Sameiningin - 01.03.1914, Page 48

44
Geynxuin það góðu’ í hjarta,
syngjandi drottni, vér synir lýðs vors og dœtr,
söng, er sem lagboði lifir lijartans við rœtr.
N. S. Þ.
-----O-----
Skáldið góða.
Eftir séra Itúnólf Marteinsson.
Það hefir ekki verið mikið talað um Hallgrím Pétrs-
vson sem skáld. Menn liafa talað um efnið í Passíusálm-
unum, en síðr um listina í meðferð þess. A síðari ára-
tugum liefir jafnvel all-mikið verið bent á galla húnings-
ins. Sumum liafa fundizt þeir gallar allt-að því nógu
stórvægilegir til að útiloka þá frá frekari notkun. Þessir
ókostir, sem hent hefir verið á, eru víst þvínær eingöngu
fólgnir í tvennu: óíslenzkulegu máli og rímgöllum.
Sjálfsagt er að kannast við báða þá galla, en með
|>ví er enginn dauðadómr upp kveðinn yfir skáldskap
Hallgríms Pétrssonar — jafnvel ekki að því er búning-
inn snertir; því þrátt fyrir þessa galla er það ómótmæl-
anlegt, að list orðanna er svo vel samfara efninu, að frá
Hallgrími einum eru komnir fleiri málshættir, sem lifað
hafa hjá íslenzkri alþýðu, en frá nokkrum öðrum íslend-
ingi; önnur eins spakmæli og þessi: „Oft má af máli
þekkja manninn, hver lielzt liann er“ ; „hvað liöfðingj-
arnir hafast að, hinir ætla sér leyfist það“ ; „ónýt er iðr-
un tæp“ ; „þú veizt ei, hvern þú hittir þar, heldr en þess-
ir Gyðingar“ ; „illir menn eru’ í hendi lians hirtingar-
vöndr sjmdugs manns.“
Að þessu leyti skipar Hallgrímr Pétrsson sama sæti
lijá oss íslendingum sem Shakespeare hjá Englend-
ingum.
Allir kannast við, að list skáldsins sé svipuð list mál-
arans. Hvor um sig málar myndir. Annar hefir liti til
þess, hinn orð. Báðir leitast við að skapa myndir, sem
sýni sannleikann á þann hátt, að hann hrífi. Með þetta
í huga getr liver, sem vill, rannsakað Passíusálmana og
vitað, hvort hann finnr þar ekki mikið af skáldlegri list.
'Tökum t. d. þetta vers úr 14. sálminum: