Borgin - 01.01.1933, Page 14

son á Grimsstöðum, síðar kaup-
f jelagsstjóri, þýddu kafla úr
þessum útlendu ritum og ljetu
prenta í blöðunum.
Árangur þessarar starfsemi
Einars varð sá, að fjórir Is-
lendingar rjeðust til farar 1862
—’3; einn þeirra komst alla leið
til Rio de Janeiro og settist þar
að (sjá síðar). Hinir sneru aft-
ur. Siðar fóru ýmsir fleiri. 15.
janúar 1865 böfðu 150 manns
látið skrá sig sem útflytjendur,
og hafði Einar í Nesi lieitið að
útvega farið. En skipið kom
aldrei, og varð því ekki af út-
flutningi í það sinnið, og ekki
fyr en 1873, að 113 manns ætl-
uðu til Brasilíu. Þangað fóru
þó ekki nema 20—30; hinir
fóru til Kanada og Bandarikj-
anna. Eftir það tók alveg fyrir
útflutning til Brasilíu, og munu
alls hafa flust þangað einir 40—
50 íslendingar í mesta lagi.
Ekki vantaði þó, að alt legð-
ist á eitt til að hvetja menn til
að fara. Fjöldi fólks hjer á
landi hafði hjer ekkert við að
vera nema basl og bágindi, og
gátu kjör þess aldrei orðið
verri í Ameriku að öllu sjálf-
ráðu, livernig sem ylti. En auk
bess bárust nú fljótt þær fregn-
ir af útfluttum mönnum, að
þeir yndu yfirleitt vel liag sín-
um og segðu miklar sögur og
gölsku. Svo kynti hann sjer vola-
piik, er það var á dagskrá, og
seinna esperanto.
góðar af landkostum þar syðra.
Ennfremur var þeim, sem út
vildu flytja, boðið ókeypis far
og ýms önnur hlunnindi af
stjórninni í Brasilíu, og menn
vcru fengnir til að taka á móti
þeim strax í Kaupmannahöfn
cg greiða götu þeirra. Þannig
var Magnús rithöfundur Eiríks-
son leiðheinandi útflytjenda i
Höfn fram til 1873, en þá tók
Jón Sveinsson við.
Þrátt fyrir að með þessu
væri hrundið úr vegi versta
þröskuldinum, erfiði og kostn-
aði ferðalagsins, og þrátt fyrir
að flestir Islendingar, búsettir i
Brasilíu, lyki upp einum munni
um það, hve mörgum sinnum
betra væri að lifa þar en á Is-
1 ndi, og blátt áfram eggjuðu
menn á að flytjast þangað í
stórum stil, þá varð ekkert úr
meiri útflutningi, þótt margur
hefði á orði, að sig fýsti farar-
innar. Þegar á átti að herða,
gáfust allir upp, þótti ekki á-
rennilegt að leggja út í stórræð-
in, ef nokkur áhætta var þeim
samfara. Og svo gat almenn-
ingur fyrir fáfræði sakir aldrei
gert sjer ljósa grein fyrir því,
hvað mundi taka við fyrir ut-
an „pollinn“ og tortrygði allar
sögusagnir, sem ekki samrýmd-
ust úreltum hleypidómum ís-
lenskrar alþýðu.
En það lágu fleiri orsakir til
þess, að útflutningurinn til
Brasilíu stöðvaðist þegar í byrj-
un. Hjer á landi var harðsnúinn
12