Faxi - 01.12.1963, Qupperneq 55

Keflavíkurkaupstaður og
N j arð víkurhreppur
Sveitarfélög í hnotskurn
Meðal þeirra sveitarfélaga, sem örast hafa
vaxið að íbúafjölda á umliðnum tveimur
áratugum, eru Keflavíkurkaupstaður og
Njarðvíkurhreppur. Ibúatalan í Keflavík
hefur meira en þrefaldazt frá árinu 1942
og ef litið er á sveitarfélögin sem heild,
hefur íbúatalan 1 þeim fjórfaldazt síðan í
stríðsbyrjun.
Keflavíkurkauptún var á árinu 1908
greint frá Rosmhvalaneshreppi og sam-
einað Njarðvíkurhreppi og hét síðan
Keflavíkurhreppur, og það ár kom fyrsti
vélbáturinn í plássið. Byggðin óx síðan
upp kringum sjósókn og vélbátaútgerð
fram að stríðsbyrjun. A árinu 1940 er íbúa-
talan 1338. Með byggingu flugvallar flutt-
ist margt verkafólk til Keflavíkur og ná-
grennis. Njarðvíkur urðu sérstakt sveitar-
félag með lögum, sem tóku gildi hinn 1.
janúar 1942. Við skiptinguna voru 1444
tbúar í Keflavíkurhreppi en 278 í Njarð-
víkurhreppi. Tíu árum síðar, hinn. 1. des.
1952, voru búar Keflavíkur 2630 og Njarð-
víkur 644. Keflavík hlaut kaupstaðarrétt-
indi 1. apríl 1949 og er nú fimmti stærsti
kaupstaðurinn á landinu með 4819 íhúa
hinn 1. des. 1962. Og þá voru í Njarð-
víkurhreppi 1320 íbúar, svo samanlögð
íbúatala sveitarfélaganna er því 6139.
Enda þótt varnarliðsframkvæmdir hefðu
dregið til sín nokkuð vinnuafl á árunum
1953 og 1954, hefur vélbátaútgerðin þó um-
fram annað stuðlað að vexti byggðarinn-
ar. Keflvíkingar eiga nú 55 fiskibáta. Eru
flestir þeirra nýlegir og margir alveg nýir.
Líður vart sá mánuður, að ekki bætist við
bátur í þennan myndarlega fiskiskipaflota.
Eru þeir allt að 200 tonn að stærð. A vetr-
arvertíðum eru einnig gerðir út nokkrir
aðkomubátar, en hafnarskilyrði hafa tor-
veldað sjósókn. A þessu er nú að verða
gjörbreyting. Alþingi hefur samþykkt lán-
tökuheimild fyrir landshöfnina í Njarð-
vík og Keflavík, og framkvæmdaáætlun
ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir, að unnið
sé á þessu ári fyrir 7 milljónir króna við
hafnargerðina. Heildarkostnaður er áætl-
aður 35 milljónir króna, og á henni að
verða lokið á árinu 1965. I fyrsta áfanga
verður gerð bátakví í Njarðvík, en síðar
munu hafnargarðarnir þar ásamt bryggj-
unum á Vatnsnesi í Keflavík mynda lands-
höfnina. Munu þá geta rúmazt þar á ann-
að hundrað fiskibátar.
Akvæðin um landshöfn í Njarðvík
byggjast á lögum frá árinu 1946. Samkv.
þeim keypti ríkissjóður þáverandi hafnar-
mannvirki og aðliggjandi land fyrir at-
hafnasvæði hafnarinnar. Hafnarstjórnina
skipa 5 menn, þar af eru þrír kjörnir af
Alþingi, en tveir af sveitarstjórnunum í
Keflavík og Njarðvík. Ráðherra skipar
hafnarstjóra.
A landshafnarsvæðinu eru nú í bygg-
ingu mörg fiskverkunarhús, svo hvorki
virðist vanta veiðitæki né verkunaraðstöðu
á landi til að unnt sé að hagnýta sem bezt
þá bættu aðstöðu, sem hafnarmannvirkin
skapa.
Hafnargarðarnir eru byggðir út frá
tveimur sveitarfélögum, en þeir verða
tengdir með breiðvegi á hafnarbakkanum.
Með byggingu fiskiðjuvera á hafnarsvæð-
inu tengist byggðin saman og verður ó-
slitin. Þetta má skilja bókstaflega. Þannig
er Fiskiðjan h.f. að reisa stórt mjölgeymslu-
liús, sem stendur að hálfu í Keflavík og
að hálfu í Njarðvíkurhreppi.
Sameining byggðarinnar hefur þó ekki
hingað til leitt af sér nein teljandi vand-
kvæði í sambúð sveitarstjórnanna. Milli
þeirra er ágætt samstarf á ýmsum sviðum,
til dæmis um sorphreinsun og rafveitu-
framkvæmdir. Þau eru í sama læknishér-
aði, standa ásamt öðrum hreppum á
Reykjanesi að rekstri sjúkrahúss í Kefla-
Þessi grein birtist í tímaritinu Sveitar-
stjórnarmál á s. 1. sumri. Þótt hún sé
skrifuð af utanhéraðsmanni, er hún
hin athyglisverðasta og vel þess verð
að koma fyrir almenningssjónir í þess-
11 m hyggðarlögum. enda er þar fjallað
um málefni, sem vert er að taka til
athugunar fyiæ en seinna, þ. e. sam-
ciningu eða náið samstarf milli Njarð-
víkur og Keflavíkur, sem að margra
aliti yrði háðum þessum hyggðum fyr-
*r beztu. Mcð þctta í huga hef ég feng-
>8 Ieyfi greinarhöfundar til að birta
hér í Faxa þessa ritsmíð. — Ritstj.
Myndin sýnir stórhýsi, sem risið hafa
a landaskilum Keflavíkur og Njarðvík-
Ur- Keflavíkurhöfn blasir við, hún
verður senn hluti af stærri höfn, lands-
böfn.
F AXI — 211