SunnudagsMogginn - 28.03.2010, Side 19

28. mars 2010 19
Haraldur Sigurðsson bloggar á vef-
síðunni Vulkan.blog.is.
21. mars
Þá er gosið komið, en það hófst rétt
fyrir miðnætti í gær, 20. marz á
Fimmvörðuhálsi. Gosbjarminn kom á
vefmyndavélina á Heklu um kl.
23.36.
18. mars
Eitt heimsmet í viðbót á Íslandi – og
þetta er ekki miðað við fólksfjölda!
Hvergi á jörðu er landmótun hraðari
en hér, en það orsakast vegna hraðr-
ar upphleðslu lands af völdum eld-
fjalla og niðurrifs lands af völdum
skriðjökla.
18. mars
Í dag hafa skjálftar færst hratt nær
yfirborði og eru nú á 1 til 4 km dýpi,
eins og kemur fram lengst til hægri á
myndinni. Takið eftir að aðeins
skjálftar stærri en 2 eru sýndir hér.
Er þetta kvika sem er loks að færast
nær yfirborði eldfjallsins? Það verður
spennandi að fylgjast með framgangi
mála.
Af bloggi
Haraldar
Sigurðssonar
08:00 Afhending fundargagna
08:20 Opnun ráðstefnu
08:30 Hvað er heilsueflandi skóli? Margrét Björnsdóttir, forstjóri Lýðheilsustöðvar
08:45 Reducing youth alcohol drinking through a parent–targeted intervention;
The Örebro Prevention Program; Nikolaus Koutakis, Örebro University, Svíþjóð
09:45 Heilsa og líðan framhaldsskólanema; Margrét Lilja Guðmundsdóttir, HR
10:05 Heilsueflandi framhaldsskólar; Héðinn Svarfdal Björnsson, verkefnisstjóri, Lýðheilsustöð
10:25 Flensborg, Hafnarfirði – heilsueflandi framhaldsskóli;
Magnús Þorkelsson, skólameistari Flensborg
10:45
11:00
Fæðuval í framhaldsskólum – hvernig er ástandið og hvar liggja helst tækifæri til breytinga?
Dr. Anna Sigríður Ólafsdóttir, lektor í næringarfræði, Menntavísindasvið HÍ
Handbók um mataræði í framhaldsskólum;
Hólmfríður Þorgeirsdóttir, verkefnisstjóri næringar, Lýðheilsustöð
11:10 Íþróttakennsla í framhaldsskólum – Íþróttakennslan, menntamálaráðuneyti, skólastjórnendur,
elskulegir nemendur; Guðbrandur Stefánsson, formaður ÍKFÍ
11:30 Forvarnir og samstarf við foreldra framhaldsskólanema
11:50 Mennta- og menningarmálaráðuneyti - Hreyfing er geðveik geðrækt;
Jóhanna María Eyjólfsdóttir, sérfræðingur hjá MMRN
12:05 Heilbrigðisráðuneyti – Tilbrigði við heilbrigði; Héðinn Unnsteinsson, sérfræðingur hjá HBR
13:00 Heilsa og líðan grunnskólanema 2010; Þóroddur Bjarnason, HA
13:20 Áherslur á heilsueflingu í sameiginlegri framtíðarsýn fyrir grunnskólastarf til 2020;
Svandís Ingimundardóttir, skólamálafulltrúi Sambands íslenskra sveitarfélaga
13:40 Heilsueflandi grunnskólar; Sveinbjörn Kristjánsson, verkefnisstjóri, Lýðheilsustöð
14:00 Heilsueflandi grunnskóli á Austurlandi; Sigurbjörg Kristjánsdóttir, Egilsstaðaskóla
14:15 Hreyfing í grunnskólastarfinu – Handbók um hreyfingu;
Gígja Gunnarsdóttir, verkefnisstjóri hreyfingar, Lýðheilsustöð
15:00 „Rödd úr skólasamfélaginu“ Óskar Einarsson, skólastjóri Fossvogsskóla
15:20 Niðurstöður úr könnun á meðal grunnskólastjóra;
Jórlaug Heimisdóttir, verkefnisstjóri, Lýðheilsustöð
15:35 Panell og fyrirspurnir – Efling tengsla á milli skólasamfélagsins og heilbrigðiskerfisins
16:00 Skólaþingi slitið
Heilsueflandi skólar
Skólaþing 9. apríl 2010
Haldið í Rúgbrauðsgerðinni, Borgartúni 6, Reykjavík.
Þingið er öllum opið og þátttakendum að kostnaðarlausu,
en skrá þarf þátttöku á vefnum www.lydheilsustod.is.
*Birt með fyrirvara um breytingar
Dagskrá:*
helgina. „Mér finnst að allir Íslendingar þurfi að sjá
þetta gos,“ segir Haraldur. „En það er ekki fyrir hvern
sem er að ganga Fimmvörðuhálsinn, þar eru djúpir
skaflar og leiðin er flókin. Vonandi verður bætt úr því
og fólki gert auðveldara að komast þarna inn eftir, af
því að það stafar engin hætta beint af gosinu. Íslend-
ingar eru vanir því að fara fram á fjallsbrún eða röndina
á virkum hverum, þannig að ekki þarf að halda í hönd-
ina á öllum. En persónulega finnst mér að allir sem hafi
áhuga þurfi að hafa aðgang að þessari leið. Nú skilst
mér að töluvert af fólki fari á vélsleðum frá Sólheimum
og yfir röndina á Mýrdalsjökli, sem sagt Goðabungu, og
yfir að gosstöðvunum. Það er klukkutíma keyrsla á
góðum vélsleða og það er ein leið til að komast að gos-
inu.“
Hægt er að skoða gosið frá fleiri stöðum, meðal ann-
ars fjallinu Þríhyrningi. „Það er ágætt að horfa á gosið
úr fjarska,“ segir Haraldur. „Það sést líka vel úr Múla-
koti í Fljótshlíð. Ég var þar á fimmtudag. Þá sést alveg
inn í gosstöðvarnar. Það er eiginlega auðveldasti stað-
urinn fyrir fólk sem ætlar sér ekki í langa göngu. Ef það
hefur kíki með sér, þá sér það beint inn í gosstöðv-
arnar. Það gæti líka verið fallegt á kvöldin að sjá glær-
ingarnar. Það er innan við tveggja tíma akstur þangað.“
Andy Warhol í Stykkishólmi
Haraldur var við rannsóknir á eldfjöllum í rúma tvo
mánuði í vetur í Indónesíu. „Það er það land í heim-
inum sem hefur flest eldfjöll og þau eru mjög virk, þar
eru yfirleitt mörg gos í einu. Svo var ég það sem eftir
lifði vetrar í Bandaríkjunum, en ég hef verið prófessor
við Rhode Island-háskólann í 35 ár. Núna er ég kominn
á eftirlaun en hef mína rannsóknaraðstöðu þar eins og
ég hef haft öll þessi ár. Ég vinn þar öðru hvoru en ákvað
að koma heim 15. mars. Svo þegar ég kom heim var
komið gos – þannig að tímasetningin var góð.“
Haraldur verður á eldfjallasafninu í Stykkishólmi í
sumar en það var opnað í fyrrasumar. „Það er vísir að
eldfjallasafni. Það sem við sýnum aðallega núna eru
listaverk af eldgosum víðsvegar að úr heiminum, ljós-
myndir og málverk meðal annars frá Íslandi, Indónesíu,
Ítalíu og Mexíkó. Þar á meðal er eldfjallamynd eftir
Andy Warhol, eina landslagsmyndin sem hann gerði,
og er hún af Vesúvíusi. Svo höfum við elstu myndina af
Heklugosi, en hún er frá 1551, ári eftir að Jón Arason
var hálshöggvinn. Ég reyni að ná til Íslendinga með
myndlist og nota tækifærið til að tala um eldgosið, fjall-
ið og jarðfræðina. Ég lít á vísindi sem hluta af menningu
og listum, því hvernig mannfólkið lítur á umhverfið, og
það er gaman að sjá listamenn frá mismunandi löndum
túlka eldgosin. Svo er margt annað til sýnis sem við-
kemur eldgosum. Við tókum undir þetta gamalt sam-
komuhús, sem byggt var um 1900, en vonandi verður
reist veglegra safnhús í framtíðinni – þegar kreppan er
búin!“
Þyrla sveimar yfir gossprunguna á
Fimmvörðuhálsi, þar sem fjallið hleðst
upp. Að baki sést niður í Þórsmörk.