Morgunblaðið - 28.05.2009, Page 23

Minningar 23
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 2009
✝ Donald CharlesBrandt fæddist í
Sioux Falls í Suður-
Dakóta í Bandaríkj-
unum 4. janúar 1929.
Hann lést á Landspít-
ala Landakoti 12. maí
sl. Foreldrar hans,
Edna og William
Brandt, voru bæði af
þýskum uppruna,
Edna fædd í Spokane
í Washington-ríki, en
William í Þýskalandi.
Systkini Dons eru
Margaret, f. 1917,
sem lifir enn í hárri elli í Spokane,
og William, f. 1921, d. 1938.
Don kvæntist árið 1953 Rose-
mary Hird og eignuðust þau þrjú
börn: 1) Tracy, f. 20.4. 1955, henn-
ar börn: Jeremiah, f. 1975, Joshua,
f. 1977, og Jacob, f. 1979. 2) Donna,
f. 7.5. 1956. 3) Perry, f. 10.10. 1957,
hans börn: Christina, f. 1984, Vero-
nica, f. 1987, Elizabeth, f. 1989, og
Taylor, f. 1991. Don og Rosemary
skildu árið 1958.
andi um þau þver og endilöng. Árið
1981 settist hann að á Íslandi og
bjó þar til æviloka.
Eftir komuna til landsins starf-
aði hann um árabil hjá Iceland Re-
view sem greinahöfundur og próf-
arkalesari. Á níunda áratugnum
kenndi hann einnig heimspeki við
University of Maryland, sem hafði
háskólaútibú fyrir hermenn og fjöl-
skyldur þeirra á Keflavíkurvelli.
Um 1990 hóf hann að starfa sjálf-
stætt við þýðingar og próf-
arkalestur, og var mjög eftirsóttur
og mikils metinn sem slíkur, og
stundaði jafnframt ritstörf og
rannsóknir af miklu kappi. Helstu
hugðarefni Dons voru frímerkja-
söfnun, heimspeki, sögulegur fróð-
leikur og tónlist, og var hann
óþreytandi í þekkingarleit sinni.
Eftir hann liggja fjórar vandaðar
bækur um frímerki, tvær um ís-
lensk og aðrar tvær um færeysk.
Göngur og útivist voru einnig stór
þáttur í lífi hans og ótrúlegt hversu
víða hann fór á postulahestunum
einum. Hann fylgdist líka vel með
íþróttum, og var góður íþróttamað-
ur á yngri árum.
Útför Dons fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag, 28. maí, kl. 15.
Don ólst upp í
Washington fram til
sex ára aldurs þegar
foreldrar hans fluttu
til Long Beach í Kali-
forníu. Að loknu
framhaldsskólanámi
var hann kvaddur í
herinn og að herþjón-
ustu lokinni, um
1952, settist hann að í
San Francisco og
starfaði sem gjald-
keri hjá Bank of Am-
erica en stundaði
jafnframt nám við
University of California San Franc-
isco og lauk þaðan prófi í heim-
speki árið 1961.
Frá lokum sjötta áratugarins og
allt þar til hann fluttist til Íslands
starfaði Don hjá verktakafyrirtæk-
inu Peter Key Witt Constructions í
Suður-Kaliforníu, og sá þar um
bókhald og starfsmannamál. Á ár-
unum 1974 til 1980 fór hann nokkr-
ar ferðir til Íslands og annarra
Evrópulanda og ferðaðist fótgang-
Blessuð öll.
Ég heiti Jeremiah Lane og er
elsta barnabarn Donalds Brandts.
Ég skrifa þetta ekki aðeins fyrir
sjálfan mig heldur líka fjölskyldu
hans í Bandaríkjunum, sem harmar
fráfall hans jafnmikið og ég.
Afi minn var athyglisverður mað-
ur. Fáir hafa gert jafnmikið um æv-
ina eða ferðast jafnmikið og lengi og
hann. Hann var löngum einfari sem
naut þess að vera einn með sjálfum
sér úti í náttúrunni, hvort sem var
fótgangandi um vesturströnd
Bandaríkjanna, norðurströnd Ís-
lands eða í Mið-Evrópu. Hann gerði
það sem honum fannst hann þurfa
að gera og var sannfæringu sinni
trúr.
Ég hitti afa minn ekki í eigin per-
sónu fyrr en 1996. Hann hafði búið á
Íslandi frá því að ég var sex ára og
ég þekkti hann aðeins gegnum bréf-
in sem hann sendi mömmu, vissi um
leið að þau voru frá honum því
skriftin hans var svo falleg. Hann
kom í langa heimsókn til Bandaríkj-
anna árið 1996 því hann langaði að
kynnast fjölskyldu sinni betur, og
okkur langaði líka að kynnast hon-
um.
Hann bauð öllum barnabörnum
sínum að koma í heimsókn til Ís-
lands í nokkrar vikur að sumarlagi.
Ég var sá eini sem þáði boðið og átti
hér tvær ánægjulegustu en jafn-
framt erfiðustu vikur ævi minnar!
Ég lærði mikið af honum því hann
var hafsjór af fróðleik sem hann
vildi gjarnan miðla fjölskyldu sinni.
Ég reyndi að safna fyrir annarri Ís-
landsheimsókn en það tókst ekki.
Afi minn var ekki gallalaus maður
en minning hans mun alltaf vera
mér kær, eins og öllum öðrum í fjöl-
skyldunni.
Þeim sem vilja votta fjölskyldu
hans virðingu sína er bent á netfang
mitt: jc12741@yahoo.com.
Sá mæti maður Don Brandt er
horfinn yfir móðuna miklu. Genginn
er stórmerkur maður sem kaus að
eyða miklum hluta ævi sinnar á okk-
ar afskekkta landi og vinna að hugð-
arefnum sínum fjarri skarkala
heimsins. Afburðagreindur, vel
menntaður og víðlesinn, ávallt
reiðubúinn að fræða samferðamenn
sína um það sem hann var að fást
við hverju sinni.
Ég ætla ekki að vera langorður
eða hlaða á hann því lofi sem vert
væri, það væri ekki í hans anda, en
langar að segja stuttlega frá kynn-
um okkar. Leiðir lágu fyrst saman
fyrir rúmum tuttugu árum þegar
Nesútgáfan var á höttum eftir próf-
arkalesara á ensku og við fréttum að
hann væri sá besti. Það reyndust
orð að sönnu og hann las og lagfærði
allt enskt efni sem við gáfum út um
langt árabil. Sú samvinna leiddi síð-
ar til þess að Nesútgáfan annaðist
útgáfu á bókum sem hann skrifaði
um sitt stærsta áhugamál, frímerk-
in, ein var um íslensk frímerki og
tvær um færeysk. Í þeim kemur
glöggt fram yfirburðaþekking hans
á frímerkjum og sögu og náttúru
landanna beggja, sem hann fléttaði
af miklum hagleik í skýran og heild-
stæðan texta.
Don skrifaði einnig greinar um
margvísleg efni og meira að segja
smásögur sem unnið var að útgáfu á
þegar hann lést. Honum féll aldrei
verk úr hendi, var sílesandi og skrif-
andi allt til enda. Síðasta viðfangs-
efnið var stórmerkileg grein um Ís-
lendingabyggðir í Point Roberts, í
Washingtonríki á vesturströnd Am-
eríku, sem byggð er á víðtækri
heimildaöflun og rannsóknum, og
hafði hann skrifað lokaathugasemd-
ir í handritið skömmu fyrir andlátið.
Vináttan við Don var mér mikils
virði. Hann var alltaf að miðla og
gefa af sér, var ótrúlega fróður um
hin fjölbreytilegustu efni – tónlist,
heimspeki, kvikmyndir og íþróttir
svo fátt eitt sé nefnt. Stærsta
ástríða hans var auðvitað frímerkin
og hann átti auðvelt með að segja
frá þeim þannig að áhuga vekti þótt
viðmælandinn væri ekki safnari.
Á síðasta ári kenndi Don sér
meins og gekkst undir uppskurð og
geislameðferð sem talið var að hefðu
heppnast vel. Snemma á þessu ári
kom í ljós að svo var ekki og síðustu
vikurnar ljóst að hverju stefndi.
Hann vissi hvað verða vildi og tók
því af æðruleysi, hélt reisn sinni og
talaði oft um hversu starfsfólk spít-
alans væri honum gott.
Ég kveð góðan vin með söknuði
og sendi samúðarkveðjur til barna
hans og barnabarna vestanhafs.
Einar Matthíasson.
Þótt liðnir séu nær þrír áratugir
er fyrsti fundur okkar Don Brandt
mér enn í fersku minni. Það var
drepið á dyr hjá mér og þar stóð
fremur hávaxinn miðaldra maður,
góðlátlegur, með skegghýjung og
bjart yfirbragð. Hann laut höfði,
heilsaði hæversklega og bar upp er-
indi sitt af varfærni, málhreimurinn
var amerískur. Gesturinn var að
leita eftir verkefni; gæti lesið hand-
rit eða prófarkir, hafði reynslu á því
sviði. Vantaði ekki einhvern til að
hlaupa í skarðið þegar sumarfríin
hæfust? Þetta var að vori. Ég þakk-
aði honum, sagðist mundu athuga
málið, bað hann að líta inn í næstu
viku.
Þegar betur var að gáð reyndist
staðan sú, að það gat komið okkur
vel að geta sent prófarkir úr húsi
næstu vikurnar. Vorum með útgáfu
á ensku og prófarkalesarar, sem
okkur hæfðu best, ekki á hverju
strái í Reykjavík í þá daga. Taldi
rétt að láta reyna á það hvernig sá
ókunni reyndist okkur. Þegar Don
Brandt birtist svo aftur fór hann út
með prófarkabunka undir hand-
leggnum.
Það varð fljótlega ljóst, að mað-
urinn var enginn viðvaningur: Hann
hafði mjög næma tilfinningu fyrir
texta, var nákvæmur og nostursam-
ur, skilaði sínu jafnan fljótt og vel.
Og reyndist þægilegur í öllum sam-
skiptum. Því leið ekki á löngu þar til
Don Brandt varð fastráðinn hjá Ice-
land Review. Hann var nú kominn í
starf á Íslandi og við öll mjög ánægð
með nýja manninn í hópnum.
Don var metnaðarfullur fyrir
hönd útgáfunnar, mjög umhugað
um að allur okkar texti væri í meira
en góðu lagi. Og smám saman fór
hann líka að skrifa greinar, sem
hann vann af sömu alúðinni og ann-
að. Við röbbuðum oft, samskipti
okkar urðu mjög góð og traust.
Hann var að nálgast tilveruna í
þessu nýja landi, var orðinn fróður
um margt og m.a. mjög áhugasamur
um íslensk frímerki; meira að segja
byrjaður að taka saman efni á því
sviði.
Annars var hann mátulega opinn,
flíkaði ekki um of eigin högum í þá
daga. Ég var heldur ekki hnýsinn,
en skynjaði samt að einsemd hans
utan vinnu var honum erfið um
tíma. Því nefndi ég það eitt sinn, að
hefði hann áhuga á að taka saman
kver um íslensk frímerki fyrir okkar
alþjóðlega lesendahóp skyldi ég
gefa það út. Þetta gladdi hjarta hans
mjög og frístundirnar urðu honum
notadrjúgar. Á endanum varð úr
þessu sérstæð og gagnmerk bók,
sem ég gaf út. Og Don skrifaði síðar
fleiri bækur um frímerki, sem gefn-
ar voru út af öðrum.
Ritstjórnin hélt áfram að stækka
og útgáfan að þenjast út; okkur Don
gafst æ sjaldnar tími til að rabba.
Hann hafði verið hjá okkur í áratug
þegar hann ákvað að kveðja og hefja
sjálfstæða starfsemi. Mér þótti það
mjög miður. Í útgáfustarfinu voru
áfram margvísleg verkefni að fást
við og eftir að hann hvarf úr hópn-
um gerðist það ósjaldan, að ég sagði
við sjálfan mig: Nú væri gott að hafa
Don hér hjá okkur. Allt, sem hann
tók að sér, var í öruggum höndum.
Þegar Don Brandt er nú kvaddur
er ég fullur þakklætis fyrir kynni
okkar og einstakt samstarf og hugsa
með hlýju til ættingja hans handan
hafsins.
Haraldur J. Hamar.
Don Brandt
 Fleiri minningargreinar um Don
Brandt bíða birtingar og munu birt-
ast í blaðinu næstu daga.
✝
Faðir minn, tengdafaðir og afi,
ÁRNI FRIÐGEIRSSON
frá Þóroddsstað,
lést á dvalarheimilinu Hlíð þriðjudaginn 26. maí.
Útför hans fer fram frá Akureyrarkirkju miðviku-
daginn 3. júní kl. 13.30.
Ingimar Árnason, Sigurlína Jónsdóttir,
Kristín Ingimarsdóttir,
Árni Ingimarsson.
✝
Elskulegur bróðir minn,
SIGURÐUR KARLSSON
frá Bjálmholti,
sem lést miðvikudaginn 20. maí, verður
jarðsunginn frá Marteinstungukirkju í Holtum
laugardaginn 30. maí kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Borghildur Karlsdóttir.
✝
Elskuleg systir okkar og mágkona,
SIGRÚN GUÐJÓNSDÓTTIR
frá Syðstu-Fossum,
kennari í Fránsta í Svíþjóð,
er látin.
Þeir sem vilja minnast hennar láti Krabbameinsfélög njóta þess.
Þóra Stella Guðjónsdóttir, Sveinn Gestsson,
Sigríður Guðjónsdóttir, Snorri Hjálmarsson.
✝
Ástkær eiginmaður minn, sonur, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
STEINN HLÖÐVER GUNNARSSON,
Andarhvarfi 11B,
Kópavogi,
lést á líknardeild Landspítalans í Kópavogi
mánudaginn 25. maí.
Björk Níelsdóttir,
Bergþóra Skarphéðinsdóttir,
Gunnar Hlöðver Steinsson, Sissel Espedal,
Ragnar Níels Steinsson, Margrét Silja Þorkelsdóttir,
Guðmundur Steinn Steinsson
og barnabörn.
✝
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar, tengdamóðir
og amma,
ÁSA SIGRÍÐUR HILMARSDÓTTIR,
Akraseli 34,
Reykjavík,
lést þriðjudaginn 26. maí.
Hans Kristinsson,
Hilmar Hansson,
Anna Hansdóttir,
Hafdís Hansdóttir, Pálmi Dungal
og barnabörn.
✝
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
SNORRI SIGURÐSSON,
Krossalind 8,
Kópavogi,
lést á Landspítalanum í Fossvogi þriðjudaginn
26. maí.
Útför hans fer fram frá Kópavogskirkju
miðvikudaginn 3. júní kl. 15.00.
Sigurður Sveinn Snorrason, Hrefna Sigurjónsdóttir,
Arnór Snorrason, Kristín Hallgrímsdóttir,
Steinunn Snorradóttir, Jóhann Ísfeld Reynisson,
Guðrún Margrét Snorradóttir, Þórarinn Alvar Þórarinsson,
barnabörn og barnabarnabarn.