Skólablaðið - 01.12.1962, Blaðsíða 4

- 96
x rá L am Rómverja og allar götur
fram til okkar daga, hefur aðferð þessi
verið í hávegum hjá ágengum stórþjóð-
um, þó hafa þær x lengstu lög skirrzt
við að beita beinu ofbeldi, heldur kosið
fremur að nota lymskuleg skálkabrögð
við smáþjóðir, sem þær skjálgra gírug-
um ágirndaraugum til.
Aðferðin er þessi : Þú skalt etja sam-
an hinum fáu og smáu. Sendu asna
klyfjaða gulli inn fyrir borgarmúrana.
Æstu landslýð upp með lygasökum og
rógi. Láttu þá tortíma hvorn öðrum x
skammsýni og illgirni heimskingjanna.
Láttu blóð renna. Og þegar þér hefur
tekizt þetta, gakktu þá á valinn og rændu
hræin. Það er þetta, sem felzt í róm-
verska máltækinu: divide et impera,
dr-ildu og drottnaðu, hráksmánlegustu og
illmannlegustu stjórnmálareglu sögunnar.
En það er fleira en hin beina íhlutun,
sem. er hættulegt í skiptum smáþjóðar
við stórveldi. Smáþjóðum er einnig
gjarnt að fóstra eigin banamein. Það
þarf sterkan þjóðarmeið til þess að þola
sífellt óhagstæðan samanburð við ná-
grannana, án þess að fyllast vanmeta-
kennd. Horfa á grannþjóðirnar fram-
kvæma hvert stórvárkið á fætur öðru og
öðlast viðurkenningu umheimsins vegna
afreka , ' sem i framin eru í krafti
mannafla og auðæfa, Enda verður raunin
oft sú, að sjálfstraust og sjálfsvirðing
smáþjóðarinnar bíður hnekki og vafasam-
ar hugsanir fara að gera vart við sig
hjá hinum veikgeðjuðustu. En þó er slík
vanmetakennd oft byggð á röngum for-
sendum og aðdáunin beinist að lognum
yfirburðum, þ. e.a.s. yfirburðum, sem
i-i.unverulega eru neikvæðir. Þannig er
t.d. lotning og auðmýkt fyrir herstyrk og
vopnaskaki hinna voldugu eitt fyrsta veik-
leikamerkið. Yfirburðir margra stór-
þjóða eru mestir á þessu andstyggðar-
sviði. Þær eiga ótölulegan grúa stríðs-
dáta og drápsvogna, og með þessa hluti
spranga þær og derra sig með á rudda-
samkundum, sem þær kalla hersýningar,
en við gætum kallað jólatrésskemmtanir
mannheimskunnar, sem ásamt með
bumbuslætti er vinsæl dægravöl stór-
velda við ýmis hátíðleg tækifæri, svo
sem afmæli misviturra stríðsgarpa og
gelddrottninga. En smáþjóðum er hætt
til að brjálast, ef þær komast í of nána
snertingu við slíkar góðgerðir. Við þurf-
um ekki lengi að léita, áður en við finn-
um dæmi slíks. Ymsar grannþjóðir okk-
ar , svo sem Norðurlandaþjóðirnar, eru
ákaflega montnar af her sínum, og þykj-
ast geta talað digurbarkalega bak við
sma ryðguðu byssustingi - einkum þó, ef
ennþá minni þjóðir eiga í hlut. Enda þótt
vitað sé, að íiertækni þeirra sé að lang-
mestu leyti úrelt orðin og einskis megn-
ug, ef til átaka kæmi við stórveldin, er
þeim mikið í mun að halda við þeirri
stríðsfrægð, sem þær áunnu sér fyrr á
öldum,með því að ræna vopnlaus kaup-
för á Eystrasalti eða rassskella horaða
snærisþjófa upp á Islandi.
En það er fleira, sem býr að baki
þessarar ónáttúru. Vopnaskak og gikks-
háttur núverandi stórvelda, hinir lognu
yfirburðir, hafa stráð ryki x augu þeirra,
brjálað skynsemina, því þetta hertildur
þeirra er ekki annað en hlægilegt og
heimskulegt. En ekki nóg með það, að
þetta sé skoplegt, heldur leiðir einnig af
þessu ranamoski ógurlegur fjáraustur, og
það fé er pínt út úr almenningi, sem
ekki ber annað úr býtum en falskan
ljóma, sem engir aðrir sjá en hálfgeggj-
aðir stríðsberserkir.
íslendingar hafa sloppið betur við
þennan blekkingarvef en aðrar þjóðir.
Kannski stafar það af fátækt og umkomu-
leysi fyrri' alda, þeir hafa blátt áfram
ekki haft efni á þessu, eða ems og við
skulum vona, að þjóðarvitundin hafi verið
svo heilbrigð og raunsæ, að hin falska
gylling hafi léttvæg verið fundin.
En eitt er þó víst, að dáti hefur löngum
þótt niðrandi orð á íslandi og hér hefur
lítt verið gert af því, sem títt er í út-
löndum, að skáld og listamenn vefji
manndráp og níðingsverk rósrauðum
hetjubjarma í grátklökkri mannheimsku.
En við skulum ekki vera of örugg
með okkur. Nú undanfarið hafa þau ugg-
vænlegu tíðindi spurzt, að stríðsdýrkun
sé byrjuð að grassera í heilasellum
nokkurra "íslendinga", einkum þó sam-
vizkusnauðra blaðasnápa og þjóðmála-
skúma af verstu tegund. Þessi röskun
dómgreindarinnar birtist einkum í uppá-
stúngu um stofnun íslenzks herg og
mótorhjólasenum íslenzkra lögregluþjóna
við komu erlendra þjóðhöfðingja og tign-
armanna. Enda þótt þessi rassaköst séu