SunnudagsMogginn - 13.12.2009, Qupperneq 29

13. desember 2009 29
B
arnaverndarmál eru erfið viðfangs og viðkvæm og mikið álag á þeim, sem við
þau starfa. Þetta kemur fram í umfjöllun Egils Ólafssonar í Sunnudagsmogg-
anum í dag.
Á þessu ári hefur málum, sem koma til kasta barnaverndaryfirvalda, fjölgað
án þess að meira hafi verið lagt í málaflokkinn. Barnaverndarstofnunum um allt land ber-
ast um átta þúsund tilkynningar á hverju ári. Til marks um umfangið er að Barnavernd
Reykjavíkur bárust á síðasta ári um fjögur þúsund tilkynningar, sem vörðuðu 1.700 börn.
Á þessu ári hafa komið fram yfir 3.600 tilkynningar og hafa um 600 ný mál verið tekin til
skoðunar. Aðeins erfiðustu málin fara fyrir barnaverndarnefndirnar, til dæmis þegar
börn þurfa að fara í fóstur, og þau eru líklegust til að vekja umtal. „Við erum oft á tíðum
að koma inn í líf fólks á tímum þegar það vill síst opna líf sitt fyrir öðrum,“ segir Halldóra
Dröfn Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri Barnaverndar Reykjavíkur, í umfjölluninni.
Réttarstaða barna hefur breyst mikið á undanförnum áratugum og strangari reglur
gilda um meðferð mála en fyrir nokkrum áratugum. Umræða um barnaverndarmál er
samfélaginu nauðsynleg og sömuleiðis er hún þeim stofnunum holl, sem starfa í þágu
barna. „Við búum í lýðræðisþjóðfélagi þar sem verður að gera þá kröfu til opinberra
stofnana að starfsemi þeirra sé gegnsæ ef við viljum ætlast til að fólk beri traust til
þeirra,“ segir Bragi Guðbrandsson, forstjóri Barnaverndarstofu, í viðtali sem Karl Blöndal
tók við hann. Sú umræða má hins vegar ekki fara fram með slíku offorsi og skilningsleysi
að enginn fáist til að starfa að barnaverndarmálum eða þori að grípa inn í þegar nauðsyn
ber til.
Nú eru börn, sem ekki geta notið umönnunar foreldra sinna, ekki lengur send á stofn-
anir heldur fara í umsjá fósturforeldra. Um 370 börn eru hjá fósturforeldrum á Íslandi.
Bragi segir að fósturforeldrarnir séu dýrmætasti auðurinn í barnaverndarstarfi hér og
bætir við: „Án þessa góða fólks gætum við ekki rækt gott barnaverndarstarf á Íslandi.“
Þótt taka þurfi á erfiðum málum í barnaverndarstarfi verður að hafa hugfast þrátt fyrir
tal um vítahringi, vonleysi og félagsmálagildrur að á milli 70 og 80% barna ná að yf-
irvinna erfiðleika og mótlæti í æsku og verða heilbrigðir, heilsteyptir og sterkir ein-
staklingar. Það ætti að vera barnaverndarstarfsmönnum og uppeldisforeldrum hvatning.
Eins og fram kom í fréttaskýringu Signýjar Gunnarsdóttur fyrir viku er heimur barna
viðkvæmur og ýmsar ógnir sem steðja að, en þar var áhrifamikil og ógnvekjandi lýsing á
einelti krakka á skólaaldri. Síðan fréttaskýringin birtist hafa margir haft samband við
blaðið og leitað frekari upplýsinga um hvert best sé að snúa sér í slíkum málum. Í flestum
tilvikum fólk sem er að vinna úr einelti, sem það hefur orðið fyrir á lífsleiðinni, og hefur
því verið vísað til Liðsmanna Jeríkó og Regnbogabarna. En standi glíman yfir við einelti
hjá krökkum er mikilvægt að leita til skólayfirvalda og einnig má vísa á Heimili og skóla,
félagsmálayfirvöld og lögregluna, ef eineltið er komið á það stig.
Rannsóknir sýna að 5 þúsund börn eru lögð í einelti á hverju ári hér á landi. Þetta er
raunverulegt vandamál sem flestir þekkja úr sínu lífi, með beinum eða óbeinum hætti. Í
hvert skipti sem ekki er tekið hart á slíkum málum, þá er verið að bregðast einstaklingi í
neyð. Uppgjöf er ekki kostur.
Erfið mál – árangursríkt starf
„Í mínum huga er aðeins einn Tom
Cruise – sá sem leikur með Arsenal –
og hann er mjög góður leikmaður.“
Arsène Wenger, knattspyrnustjóri Arsenal, en
átján ára bakvörður með þessu ágæta nafni
þreytti frumraun sína fyrir félagið í vikunni.
„Það hefði verið ömurlegt
að drepa einhvern með re-
múlaði.“
Steinþór H. Steinþórsson, Steindi
Jr., var að vinna í sjoppu á 18 ára af-
mælisdaginn. Hann setti remúlaði á
pylsu eins viðskiptavinarins sem bað
um eina með öllu nema remúlaði, og
varð að kalla til sjúkrabíl þar sem mað-
urinn var með bráðaofnæmi fyrir remúl-
aði.
„Þetta er stærsta
einstaka verkefni
sem nokkur kyn-
slóð hefur staðið
frammi fyrir.“
Svandís Svav-
arsdóttir umhverf-
isráðherra um
loftslagsráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna sem var sett í Kaupmanna-
höfn á mánudag.
„Gestir sem hingað koma á jóla-
hlaðborð eru gjarnan með flöskuna í
töskunni og geyma upp á hótelher-
bergi og skjótast síðan þangað við
og við.“
Ónafngreindur veitingamaður segir að færst
hafi í aukana að gestir veitingahúsa í borg-
inni reyni að smygla vínföngum í hús.
„Íslendingar eru ekki dónaleg-
ir en það leynist alltaf einn og
einn inn á milli sem er úti á
þekju.“
Egill Einarsson, Gillzenegger, hefur sent
frá sér mannasiðabók.
„Þetta gengur alltof
hægt. Þetta er á al-
gjörum skjaldböku-
og skriðdýrshraða.“
Kristján Gunnarsson, for-
maður Starfsgreina-
sambandsins, um viðleitni
stjórnarinnar til að skapa
störf.
Ummæli vikunnar
þennan hugsanlega áhættuþátt. Og hvort sem
mönnum líkar betur eða verr þá stendur málið
þarna. Það snýst því ekki lengur um hvort vís-
indin séu hol og hafi jafnvel að hluta verið hag-
rætt. Málið snýst nú eingöngu um viðbrögðin og
þær skyldur sem heimurinn sem heild og einstök
ríki, svæði eða álfur ætla að axla. Og þá fara hags-
munagæslumennirnir heldur betur af stað. Allir
nema einn. Því núverandi leiðtogum Íslands þykir
fínast að gæta alls ekki hagsmuna íslensku þjóð-
arinnar. Slíkt væru, að þeirra sögn, röng skilaboð
til umheimsins. Minnir þetta mjög á viðhorf sömu
aðila til fyrra málsins sem rætt er um í þessu bréfi.
Allar aðrar þjóðir fylgja sínum hagsmunum fast
eftir og Evrópusambandið hefur gert það af mikl-
um krafti og klókindum. Það fékk samþykkt í
Kyoto að einvörðungu millilandaflug skyldi teljast
mengunarvaldur, en ekki innanlandsflug. Og
ákváðu síðan að flug á milli Evrópusambandslanda
væri innanlandsflug. Sem sagt: Flug frá Íslandi til
Grænlands, sem tekur tvo tíma, mengar, en flug
frá London til Rómar, sem tekur fjóra tíma, meng-
ar ekki. Það var heldur engin tilviljun að árið 1990
var notað sem forsenduár. Kommúnisminn í
Austur-Evrópu var fallinn. Þar voru verstu eitur-
spúandi verksmiðjur sem þá voru í rekstri. Þeim
yrði lokað hverri af annarri. Með því að draga
mengunarlínuna aftur í tímann fengju menn gíf-
urlega mengunarkvóta fyrir verksmiðjur sem var
búið að loka eða yrði lokað óháð öllum vangavelt-
um um loftslagsmál. Íslendingar voru hins vegar
búnir að breyta miklu hjá sér fyrir árið 1990. Þeir
voru nánast búnir að útrýma notkun á olíu til hit-
unar og reksturs heimila og fyrirtækja. Þeir virkj-
uðu eingöngu endurnýjanlega orkugjafa sem
leystu mengunarvalda af hólmi. Þeir sköffuðu afl
til að framleiða vöru sem heimurinn gat ekki verið
án sem ella varð að framleiða með stórkostlegum
mengunarkostnaði. Flestir þeir sem höfðu áhrif á
síðustu loftslagsráðstefnu höfðu góðan skilning á
sérstöðu Íslands. Það voru helst einstaklingar og
hópar úr röðum Íslendinga sjálfra sem þvældust
fyrir þeim skilningi. Og nú er það þeir sem hafa
umboð og skyldu til að gæta hagsmuna Íslands og
þiggja laun fyrir það verk sem helst eru í hlutverki
Þrándar í Götu þjóðarinnar.
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal