Morgunblaðið - 20.01.2009, Qupperneq 15

Fréttir 15ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JANÚAR 2009
F É L A G Í S L E N S K R A
B Ó K A Ú TG E F E N D A
BÓKAMARKAÐUR 2009
Árlegur Bókamarkaður Félags
íslenskra bókaútgefenda verður
Í Perlunni 27. febrúar til 15. mars
næstkomandi.
Útgefendur sem vilja bjóða
bækur sínar á markaðinum er
bent á að hafa samband við
Félag íslenskra bókaútgefenda
sem fyrst, eða eigi síðar en
15. febrúar nk., í síma 511-8020
eða á netfangið baekur@simnet.is
Aðeins verður tekið á móti bókum
sem komu út 2007 eða fyrr.
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
ENGAR loftárás-
ir eða önnur
vopnaviðskipti
voru á Gaza í gær
en Ísraelar lýstu
yfir einhliða
vopnahléi frá
sunnudegi og
Hamas sama dag
yfir vopnahléi í
viku. Á Gaza blas-
ir við viðurstyggð
eyðileggingarinnar hvert sem litið er.
Talið er, að um 1.300 manns hafi
látið lífið í hernaði Ísraela og mörg
þúsund manna særst og örkumlast.
Notuðu margir Gazabúar vopnahléið í
gær til að leita í rústum heimila sinna
að einhverju nýtilegu. Sumar versl-
anir og bankar voru opnuð og lög-
reglumenn Hamas voru á götunum.
Hefur Hamas lýst yfir vopnahléi í
viku og heitir að skjóta aftur eldflaug-
um á Ísrael verði ísraelski herinn ekki
farinn allur næstkomandi sunnudag
og þá búið að leyfa óhindraðan flutn-
ing um landamærin.
Ísraelar segjast hafa fellt 500 Ham-
asliða en sjálfir segjast þeir aðeins
hafa misst 48 menn undir vopnum.
Þrátt fyrir yfirgnæfandi stuðning í
Ísrael við hernaðinn efast margir um,
að hann hafi í raun nokkru skilað.
Áþreifanlegasti árangurinn sé sá, að
Hamas og Palestínumenn njóti sam-
úðar umheimsins en Ísraelar séu út-
hrópaðir.
Eyðileggingin á Gaza er óskapleg.
Þinghúsið, hluti af háskólanum, lög-
reglustöðvar, moskur og hundruð eða
þúsundir heimila eru rústir einar.
Aðrir innviðir eins skolpræsa-, vatns-
og rafmagnskerfið eru í lamasessi og
ljóst, að það mun taka langan tíma að
bæta úr því.
Klofningurinn meðal Palestínu-
manna talinn hafa aukist
Abdullah, konungur Sádi-Arabíu,
tilkynnti í gær, að hann ætlaði gefa
Gazabúum einn milljarð dollara en bú-
ist er við, að arabaríkin stofni tveggja
milljarða dollara endurreisnarsjóð.
Eru 17 leiðtogar þeirra nú á fundi í
Kúveit um viðbrögð við hernaði Ísr-
aela en ekki er búist við algerri sam-
stöðu um þau frekar en fyrri daginn.
Fréttaskýrendur segja, að hernað-
ur Ísraela á Gaza hafi valdið því, að
bilið á milli palestínsku fylkinganna,
Fatah og Hamas, hafi breikkað enn.
Sýrland og Íran styðja Hamas en
Jórdanía, Sádi-Arabía og Egyptaland
hafa stutt Fatah. Á fund arabaríkja í
Katar sl. föstudag var hins vegar að-
eins boðið fulltrúa Hamas en ekki
Mahmud Abbas, forseta Palestínu-
manna og leiðtoga Fatah.
Basim al-Salahi, leiðtogi flokks,
sem tilheyrir hvorugri fylkingunni,
sagði, að yrði með þessum hætti ýtt
undir klofninginn meðal Palestínu-
manna, myndi það hafa alvarlegri af-
leiðingar fyrir þá en Gazastríðið.
Gífurleg eyðilegging á
Gaza en vopnahléið virt
Abdullah
konungur
Í HNOTSKURN
» Hernaður Ísraela á Gazastóð í 22 daga og hefur
valdið þar óskaplegu tjóni. Á
annað þúsund manna týndi lífi
og vel á sjötta þúsund særðist
og örkumlaðist.
» Tilgangur Ísraela var aðlama Hamas en ljóst er, að
það hefur ekki tekist. Þeim
hefur hins vegar tekist að
skaða eigin orðstír verulega.
BAGDADBÚI á leið fram hjá vegg með kosningaspjöld-
um í gær. Sveitarstjórnarkosningar verða 31. janúar
og er hart barist um atkvæðin. Tveir frambjóðendur
hafa látið lífið vegna ofbeldis í tengslum við kosning-
arnar en baráttan hefur þó verið mun friðsamlegri en
embættismenn höfðu óttast, gert hafði verið ráð fyrir
öldu tilræða vegna kosninganna. Um 14.400 manns eru
í framboði í landinu öllu og slást um alls 440 sæti.
Reuters
Kosningabaráttan á fullu í Bagdad
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
BÚIST ER við að
um tvær milljónir
manna og hugs-
anlega fleiri safn-
ist saman í Wash-
ington í dag til að
fylgjast með því
þegar Barack
Obama sver emb-
ættiseið forseta
Bandaríkjanna,
fyrstur blökkumanna. Gífurlegur ör-
yggisviðbúnaður er í borginni vegna
athafnarinnar og yfirvöld segjast
vera við öllu búin. Umferð um brýr
og vegi inn í borgina verður stöðvuð,
þúsundir vopnaðra lögreglu- og her-
manna verða á varðbergi á götunum
og leyniskyttur á þökum bygginga í
grennd við þinghúsið. Þyrlur og orr-
ustuþotur fljúga yfir borgina og skip
og bátar strandgæslunnar fara í eft-
irlitsferðir um siglingaleiðir.
Borgarstjóri Washington, Adrian
Fenty, hefur spáð því að allt að fjór-
ar milljónir manna safnist saman í
miðborginni en öryggisyfirvöld telja
að sú tala sé of há. Búist er þó við að
mannfjöldinn verði meiri en nokkru
sinni fyrr í sögu innsetningarat-
hafna í Washington. Aðsóknin var
mest árið 1965 þegar um 1,2 millj-
ónir manna voru í miðborginni við
embættistöku Lyndons B. John-
sons.
Aðstoðarmenn Obama segja að í
ræðu sinni við athöfnina hyggist
hann meðal annars fjalla um ábyrgð
einstaklingsins og hvetja landsmenn
til að búa sig undir erfiða tíma.
Rahm Emanuel, verðandi skrif-
stofustjóri Hvíta hússins, sagði í
sjónvarpsviðtali á sunnudag að
Obama myndi krefjast „nýs tímabils
ábyrgðarkenndar“ af hálfu stjórn-
valda, fyrirtækja og almennings.
Nær 80% bjartsýn
Mikil eftirvænting er í Wash-
ington og öllum Bandaríkjunum
vegna valdatöku Baracks Obama
sem er vinsælasti forseti Bandaríkj-
anna frá árinu 1981 þegar Ronald
Reagan tók við embættinu, sam-
kvæmt nýrri skoðanakönnun. Um
79% spurðra í könnun The New
York Times sögðust líta bjartsýnum
augum til næstu fjögurra ára undir
stjórn Obama. Um 60% sögðust
vera ánægð með Obama og mikill
meirihluti kvaðst telja að hann yrði
góður forseti.
Aðeins 22% sögðust ánægð með
frammistöðu George W. Bush í for-
setaembættinu síðustu átta árin og
80% sögðu að ástandið í landinu
væri verra nú en fyrir fimm árum.
Aðstoðarmenn Obama hafa reynt
að draga úr væntingunum síðustu
daga til að koma í veg fyrir að marg-
ir landsmenn verði fyrir vonbrigðum
með frammistöðu hans fljótlega eft-
ir að hann tekur við embættinu.
Könnun The New York Times bend-
ir til þess að mönnum Obama hafi að
nokkru leyti tekist þetta því flestir
sögðu að það myndi taka Obama að
minnsta kosti tvö ár að efna loforð
sín um að bæta efnahaginn, breyta
sjúkratryggingakerfinu og binda
enda á stríðið í Írak. Um tveir þriðju
spurðra sögðust telja að efnahags-
kreppan myndi standa í tvö ár eða
lengur.
Búist við met-
mannfjölda
Gífurlegur öryggisviðbúnaður í Wash-
ington vegna embættistöku Obama
Barack Obama tekur við embætti
forseta Bandaríkjanna í dag,
fyrstur blökkumanna.
Kynþáttamismununin er þó enn
mikil í Bandaríkjunum.
Hagskýrslustofnun í atvinnumálum (BLS), CDC,
dómsmálaráðuneyti Bandaríkjanna,
Manntalsskrifstofa Bandaríkjanna.
KYNÞÁTTAMISMUNUN
Í BANDARÍKJUNUM
Meðaltal í Bandaríkjunum 6,9
DÁNARTÍÐNI UNGBARNA
Dauðsföll á hver 1.000 fædd börn, 2005
Blökku-
menn
Hvítir
13,6
5,8
Meðaltal 7,2
ATVINNULEYSI
Desember 2008
Blökku-
menn
Hvítir
11,9
6,6
HLUTFALL KYNÞÁTTA AF ÍBÚUNUM
Áætlað 2007
Hvítir 65,8%
Rómanskir 15,1%
Blökkumenn 12,2%
Asískir 4,3%
Aðrir 2,6%
MEÐALFJÖLSKYLDUTEKJUR
Í dollurum 2007
Blökku-
menn
Hvítir
$40.259
$68.083
Meðaltal $61.173
Meðaltal 955
FJÖLDI FANGA
Karlmenn dæmdir í fangelsi á hverja
100.000 íbúa, m.v. 31. desember sl.
Blökku-
menn
Hvítir
3.138
481
Barack Obama
MIKIÐ fannfergi og frosthörkur eru nú beggja vegna
Atlantshafs, í Vestur-Evrópu og austanverðum Banda-
ríkjunum þar sem jökulkaldur norðanstrengurinn hef-
ur náð alla leið suður á Flórída.
Í Noregi er víða hálfs metra djúpur, jafnfallinn snjór
og á sunnudag urðu björgunarsveitir að aðstoða fólk á
1.700 bílum. Í gær var spáð enn meiri snjókomu en síð-
an átti heldur að hlýna.
Í Bandaríkjunum austanverðum eru hörkurnar
óvanalega miklar. Sem dæmi má nefna, að um helgina
var kaldara í Alabama en í Alaska og sums staðar í
norðausturríkjunum fór frostið í 34 gráður á Celsíus. Á
Flórída fór frostið í 7,7 gráður á Celsíus og er það
kuldamet þar. Vitað er um sex dauðsföll hið minnsta
vegna kuldanna.
Í Chicago var frostið mjög hart og þar hefur ekki tek-
ið upp snjó í lengri tíma en áður hefur mælst eða síðan
1884.
Margt bendir til, að úrkoma sé að aukast á norð-
urhveli, a.m.k. beggja vegna Atlantshafsins, hvort sem
um er að kenna loftslagsbreytingum eður ei. Í Mollsjö-
näs í Svíþjóð, norður og austur af Gautaborg, var sett
úrkomumet á síðasta ári, 1.866 mm, og er það þriðja
úrkomumetið í Svíþjóð á þessum áratug. Til saman-
burðar má nefna, að mesta ársúrkoma hér var á Kví-
skerjum 2002, 4.630,4 mm. svs@mbl.is
Fannfergi og hörkur
beggja vegna Atlantshafs
AP
Allt á kafi Skemmtigarðarnir í Boston laða að sér fólk,
líka þegar þeir eru í fjötrum frosts og fanna.