernig er verkið unnið?
Hrefna Tynes.
Frá erlendum vettvangi
Eins og lesendum „19. júní“ mun kunnugt, held-
ur alþjóðafélagsskapur kvenréttindafélaga, Inter-
national Alliance of Women, alþjóðafund þriðja
hvert ár. Seinasti fundurinn var haldinn í Dublin
1961, og sóttu hann fjórar konur frá K.R.F.I.
Stjórnarfundir em haldnir árlega. 1962 var stjórn-
arfundur í London, og sótti ég hann. Þangað bár-
ust heimboð frá tveimur löndum um að taka á
móti stjórnarfundi 1963, sem jafnframt skyldi vera
formannafundur sambandsfélaganna. Annað
heimboðið var frá íslandi, en hitt frá Liberíu.
Það varð úr, að boði Líberiu var tekið, því að
formaðurinn sagði við mig: „Okkur langar til Is-
lands, en skyldan býður okkur að fara heldur til
Afríku í þetta sinn.“ Enda hefur starf félagsins í
seinni tíð að miklu leyti verið aðstoð við konur í
hinum svokölluðu þróunarlöndum. Þessi fundur
heppnaðist mjög vel. Átján lönd sendu fulltrúa
þangað, þó að um langan veg væri að sækja, og
Afríkukonur fjölmenntu á hann og námskeið, sem
haldið var í sambandi við fundinn. Afríkukonum-
ar kvörtuðu sérstaklega um, að erfitt væri fyrir
þær að halda umráðarétti yfir börnunum við skiln-
að. En hjónaskilnaðarlöggjöf er mjög msimunandi
í hinum ýmsu ríkjum Afriku.
Sums staðar er nóg að maðurinn segi: þrisvar
sinnum: „Ég vil skilja við þig.“ Og þá verður kon-
an að hypja sig. Yilji kona aftur á móti sækja um
skilnað, er það ekki svo auðvelt, því að bæði lög-
menn og dómarar em karlmenn, sem halda með
sínu kyni. Þó færist þetta smátt og smátt í þá
átt, að börnin séu dæmd því foreldri, sem hæfara
þykir að annast uppeldi þeirra.
Mikla athygli vöktu konur af ýmsum kynþátt-
um úr sveitahéruðunum. Þær skildu ekkert tungu-
mál nema síns eigin héraðs, en formaður I.A.W.
hafði séð þeim fyrir túlkum, svo að þær gætu
fylgzt með því, sem gerðist á fundinum, og gætu
komið þar fram með sín áhugamál. Þær óskuðu
fyrst og fremst eftir fleiri skólum og heimilum
fyrir munaðarleysingja. „Því að augað, sem ekki
getur lesið, er blint.“ Þetta var í fyrsta sinn, sem
þær höfðu séð, að konur gætu komið fram og sagt,
hvað þeim bjó í brjósti. Áður en þær lögðu upp
í þetta ferðalag, hafði fólk sagt við þær, að þetta
væri bara eyðsla á tíma og peningum að fara á
þennan fund, það mundi ekki verða tekið neitt
38
19. JtJNl