SunnudagsMogginn - 09.01.2011, Blaðsíða 33
9. janúar 2011 33
Það er óhætt að segja að Sunnudagsmogginn sé helgaður listum í upphafi árs.Fer vel á því á ári, þar sem listir og menning verða í öndvegi. Ekki aðeins með opnun tónlistarhúss, sem tónlistarmenn hafa barist fyriráratugum saman, heldur verða Íslendingar einnig í öndvegi á bókastefnunni í
Frankfurt, sem er sú stærsta sinnar tegundar í heiminum, og eru Íslendingar fyrstir Norð-
urlandaþjóða til að hreppa það hlutskipti.
Ástæða er til að hampa sérstaklega Sigrúnu Eldjárn, sem á 30 ára rithöfundarafmæli og
er tilnefnd til barnabókaverðlauna Astrid Lindgren. Óhætt er að segja að hún hafi gætt til-
veru barna lífi með teikningum sínum og sögum. „Kannski er ég bara svona barnaleg sjálf
og hef aldrei orðið fullorðin,“ segir hún í viðtali sem Kolbrún Bergþórsdóttir átti við hana
af þessu tilefni.
„En ég er að minnsta kosti sannfærð um að ég sé að vinna afskaplega mikilvægt starf. Ég
lifi í þeirri trú að ég sé að færa börnum eitthvað skemmtilegt að lesa og eitt af því mikil-
vægasta sem gert er fyrir börn er að láta þau lesa eða að lesa fyrir þau almennilegar bækur.
Þar með er maður auk þess að ala upp lesendur framtíðarinnar þannig að aðrir rithöf-
undar hafi einhverja til að skrifa fyrir.“
Auðvitað er það svo að barnabókahöfundar á borð við Sigrúnu krydda ekki aðeins til-
veru þeirra yngstu, heldur einnig foreldra sem lesa fyrir börnin sín. Oft og einatt er ekki
síður mikilvægt að ala þá upp.
Þá er gaman að geta teflt fram grein Halldórs Guðmundssonar um tildrög bókar sem
hann skrifaði og komin er út í Þýskalandi, en þar tekur hann fyrir ævi kjarnakonunnar
Mamúsku sem lifði skin og storma tuttugustu aldarinnar, „öld öfganna með sínum ótæm-
andi sagnabrunni“.
Nálgun hans er fróðleg er hann skrifar um hlutverk ævisagnaritarans sem „hlýtur í senn
að leita leyndardóma og sætta sig við að geta ekki afhjúpað þá alla og á ekki endilega að
gera það. Kver mitt um Mamúsku fjallar öðrum þræði um þetta, að líf konu eins og henn-
ar, litríkt en aðeins að litlu leyti skjalfest, og ber með sér andblæ veraldar sem var, verður
aldrei fangað til fulls; lesandinn verður stundum að sætta sig við reykinn af réttunum.“
Halldór stýrir undirbúningi Íslendinga fyrir bókastefnuna í Frankfurt, sem fór vel af
stað í október síðastliðnum þegar Íslendingar tóku við keflinu af Argentínumönnum.
Þegar er ljóst að yfir hundrað bækur íslenskra höfunda koma út á þýsku af þessu tilefni og
Ísland verður í forgrunni á fjölmörgum viðburðum næsta árið. Reynsla annarra þjóða
sýnir að sá árangur er langvinnur ef vel tekst til.
Mamúska kallaði gesti sína börn og víst er að fólk á að hlúa að barninu í sjálfu sér – helst
alla ævi. Hornsteinninn að góðu samfélagi er lagður með því að skapa börnunum góð skil-
yrði, jafnt stórum sem smáum. Víst er að listir og bókmenntir víkka ekki aðeins sjónsvið
þeirra og hugmyndaheim, þar nema þau jafnframt „reykinn af réttunum“.
Reykurinn af réttunum
„Ég lít fremur á þetta sem einhverja
fýlubombu frá RÚV inn í þetta mál
og eitthvert framhald á áramóta-
skaupinu.“
Ari Edwald, forstjóri 365 miðla, um tilboð út-
varpsstjóra um kaup á sýningarrétti HM í hand-
bolta.
„Þegar ég sá mig fyrst í mynd
þoldi ég mig ekki, langaði mest til að
sparka í mig.“
Eygló Hilmarsdóttir, átján ára, sem fer með eitt
af hlutverkunum í kvikmyndinni Gauragangi.
„Ég verð bara að segja Aron
Pálmarsson því hann er svo ung-
ur, skemmtilegur og sætur. Við
gætum þá gert eitthvað saman.“
Alexander Petersson, íþróttamaður ársins,
spurður með hverjum úr handboltalandsliðinu
hann myndi helst vilja lenda á eyðieyju.
„Ég væri glöðust ef pólitíkusarnir
myndu leysa þetta mál. Ég
hef hins vegar samúð
með þingheimi sem
þarf að hressa upp
á drasl fyrri
tíma.“
Björk Guðmundsdóttir
söngkona sem berst
áfram gegn sölunni á
HS Orku og fyrir eign-
arhaldi þjóðarinnar á
orkuauðlindunum.
„Uppistandið er harður húsbóndi.“
Jóhann Alfreð Kristinsson, uppistandari eða
sviðagjammi úr hópnum Mið-Ísland.
„Of harðir fyrir rokkið en of linir
fyrir þungarokkið.“
Magnús Bjarni Gröndal um hljómsveit sína, We
Made God.
„Það verður að
segjast eins og er
að ég var að
koma heim en
fannst ég of ölv-
aður til að fara
að sofa. Ákvað
þess vegna að
fara í þennan
göngutúr.“
Steinþór Stefánsson,
sem bjargaði fjórum ung-
mennum út úr brennandi
húsi á Akureyri.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
trúðu á þessa ríkisstjórn mátt gnísta tönnum til
þess að bila ekki frekar en gömlu Stalínistarnir í
Ungó forðum. Síðasta og stærsta áfallið er sá
hörmulegi áfellisdómur sem kveðinn er upp yfir
leiðtogum þessarar ríkisstjórnar með nýjum Ice-
save-samningum. Nú blasir við að fúsk vorra bestu
manna hafi næstum kostað þrælana á Volgubökk-
um hundrað og eitthvað milljarða. Allt sem tova-
rítsj Steingrímur og hans nótar sögðu um nauðsyn
þess að bæta þeim böggum á þrautpískaðar og
öróttar hrygglengjur okkar reyndust áróður og
lygi.“ Og síðar í hinum tilvitnuðu skrifum hafði
Páll sagt: „Ég fæddist árið sem uppreisnin var gerð í
Ungverjalandi. Ég hef kosið vinstriflokka í öllum
kosningum sem ég hef haft rétt til að taka þátt í og
stutt þeirra málstað og þeirra hugmyndir og hér
lýkur minni samfylgd og mínum stuðningi.“
Það er örugglega rétt að flokkur eins og VG lifir
stutt og illa ef hann missir „samfylgd og stuðning“
grasrótarinnar. Náttúra Íslands er harðsnúin eins
og við finnum fyrir um þessar mundir. M.a. þess
vegna er örðugt að byggja upp grasvelli til knatt-
spyrnuiðkana í landinu og það er bætt upp með
gervigrasvöllum. Það er skiljanlegt. En það er á
hinn bóginn óskiljanlegt með öllu að forystumenn
VG hafi ákveðið að snúa baki við grasrót flokksins
og styðja sig framvegis eingöngu við gervigras-
rótina.
Eftirlaunaleyndarmálið
En vegna þess sem Indriði á Skjaldfönn sagði, um
að „þá rifjaðist það upp fyrir mér þegar Davíð
Oddsson leiddi SJS fyrst á alvarlega glapstigu í eft-
irlaunafrumvarpinu alræmda…“ skal aðeins eitt
nefnt. Bréfritari hefur um áraraðir setið undir
miklum árásum vegna „eftirlaunafrumvarpsins al-
ræmda“. Hann hefur allt fram til þessa stillt sig um
að gera grein fyrir tilurð þess máls og aðdraganda
og mun enn um hríð stilla sig um það. En honum er
þó nær óskiljanlegt að Geir H. Haarde hafi aldrei
upplýst um tilurð málsins og hverjir höfðu að því
allt frumkvæði, ekki síst eftir að SJS lagði á hann
hendur í þingsal og þóttist svo árum síðar vera með
brostið hjarta í brjóstinu eftir að hafa haft forystu
um að draga „heiðursmanninn“ Geir H. Haarde
fyrir landsdóm, fyrirbæri sem best á heima í Þjóð-
skjalasafninu og starfar eftir lögum sem sjálfur sak-
sóknari Alþingis telur sig ekki geta brúkað.
Álftirnar
teygja álkuna
Morgunblaðið/Ómar