Faxi

Árgangur

Faxi - 01.02.1989, Síða 15

Faxi - 01.02.1989, Síða 15
MINNING: Guðmundur Halldórsson Sauðárkróki Fæddur 18.8 1904, dáinn 1.1. 1989 Á Nýársdag s.l. lést Guðmund- ur Halldórsson á sjúkrahúsinu á Sauðárkróki, eftir stutta legu. Hann veiktist snögglega á að- fangadag og var skömmu síðar fluttur á sjúkrahúsið. Guðmundur var fæddur á Eld- jámsstöðum í Austur-Húnavatns- sýslu. Foreldrar hans vom Hall- dór J. Halldórsson og kona hans Guðrún Gísladóttir. Þau urðu að bregða búi 1910 vegna fátæktar og ómegðar. Guðmundur fór þá til fósturs hjá Gunnari Jónssyni og Ingibjörgu Lárusdóttur sem lengst af bjuggu á Botnastöðum í Svart- árdal. Botnastaðir vom í þjóðleið, und- ir Ævarsskarði, þegar farið er yfir Vatnsskarð til Skagafjarðar. Þama hefur trúlega verið alfaraleið allt frá landnámi. Gestagangur var því mikill á Botnastöðum, bæði af vegfarendum milli sýslna og hinna er erindi áttu fram Svartárdal. Skammt vestan við Botnastaði hin- um megin við Svartá er Bólstaðar- hh'ð, kirkjujörð. Fagurt er þama inn á milli fjallanna. Svartá liðast eftir dalnum á milli gróinna bakk- anna, en af skarðinu sjálfu er víð- sýnt mjög í góðu veðri. Þama í Bólstaðarhlíð bjó Klemens kvek- ari, sem guð kallaði á á sérkenni- legan hátt til að boða Orðið. Fram til heiða er kjamgott beitiland, enda sauðfjárrækt aðalatvinnu- grein Húnvetninga. En vetrarríki er mikið í þessum þrönga dal og erf- itt um aðdrætti í hörðum ámm. í þessum fagra dal ólst Guð- mundur upp og vann þar við sveit- arstörf uns hann fluttist til Skaga- fjarðar. Þangað sótti hann konu sína, Klöm Lámsdóttur. Unnu þau hjúskaparheit sín 16. des- ember 1933 í Glaumbæ á Lang- holti. Þessi ár vom erfið ungu fólki til búskapar. Hrammur kreppunnar lá yfir byggðum landsins og fólk til sjávar og sveita barðist í bökkum. Guðmundur greip því hvaða vinnu sem gafst, t.d. í síld á Siglu- firði. Klara og Guðmundur settust að á Sauðárkróki en þar var vinna þá stopul. Að fjómm ámm liðnum ákváðu þau að flytjast til Suður- nesja, enda var Guðmundur þá orðinn veikur og þoldi hvorki heyskap né gegningar. Vom þau alkomin suður 1938. Bjuggu fýrst í Ytri-Njarðvík, en fluttu fljótlega til Keflavíkur og reistu lítið ein- býlishús við Hringbraut ofan- verða. í kjölfar hafnargerðar í Keflavík á ámnum 1931 til 1935 glæddist hér útgerð og skipakomur urðu mjög tíðar. Dró það marga að, einkum úr sveitum. Vann Guð- mundur nú ýmsa vinnu, aðallega í fiski og við fermingu- og afferm- ingu skipa. Fljótlega fór Guð- mundur að stunda smíðar og nokkm seinna réðst hann til starfa hjá Gunnari Sigurfmnssyni, sem þá rak bólstmn í kjallara húss síns, við Hafnargötu. Nam Guð- mundur af honum undirstöðu í bólstmn. Eftir það varð bólstmn- in aðalstarf Guðmundar, fyrst með öðm til að byija með, en aðal- starf er á leið. Á ámnum 1955-65 reisti Guð- mundur stórt steinhús við gamla húsið sitt og hafði verkstæði á neðri hæðinni. Starfaði hann þar uns þau hjónin fluttu til Sauðár- króks 1983. Mörg seinustu árin vann Jóhann, sonur þeirra, á verkstæðinu og tók við rekstri þess. Guðmundur var handiðnaðar- maður í orðsins fyllstu merkingu. Laginn vel og reglusamur. Bólstr- un er ein af þeim iðngreinum þar sem erfitt er að beita vélum. Handverkið sjálft er ævagamalt þó ung sé greinin hér syðra. Guð- mundur fékk fljótt nóg að gera, enda var hann oftast eini bólstrar- inn á Suðumesjum. Hann var ákaflega traustur í viðskiptum og skilvís með afbrigðum. Varð ég oft vitni að því þegar ég var staddur á verkstæðinu og fylgdist með við- skiptavinunum. Nægir að benda á að fjölmörg fyrirtæld höfðu við- skipti við Guðmund, sum ámm saman. Guðmundur hafði ekki réttindi í iðn sinni, en þar sem hann hóf störf mjög snemma var það látið óátalið. Hans er því ekki getið í félagatali Iðnaðarmannafé- lagsins. Þó telst Guðmundur eig- inlega forveri iðngreinar sinnar á Suðumesjum, ásamt Gunnari Sigurfinnssyni. Guðmundur Halldórsson var maður í meðallagi hár, teinréttur, grannholdaður og hélt sér vel til æviloka. Hærðist snemma með mjallahvítt hár. Kvikur í spori og minnti helst á ungling. Hygg ég að margir hafi talið hann a.m.k. ára- tug yngri en hann var. Guðmund- ur gekk jafnan snemma til allra verka, var oftast kominn til starfa um sjö leytið á hveijum morgni. Einkum fýrir fermingar og jól. En þá var oftast örtröð á verkstæðinu. Seinustu árin var hann þó farinn að minnka við sig vinnu. En iðju- maður mikill var hann og gat varla setið auðum höndum væri annars kostur. Aðeins greip hann í hand- verk sitt eftir að hann kom norður. Fundum okkar Guðmundar bar fýrst saman í okt. 1973. Eftir það varð ég tíður gestur á Faxabraut- inni, enda þau hjón góð heim að sækja. Gaman var líka að koma á verkstæðið, því þangað áttu marg- ir erindi. Var stundum fróðlegt að staldra þar við, því margt bar á góma. Ýmsir stungu inn kolli reglulega, t.d. Guðmundur okkar Snæland, sem nafni hans Hall- dórsson aðstoðaði á ýmsan hátt. Hygg ég að Guðmundi Halldórs- syni þætti tæplega miður þó nafna hans sé getið. Svo mjög sem hann var mönnum til skemmtunar með leik sínum og gáska. Enda áttu smælingjar samfélagsins jafnan stuðning Guðmundar Halldórs- sonar. Guðmundur var mjög fróður maður og ef tími gafst til ræddi hann gjaman við viðskiptavini sína. Hann var mjög næmur á kímilegar hliðar mannlífsins, en fór vel með. Hermdi jafnvel eftir á góðlátlegan hátt. Fór þó dult með þennan hæfileika sinn. Ég hygg að hugur Guðmundar hafi staðið mest til búskapar í sveit. Hann hafði þó sterka löngun til að menntast, en fátækt haml- aði. Noiður leitaði alltaf hugur- inn, sérstaklega á seinni ámm, er aldur færðist yfir. Fluttu þau Klara þá norður. Var það töluvert átak á gamals aldri. Það sem við gefum samferðar- mönnum af okkur sjálfum stend- ur eftir þegar við föllum frá. Þann- ig lifum við áfram hjá þeim. Ég þakka Guðmundi samfýlgdina. Handtak hans var hlýtt en þétt- ingsfast, eins og margra þeirra, sem eiga langan og oft erfiðan starfsdag að baki. Þannig var það síðast þegar við kvöddumst, fýrir norðan í fýrra sumar. Næst þegar ég fer um Ævarsskarð og sé stríða Svartána milli gióinna bakka, rifja ég upp gömul kynni. Þar syngur áin áfram sinn söng böm- um sínum, öldum og óbomum. Hún er kjölfestan, moldin er kjöl- festan. Skúli Magnússon. FAXI 51

x

Faxi

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Faxi
https://timarit.is/publication/678

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.