Sameiningin - 01.03.1914, Blaðsíða 32

28
skáldinu tekst að gjöra Jesúm Krist, drottin vorn, dýrð-
legan í ljóðnm sínum, Passíusálmunum.
Það hefir ekki heldr skort lofsorð um skáldið og verk
hans. Páll Vídalín lögmaðr í VíÖidalstungu (d. 1727),
kveðr Passíusálmana meiri öllu sínu lofi og kveðr þá
aldrei munu fyrnast svo lengi sem snefill sé til af kristi-
legri trú á íslandi. Páll var sjálfr sálmaskáld og stór-
merkr maðr. Svipuðu lofsorði lýkr Valdemar biskup
Briem á sálmakveðskap Hallgríms, í ritgjörð í Þjóðvina-
fél. Almanaki þ. á. Og sem kunnugt er, er Valdemar
biskup eitt af vorum ágætustu sálmaskáldum, að fornu og
nýju. Dómr Páls lögmanns er gamall, líklega hartnær
tvö hundruð ára. Dómr Valdemars biskups er nýr. Dómr
Páls stendr óhaggaðr enn, segir Jón skjalavörðr Þorkels-
son, og er það óefað rétt mælt. Svo verðr og um dóm
Valdemars biskups. Hann stendr óhaggaðr, er tímar líða
og það löngu eftir að „lirokaveggir' ‘ margra nútíðar-
spekinga eru hrundir í rústir niðr.
Lof frá góðum mönnum og vitrum er æfinlega gott, góÖ
leiÖbeining, ekki sízt þegar það er um samskonar verk og
þeir hafa sjálfir fengizt við, einsog hér á sér stað. Báðir
dómararnir eru sjálfir sálmaskáld. Báðir eru þeir og
frábærir vitsmunamenn og lærðir vel. Þó verðr það ekki
álit þessarra né annarra lærdómsmanna, er þó grund-
valla dóm sinn á þekkingu, viti og smekkvísi, samfara
kristilegri trúarvitund, sem skáldfrægð og ástsæld Hall-
gríms hvílir aðallega á. Dómr allrar alþýðu kemr hér til
greina. Sá dómr er ekki og hefir ekki verið sundr skiftr né
tvídrœgr. Hversu mikið sem sá dómr kann að hafa verið
byggðr á tilfinning, framar öllu öðru, þá samt er þar úr-
skurðarvaldiÖ, sá dómr, sem gjörir fit um það, hvert sæti
Hallgrímr Pétrsson skipar sem skáld hjá þjóð vorri.
Sem trúarskáld er honum fenginn hinn efsti sess. Og að
því er ástsæld snertir, skipar hann einnig fyrsta. sæti. Oss
Islendingum þykir vænna um Hallgrím Pétrsson en nokk-
urn annan mann íslenzkan, sem nokkru sinni hefir lifað.
Ekki þarf að því að spyrja, hví oss þyki svo vænt um
þetta trúarskáld vort. Ástsæld sú hin mikla stafar af
krafti þeim, trúarvissu og andagift þeirri, sem einkennir