Morgunblaðið - 28.05.2009, Qupperneq 19

19
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 2009
Hjálparstarf Fjölskylduhjálpin hefur hafið söfnunarátak og byrjaði á að bjóða þingmönnum að kaupa merki. Eitthvað virtust þeir vera vant við látnir flest-
ir en Sigmundur Ernir hafði þó tíma til að leggja sitt af mörkum og mætti eins og um var talað út á Austurvöll þar sem merkjasalan fór fram.
Eggert
Jóhann Már Sigurbjörnsson | 27. maí
Skjaldborgin?
Samkvæmt mörgum
rannsóknum eru börn frá
2 ára aldri, sem umgang-
ast ekki jafnaldra sína,
verr sett samfélagslega
heldur en hin sem sækja
leikskólana.
Þessu hafa hin Norðurlöndin gert sér
grein fyrir og því er þessi þjónusta frí á
öllum Norðurlöndum, nema Íslandi. Með
sameiningu á grunnskóla og leikskóla
hérna á Íslandi var væntanlega verið að
viðurkenna leikskólana sem grunnstoð í
okkar samfélagi. Með þessari hækkun og
einnig lækkun framlaga til dagmæðra
sem og einkarekinna leikskóla er ekki
verið að stuðla að bættu samfélagi hér í
Reykjavík.
Meira: jomar.blog.is
Bjarni Benedikt Gunnarsson | 27. maí
„Hefur valdið
mönnum áhyggjum“
Þessi setning úr þessari
grein sýnir að fólkið sem
á að vera að taka ákvarð-
anir til að halda í okkur
lífinu, hefur ekki hug-
mynd um hver staðan er!
Hvar hefur þetta fólk eig-
inlega verið? Æ já, því er auðsvarað, það
hefur verið upptekið við að rífast um
ESB bak við lokaðar dyr. Það er með
ólíkindum að fylgjast með stjórnvöldum,
álíka og að fylgjast með þeim, sem er
búinn að reyna við sama stærð-
fræðidæmið í of langan tíma
Meira: bbg.blog.is
KOMIÐ er fram á Alþingi
frumvarp til breytinga á lögum
um stjórn fiskveiða. Þar er gerð
tilraun til að fullnusta kosninga-
loforð Steingríms J. Sigfússonar
frá því í vor um svokallaðar
„frjálsar strandveiðar“. Það
kemur í hlut Jóns Bjarnasonar
sjávarútvegsráðherra að útfæra
frelsið. Það lítur þannig út:
Landinu er skipt í fernt og
3.955 lestum af óslægðum
þorski er svo deilt út á milli
svæða, tæpum 1.000 tonnum í
hvern fjórðung. Þessi afli er
tekinn af svokölluðum byggða-
kvóta. Margar fjölskyldur vítt
um land munu því með þessu
frumvarpi „frelsaðar“ frá því að
þurfa að reiða sig á úthlutun
byggðakvótans og geta þar af
leiðandi farið að leita sér ann-
arra leiða til að tryggja afkomu
sína.
Sjósóknarar hafa í aldanna
rás sótt sjóinn þegar gefur og
reynt að nýta hverja stund við
veiðar til að draga sem mesta
björg í bú í þágu þjóðarinnar.
Að sjálfsögðu býður Jón
Bjarnason landsmönnum upp á
frelsi undan þessum ómann-
eskjulegu kjörum. Skv. frum-
varpinu verður einungis heimilt
að stunda strandveiðar mán-
uðina júní, júlí og ágúst. Ein-
ungis má róa á virkum dögum,
ein veiðiferð á dag og ekki leng-
ur en í 12 klukkustundir í senn.
Íslendingar hafa vanist því
frá aldaöðli að stunda útgerð
með hámarksarðsemi í huga –
það hefur ekki alltaf verið auð-
velt viðfangs en nefndur Jón
boðar að sjálfsögðu frelsi frá
þessu helsi. Engin önnur veið-
arfæri en handfærarúllur mega
vera um borð í þessum fleytum
og alls ekki fleiri en fjórar,
sama hversu margir verða í
áhöfn. Afli á laugardögum og
sunnudögum má enginn vera og
ekki meiri afli en 800 kíló hvern
virkan dag – takk.
Loks er vert að geta þess að
landsmenn þurfa ekki að hafa
áhyggjur af því hvernig þessum
afla verði deilt út því ráðherra
mun skipta þessum aflaheim-
ildum á einstaka mánuði. Veiðar
verða svo stöðvaðar í hvert
sinn, í hverjum mánuði, í hverj-
um landsfjórðungi með reglu-
gerð, þegar Jóni Bjarnasyni
þykir nægur afli kominn á land.
Þá verður nóg að gera hjá Jóni.
Í greinargerð með frumvarp-
inu kemur fram að ungu og
áhugasömu fólki verði „auðveld-
að að afla sér reynslu og þekk-
ingar um leið og sveigjanleiki er
aukinn“. Strax í kjölfar kosn-
ingavíxils VG hækkaði verð á
trillum og handfærarúllum.
Væntanlega hefur þá þegar
margt ungt og áhugasamt fólk
frelsast frá því að þurfa að hafa
áhyggjur af því hvernig það
gæti staðið straum af fjárfest-
ingu í frjálsri strandveiði.
Frelsið í strandveiðinni er að
sögn sjávarútvegsráðherra til-
raunaverkefni sem standa skal í
eitt ár. Það er ljóst að þessi til-
raun mun að óbreyttu hafa
áhrif á nokkur veikustu byggð-
arlög landsins. Á þeim örlaga-
tímum sem þjóðin lifir er bæði
sjálfsagt og eðlilegt að kallað sé
eftir rökstuðningi fyrir því á
hvern hátt þessari tilraun er
ætlað að bæta þjóðarhag. Jón
Bjarnason hefur ekki, fremur
en formaður hans, séð sóma
sinn í því að gera þjóðinni grein
fyrir þeim þætti máls.
Kristján Þór Júlíusson
Reglugerðarveiði
í dagvinnu: Nóg
að gera hjá Jóni
Höfundur er alþingismaður.
Nokkur umræða er nú í
gangi varðandi framtíð
Tónlistar- og ráð-
stefnuhallarinnar (T&R) í
Reykjavík. Málið snýst
um einfalda spurningu:
Eiga skattgreiðendur að
ljúka við verkið eða ekki?
Þær Katrín Jak-
obsdóttir mennta-
málaráðherra og Hanna
Birna Kristjánsdóttir
borgarstjóri hafa verið af-
gerandi í stuðningi sínum við að ljúka
við verkið. Þetta er hugrökk afstaða,
því almenningur virðist vera á móti
frekari framkvæmdum – ef marka
má bloggheima. Og nú hafa nokkrir
alþingismenn dregið í efa skynsemi
þess að halda verkinu áfram, þótt
einhverjir aðrir hafi reyndar stutt
það og enn aðrir séu að hugsa sinn
gang.
Tvenns konar rök hafa verið notuð
með því að halda verkinu áfram. Í
fyrsta lagi er nauðsyn þess að bjarga
verðmætum, en 10 milljarðar eru
þegar farnir í verkefnið. Í öðru lagi
er nauðsyn þess að hafa í gangi
vinnuaflsfrekt verk; að nýta vinnuafl,
sem annars myndi að stórum hluta
vera á atvinnuleysisbótum.
Þessi rök eru svo sem ágæt, en ná
of skammt. Hér vantar þriðju rökin:
Gríðarlegir fjárhagslegir hagsmunir
eru fólgnir í alþjóðlegu ráð-
stefnuhaldi. Sé rétt að staðið má
skapa hér umtalsverða atvinnu og
miklar tekjur.
Ráðstefnur Sameinuðu þjóðanna
standa gjarnan yfir frá mánudegi til
föstudags. Meðalstóra ráðstefnu
sækja um 1.000 manns og eru nær
allir á dagpeningum (um 60.000 á dag
að meðaltali). Það er vel þekkt, að
ráðstefnur haldnar á „spennandi“
stöðum, eins og á Íslandi, draga einn-
ig að sér vini og vandamenn þátttak-
andans. Þá dvelja gestirnir lengur á
slíkum stöðum en öðrum; oftast aðra
eða báðar helgarnar kringum ráð-
stefnuna. Útreikningarnir eru ein-
faldir: 1.000 manna SÞ-ráðstefna í
Reykjavík myndi skila um hálfum
milljarði inn í hagkerfið á aðeins sjö
til átta dögum.
Það sem skiptir þó meira máli er
að þessi innspýting erlends fjár-
magns er mjög hrein. Gestirnir eyða
fjármunum að
mestu hjá smærri
fyrirtækjum og
einyrkjum; í gist-
ingu, mat, minja-
gripi, útsýn-
isferðir, tónleika,
innlenda hönnun
o.s.frv. Þar sem
innviðirnir fyrir
slíkan rekstur eru
þegar fyrir hendi
er þessi eyðsla um-
hverfisvæn. Og þar
sem hún fer að
mestu í endanlegar afurðir og þjón-
ustu er virðisaukinn og virð-
isaukaskatturinn umtalsverður.
Alþjóðlegir ráðstefnuhaldarar
þekkja vel þann mikla þjóðhagslega
ávinning, sem alþjóðleg ráðstefna
hefur í för með sér fyrir viðkomandi
hagkerfi. Samkeppnin er því hörð og
hafa best skipulögðu ráðstefnuborgir
heims (Vínarborg, París, Bangkok og
Lundúnir) langa og mikla reynslu af
því að ná ráðstefnum til borga sinna.
Og þessar borgir hika ekki við að
eyða miklum fjármunum til að ná ár-
angri.
Sem dæmi má taka Vínarborg.
Frá 2001 til 2008 bar ég ábyrgð á
ráðstefnuhaldi Alþjóðakjarnorku-
málastofnunarinnar í Vín. Í október
2004 var mér falið, fyrir hönd stofn-
ana SÞ, að byggja nýja ráðstefnuhöll
í Vín. Fjárhagsáætlunin samsvaraði
10 milljörðum ISK. Höllinni var skil-
að á tíma og innan fjárlaga og var
hún vígð af aðalritara SÞ í apríl 2008.
Hún getur hýst allt upp í 3.000
fundagesti. Aðalsalurinn, sem tekur
1.800 manns, er með hreyfanlegum
veggjum og er hægt að búa til minni
sali í margvíslegum útgáfum.
Það sem er þó athyglisverðast við
þetta verkefni er að það var fjár-
magnað að 96% hluta af aust-
urrískum skattgreiðendum, þótt SÞ
sé eini notandinn. Í ítarlegri rann-
sókn, sem var gerð áður en ákvörðun
var tekin, kom í ljós að ávinningur
ríkisins og Vínarborgar var þannig
að fjárfestingin myndi borga sig upp
á aðeins fjórum árum. Þetta dæmi
sýnir vel þann gríðarlega fjárhags-
lega ávinning, sem erlendir aðilar
vita að er fólginn í alþjóðlegu ráð-
stefnuhaldi.
Við þurfum að glíma við tvenns
konar vandamál, sé vilji fyrir hendi
til að gera T&R að alþjóðlegri ráð-
stefnumiðstöð. Í fyrsta lagi verðum
við að hafa hefðbundna innviði ráð-
stefnuhallar í T&R, t.d. aðstöðu fyrir
túlka, sem er byggð á alþjóðlegum
ISO-stöðlum. SÞ þarf að túlka á sex
tungumál í öllum mögulegum sam-
setningum (ESB hefur upp í 23
tungumál). Ég er ekki nægilega
kunnugur T&R til að vita hvort þess-
ir innviðir séu fyrir hendi, eða geti
verið fyrir hendi, en án þeirra er ekki
hægt að bjóða upp á T&R fyrir al-
þjóðlegar ráðstefnur á vegum SÞ.
Hitt vandamálið er að ráðstefnur
koma ekki til Íslands af sjálfu sér. En
við eigum hér góða lausn. Utanrík-
isráðuneytið hefur í vinnu fjölmarga
sendiherra, sem eru staðsettir á Ís-
landi. Við búum einfaldlega til 10
manna teymi þar sem hver tekur að
sér 10 alþjóðlegar stofnanir. Margir
þessara sendiherra hafa mikla
reynslu á erlendum vettvangi og
þéttriðið tengslanet. Þeir gætu notað
persónuleg tengsl sín – sem og sendi-
ráð okkar erlendis – til að beita
þrýstingi á þessar stofnanir til að
halda ráðstefnur á Íslandi. Þetta
starf verður að hefjast strax þar sem
ráðstefnur eru oft skipulagðar löngu
áður en þær eiga sér stað.
Fjárlaganefnd Alþingis mun brátt
taka þetta mál til umfjöllunar. Ég
hygg, að ráðamenn ættu að huga
gaumgæfilega að þeim möguleikum,
sem felast í vel skipulögðu alþjóðlegu
ráðstefnuhaldi í T&R. Góður árang-
ur á því sviði gæti réttlætt þann
mikla kostnað, sem mun lenda á ís-
lenskum skattgreiðendum.
Eftir Magnús Ólafsson » Gestirnir eyða fjár-
munum að mestu
hjá smærri fyrirtækjum
og einyrkjum; í gistingu,
mat, minjagripi, útsýn-
isferðir, tónleika, inn-
lenda hönnun o.s.frv.
Magnús Ólafsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
þeirrar skrifstofu SÞ, sem ber
ábyrgð á fundahaldi og útgáfu-
starfsemi samtakanna (Director,
Division of Meetings and Pu-
blishing). Þessi grein er birt á ábyrgð
höfundar og endurspeglar ekki
stefnu eða skoðanir SÞ.
Ljúkum verkinu
BLOG.IS