SunnudagsMogginn - 13.12.2009, Qupperneq 22

22 13. desember 2009
eins og Gandhi sagði.“
Karl Ágúst: „Miðað við viðtökurnar sem bókin fær
þá kemur hún á hárréttum tíma. Fólk virðist
tilbúið til að axla ábyrgð á eigin hamingju og
huga að gildum sínum og samböndum.“
Bæld sköpunargáfa
Eruð þið hamingjusöm?
Karl Ágúst: „Við erum að vinna í því. Bókin lofar
því að ef við vinnum ákveðin verkefni og gerum
einfaldar breytingar á lífi okkar eigi hamingja
okkar eftir að aukast jafnt og þétt þegar fram líða
stundir. Og ég er sannfærður um að þetta virk-
ar.“
Ásdís: „Ég verð að viðurkenna að ég er misham-
ingjusöm. Mér finnst oft rosalega gaman að lifa
en ég á það ennþá til að sveiflast mikið. Það er
mér ekki endilega eiginlegt að gera það sem er
best fyrir sjálfa mig og ég hef þurft að hafa heil-
mikið fyrir því að ná sæmilegum þroska. Ég á
það til að gera marga hluti í einu og hlaupa um
eins og hauslaus hæna. Og það kemur enn fyrir
að ég vinn mig í kaf og verð úrvinda og þá finnst
mér ekkert sérlega gaman að vera til. En ég á
góðri leið og hef verið að koma mér upp góðum
venjum og að forgangsraða betur.“
Karl Ágúst: „Já, það er þetta vinnulag að vera að
gera allt í einu og fresta alltaf öllu fram á síðustu
stundu. Það stendur oft hamingju okkar fyrir
þrifum. Og hvort ég kannast ekki við þetta rugl,
það fylgdi mér í mörg ár. Þeir sem temja sér
svona vinnubrögð ímynda sér að þeir vinni best
undir pressu, en það er bara misskilningur. Þeir
sem treysta á adrenalínið til að halda sér gang-
andi sýna vissulega mikinn dugnað en sköp-
Ásdís: „Við höldum gjarnan að hamingjan komi
utan frá, að það sé einhver annar sem geti gert
okkur hamingjusöm, eða einhver árangur, sigur
eða áfangi. Rannsóknir sýna hins vegar að stöðu-
hækkanir, happdrættisvinningur eða stórir sigr-
ar í lífinu auka hamingju fólks í mjög skamman
tíma, svo lendum við aftur á sama ham-
ingjustuðlinum. Hvert og eitt okkar virðist hafa
ákveðinn hamingjustuðul, bara misháan. En
samkvæmt jákvæðu sálfræðinni er hægt að
hækka þennan hamingjustuðul og auka velsæld
og gleði í daglegu lífi.“
Karl Ágúst: „Já, það virðist vera að umhverfið
skipti sáralitlu máli í sambandi við líðan okkar.
Hitt vegur miklu þyngra hvernig við hugsum
sjálf, hvaða afstöðu við tökum og hvernig við
högum lífi okkar. Það er því engin ástæða til að
kenna kreppunni og fjárhagnum um bölsýni og
gremju.“
Hvernig getur við aukið hamingju okkar?
Karl Ágúst: „Góðar venjur koma að miklu gagni
og það er víst engin leið að stóla á sjálfsaga í því
sambandi því hann gagnast okkur lítt eins og
dæmin sanna. Við eigum heldur að koma okkur
upp venjum sem hafa merkingu fyrir okkur og
við treystum okkur til að setja á dagskrá. Það
tekur víst ekki nema 21 dag að festa nýjar venjur
í sessi.“
Ásdís: „Hugarfarið skiptir líka miklu máli og það
er ótrúlega auðvelt að laga það til. Það er líka
mikilvægt að gangast við sárum tilfinningum
eins og sorg, ótta og öfund. Það er auðveldara að
eiga við þær uppi á borðinu. Við ættum líka að
vera dugleg að taka eftir jákvæðum upplifunum
og staldra sem oftast við skemmtilega, jákvæða
og góða reynslu. Þannig getum við styrkt
hamingjusvæðin í heilanum. Er það ekki dásam-
legt? Heilarannsóknir sýna að við getum gert
heilann okkar jákvæðari með því að staldra við
góðar minningar, hlæja og knúsa fólkið okkar og
gera það sem við erum góð í og við gleymum
okkur yfir.“
Er of mikil neikvæðni í þjóðfélaginu?
Ásdís: „Við höfum verið of upptekin af því sem
aflaga fer og það fer mikið púður í að greina
vandamál, hanka sökudólga og gagnrýna allt og
alla. Það er svo auðvelt að gagnrýna. Erum við
ekki orðin leið á því að vera gröm og reið? Það
gefur ekki góða raun. Ætli við séum ekki bara
tilbúin til að rækta eigin garð – að vera sjálf sú
breyting sem við viljum sjá verða á heiminum,
K
arl Ágúst Úlfsson hefur um árabil
glatt landsmenn vikulega ásamt fé-
lögum sínum í Spaugstofunni. Nú vill
hann auka á bjartsýni þjóðarinnar og
hefur þýtt bókina Meiri hamingja eftir Tal Ben-
Shahar. Bókin er byggð á jákvæðri sálfræði en
höfundurinn kennir hana á fjölmennasta nám-
skeiði í sögu Harvard. Það var eiginkona Karls
Ágústs, Ásdís Olsen, sem kennir lífsleikni í
Kennaraháskóla Íslands, sem hvatti mann sinn
til að þýða bókina.
Ásdís: „Ég var að lesa mér til um jákvæða sálfræði
þegar ég datt niður á sjóræningjaútgáfu af Har-
vard-fyrirlestrum Tals Ben-Shahars. Ég heill-
aðist á augabragði og festist fyrir framan skjáinn
sólarhringum saman og skemmti mér konung-
lega. Ég skil vel hvers vegna nemendur í Harvard
velja þetta námskeið fram yfir önnur. Í sumar
gafst mér síðan tækifæri til að taka Harvard-
námskeiðið fræga og þá gaf ég mér tíma til heil-
mikillar sjálfsskoðunar eins og bókin gerir ráð
fyrir. Bókin endurspeglar námskeiðið algjörlega
og mér fannst hún strax eiga erindi við Íslend-
inga. Kalli hreifst sömuleiðis af bókinni og þýddi
hana af sinni alkunnu snilld. Þarna er samantekt
á öllu því helsta sem getur aukið hamingju okkar
samkvæmt rannsóknum, sett fram á aðgengileg-
an og hagnýtan hátt.“
Karl Ágúst: „Já, þetta er einstaklega hrífandi og
skemmtileg bók sem ætlast til þess af lesand-
anum að hann skoði tilgang sinn, gildi, viðhorf
og lífsstíl. Ég þurfti margoft að horfast í augu við
sjálfan mig meðan ég vann að þýðingunni. Ég
áttaði mig á að ég hef stundum forgangsraðað
vitlaust og vanrækt ýmsa hluti. Það hef ég vitað
innst inni en bókin sýndi mér þetta í afar skýru
ljósi. Ég sé núna að ég hefði átt að breyta ýmsu
fyrir mörgum árum. Ég er til dæmis einn af þeim
sem hættir til að fresta hamingjunni þangað til
einhverjum tilteknum áfanga sé lokið. Svo kem-
ur auðvitað aldrei að tíma hamingjunnar, vegna
þess að þegar einum áfanga lýkur tekur annar
við, og þá ímyndar maður sér að þegar honum sé
náð hljóti hamingjan að taka við hrein og
ómenguð. Jú jú, ég hef á löngum tímabilum fallið
ágætlega undir það sem höfundurinn kallar
táknmynd lífsgæðakapphlaupsins.“
Auðvelt að gagnrýna
Í hverju misreiknar fólk sig helst þegar kemur
að hamingjunni?
Viðtal
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@mbl.is
Tími fyrir
hamingjuna
Það er engin ástæða til að fresta hamingjunni. Hjónin Karl
Ágúst Úlfsson og Ásdís Olsen hafa komist að því. Þau ræða
um hamingjuna og hvernig á að auka hana og tala um
skilnaðinn sem leiddi til endurnýjaðs og betra sambands.
Ásdís „Ég held að við höfum bara haft gott af
því af því að skilja. Hvað mig varðar þá þurfti
ég að aðgreina mig og komast að því hvar ég
byrjaði og hvar ég endaði.“
Karl Ágúst „Mér hefur fundist dýrmætt að fá
sambandið okkar aftur upp í hendurnar og að
fá tækifæri til að tengjast á nýjan hátt og jafn-
vel upplifa nýja hluti sem við höfðum ekki áð-
ur leyft okkur.“