Organistablaðið - 01.10.1982, Blaðsíða 12

Stefánsdómkirkjunni. Þá komum við allt í einu að glervegg, sjáum þá niður í
neðanjarðarkirkju (eða kapellu), haglega gerða úr tilhöggnum steinum
samanlímdum. Loftin eru bogamyndaðar hvelfingar, en róðukrossar eru málaðir
á veggina. Við verðum snortin af látleysi og einfaldleik, er yfir þessu verki hvílir.
Þessi kirkja er talin vera frá því um 1100, fannst árið 1974, er verið var að grafa
fyrir neðanjarðarlestinni. Var áætlunum þegar breytt og ákveðið að varðveita
staðinn.
Næst var farið í Beethovenssafnið, þar er til sýnis flygillinn hans,
nótnahandrit, útgáfur af verkum hans, o.s.frv. Þarna söng hópurinn okkar „Þitt
lof, ó Drottinn", (á íslensku) einnig var þarna lesinn kafli úr æfisögu hans, (eftir
Rolland) hin átakanlega frásögn um æfinguna á 9. Sinfóníunni, er tónskáldið
varð að hætta að stjórna, heyrði ei hvaðframfór. - Ungur maður úr hópnum, Örn
Falkner las, og gerði það prýðisvel. Ógleymanleg stund.
Um kl. 6 förum við í Stefánsdómkirkju, organistinn þar lék á orgelíðfyrir okkur,
m.a. „Improviseraði" hann nokkur íslenzk sálmalög, s.s. „Heyr himnasmiður”,
(Þorkell Sigurbjörnsson) „Ég kveiki á kertum mínum", (Páll Isólfsson) og „Ó,
Faðir, gjör mig lítið Ijós", (Jónas Tómasson). Var gaman að heyra hvernig hann
lék og útsetti áðurnefnd lög. Fór hann þar sínar götur, en eigi kunna allir þessa
meðferð að meta, einn úr hópnum (ekki organisti) varð alveg rasandi. Einnig
ræddi organistinn um gerð þessa hljóðfæris, varallttúlkaðerhannsagði. Þaðer
með mörgum röddum, en eigi treysti ég mér að fara meira út í það. Þar á eftir
fórum við á orgeltónleika í Ágústínerkirkjunni, sem unun var á að hlýða.
Laugardagurinn 16. júní. - Ferð til Krems.
Leiðin liggur út úr borginni, en í leiðinni var stansað á bændamarkaði, sem fór
þarna fram á opnu svæði. Þarna komu bændur og bændakonur með vörur sínar
til sölu, en borgarfólkið kemurtil að kaupa. Er það ánægt með þetta fyrirkomulag.
Einnig var þarna flóamarkaður. Komu menn þar með gamla muni s.s.
blómavasa, gamlar skrautkönnur, gamlan fatnað o.fl. Ég reyndi ekki að ná í neitt
þarna, en ein úr okkar hópi náði í blævæng, sem einhver fyrri tíma dama hefir
líklega átt. Við stönsuðum þarna í ca. 3 korter.
Nú liggur leiðin út úr borginni. Landið er þarna hæðótt, skógi vaxið með
þorpum og sveitabýlum, túnum og ökrum. Fyrst er farið til Krems, þaðan til
Oberbergen, en þar er orgelsmíðaverkstæði þar sem ungur orgelsmiður,
Gerhard Hradetzky framleiðir allar stærðir af pípuorgelum, en sum eru minni
fyrirferðar en annars tíðkast, hann notar tunguraddir í pedal. þá þarf ekki eins
stórar pípur. Hann skýrði þetta allt fyrir hópnum, en Haukur og Smári
(leiðsögumenn okkar) túlkuðu. Við fengum að koma inn á verkstæðið, sáum
þetta allt í stykkjum. Þarna vinna aðeins 7 menn, vönduð vinna. Allt smíðað
þarna nema málmpípur, þær eru aðfengnar. Þessi orgel eru fallega smíðuð og
það er fallegt hljóð í þeim. Það fengum við að heyra. Smiðurinn fór með okkur í
kirkju þarna skammt frá, með orgeli frá þessu verkstæði. Organisti kirkjunnar
spilaði fyrir okkur, einnig fengum við að grípa í það, allir sem vildu. - Verkstæðið
þetta stendur í fallegu skógarrjóðri. Dökkur skógurinn lykur þarna um sem
hamraveggur. Þetta minnir næstum á Ásbyrgi. - Allir héldu svo glaðir heim.
12 ORGANISTABLAÐIÐ