Faxi - 01.05.1982, Page 12

Æviminningar Kristins Jónssonar—framhald
Kristinn Jónsson.
Fjölskylda Kristins. Efsta röð frá vinstri: Jón Marinó, Jóhanna og Júlíus Friðrik. Miðröð: Sigurður Birgir og Eggert Valur.
Neðsta röð: Kristinn Jónsson, Ingibergur Þór, Sólveig María og Kamilla Jónsdóttir.
Vinnuaðstaðan bætt í landi
Haustið 1925 byggðum við
ágætt hús, til að beita línuna í,
ásamt frystiklefa og veiðarfæra-
geymslu uppi á lofti. Þetta var
ákaflega mikil breyting og til þæg-
inda fyrir okkur karlana, sem unn-
um landverkin, samanborið við
fyrri aðstöðu, þar sem söltun og
beitning fór fram í mjög takmörk-
uðu húsnæði.
Þetta hús þyggðum við á sjávar-
bakkanum fyrir sunnan Svarta-
pakkhúsið. Fiskhús, sem Duus-
verslun átti og hafði þar ýmist salt
eða þurrfisk. Hús þetta er nú horf-
ið, en það stóð í horninu, sunnan
við Norðfjörðsgötu og vestan
Hafnargötu. Húsþettavarásínum
tíma byggt upp úr verslunarhús-
unum, sem eyðilögðust í Básend-
aflóðunum 1798.
Um þetta leyti var ekkert frysti-
hús til í Keflavík. Til voru aðeins
tvö íshús, sem seldu bátunum
frostna síld í beitu og frosið kjöt til
heimilanna. Varð því að salta all-
an fisk, sem barst á land, og hann
svo ýmist þveginn úr sjó og sól-
þurrkaður á sumrin eða pakkaður
blautur beint úr staflanum, í striga-
umbúðir og seldur þannig til út-
flutnings. Við, sem unnum við
þessa framleiðslu gátum ekki
hrósað okkur af því að vera alltaf
með fullar hendur fjár. Venjulega
sá maður ekki peninga, sem heitið
gat, nema tvisvar á ári. Að vetrar-
vertíð lokinni, nokkur hundruð
krónur, sem fór að mestu og öllu
leyti til kaupmannsins, sem maður
hafði reikningsviðskipti við allt ár-
ið. Og svo nokkrum dögum fyrir jól
eða stundum ekki fyrr en eftir nýár,
sem fór eftir því hve vel gekk að
selja aflann. Þá kom ársuppgjörið
loksins.
Alltof margir lentu í þeim vand-
ræðum að endar náðu ekki saman
og urðu að sætta sig við að sitja
uppi með skuld frá síðasta ári.
Þetta voru hreinustu vandræða-
ar og herslu. Einnig hirti ég mikið
af þorskhausum til herslu. Þá var
allur sundmagi tekinn um leið og
fiskurinn var flattur og honum skipt
á eigendur og hlutamenn að
jöfnu. Fyrir hann fengum við bein-
harða peninga eftir að búið var að
hreinsa hann og þurrka. Oftast var
sundmaginn á ágætu verði og
jöfnu, ár eftir ár. Hertan fisk og
þorskhausa, og oft saltfisk, seld-
um við sveitabændum, sem komu
með stórar hrossalestir og vagna
á vorin og fluttu vaminginn heim til
búa sinna. Fyrir þessi verslunar-
viðskipti fengum við smjör og
hangikjöt, kæfu og stundum kind-
ur á haustin. Þetta voru hrein vöru-
viðskipti báðum aðilum til hags-
bóta og ánægju.
Ég fékk oft 6-10 fjórðunga af
smjöri, og nægilegar birgðir af
hangikjöti til hátlðabrigða og
stundum kind að haustinu. Þessi
viðskipti héldust ( mörg ár, oftast
milli sömu aðila.
Breyting verður á útgerð-
arfélagi okkar, nýr bátur
bætist við
Þetta haust varð breyting á út-
gerðarfélagi okkar. Vélbáturinn
Sæfari, eign Ólafs, bróður Alberts,
Bjarna föður þeirra og Elíasar Þor-
steinssonar, sameinaðist okkar
félagi, og urðu nú sex eigendur að
báðum bátunum, þannig að ég og
Albert keytpum hlut I bátnum.
Þórður vélstjóri á Bjama seldi sinn
hlut og gekk úr félaginu, en Sig-
urður bróðir Þórðar, sem var vél-
stjóri á Sæfara, keypti hluti í báð-
um bátunum, svo við vorum 6 hlut-
hafar eftir sem áður, en áttum nú
tvo báta.
Við þesa breytingu varð eg að
taka vertíðarmann á Sæfarann og
hafði nú tvo hluti úr sjó. Þett gekk
allt sæmilega, enda fannst
hreppsnefndinni það, þar sem
hún hækkaði aukaútsvar mitt tí;
falt, vegna þessa brambolts.
Við nýju eigendumir þurftum
ekki að leggja fram peninga til
hlutakaupanna, en við sömdum
um að greiðslur væru teknar af
aflahlut okkar af bátnum, þar ’til
skuldin væri að fullu greidd. Þetta
voru óvenjulegir skilmálar, en
heppnuðust prýðilega, og allt var
á hreinu að fáum árum liðnum.
Þetta sumar fórum við á Bjarna
til Siglufjarðar, á síldveiðar með
reknetum. Sáralítil veiði var þar
þetta sumar og var síldin svo
dreifð að lítið sem ekkert veiddist,
viðskipti fyrir þá, sem þurftu að
sæta þeim. Kaupmaðurinn lánaði
lífsnauðsynjar með fullu lánsálagi,
en tók í viðbót 10% fyrir að hafa í
föstum reikningsviðskiptum allt
árið.
Sjálfur þurfti ég ekki að kvarta,
því lífsafkoma mín stórbantaði
fyrst eftir að ég komst í þá að-
stöðu, sem nú skal greina. Ég fékk
að hafa línustubb fyrir að vera
landformaður, og fiskaði ég oft
prýðilega á hann. Ýsu og smá-
þorski var skipt á skipverja til mat-
Kamilla Jónsdóttir.
FAXI-84