Morgunblaðið - 02.09.2010, Síða 25
Minningar 25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. SEPTEMBER 2010
ann“. Minningin um yndislega ömmu
lifir með okkur.
Jón Bragi og Sigrún, Óttar
Már og Björk, Gísli Björn
og Edda Guðrún.
Þær eru margar minningarnar sem
ég á um þig amma mín en eins og
gengur standa sumar þeirra upp úr
því þær lýsa þinni innri manneskju
svo vel. Manngæska og óbilandi trú á
hið góða innra með okkur öllum lýsir
þér kannski best. En mínar fyrstu
minningar snúast kannski mest um
hjálpsemi þína og skilning.
Það voru ansi margar stundirnar
sem við áttum saman á Ljósvallagöt-
unni þegar þú tókst að þér að kenna
sex ára gutta að lesa. Það er magnað
hvað þú áttir auðvelt með að gera
Gagn og gaman að spennandi lesefni
en kannski hafði það eitthvað að segja
að ef sá stutti var duglegur að lesa í
kverinu voru Andrésblöðin aldrei
langt undan til að glugga í á milli lestr-
aræfinga. Seinna meir þegar ég hafði
hækkað aðeins í lofti tók við stærð-
fræði og íslenska en eins og mörg
frændsystkini mín átti ég því láni að
fagna að búa í sama húsi og amma og
afi. Við gátum alltaf stólað á það að
eiga von á pulsum eða öðru góðgæti ef
matseðillinn hentaði ekki hverju sinni
og má segja að þú hafir stjanað við
okkur eins og um kóngafólk væri að
ræða.
Alltaf áttum við barnabörnin greiða
leið að fangi þínu og ef nammið var
búið í krukkunni inni í eldhúsi var afi
settur í að skrifa ávísun svo litlir gutt-
ar gætu labbað út í Brekku að versla
gotterí í krukkuna.
Ekkert breyttist við að litlir menn
yrðu stórir því alltaf var ég velkominn
í mat, þá reyndar orðinn hálffullorð-
inn og gekk í menntaskólann. Þau
voru ófá skiptin sem ég nýtti mér
stund milli stríða í skólanum og rölti
upp á Ljósvallagötu í hádeginu. Oft á
tíðum hafði pabbi þá hringt á undan
sér og sátu þeir afi þá og gæddu sér á
buffi og spæleggi meðan þú drakkst
þinn kaffibolla og spjallaðir við mig
um lífsins gagn og nauðsynjar. Heyrð-
ist þá oft í afa þegar við héldum hver
sína leið að við þyrftum að koma oftar,
það væri svo gott í matinn þegar þeg-
ar við kæmum.
Ég man hvernig þú stóðst alltaf
eins og klettur í jólaboðunum og
stjórnaðir herskara af dætrum og
tengdadætrum við matseldina á með-
an karlarnir sátu frammi og spjölluðu.
Alltaf hugsaðir þú fyrst og fremst um
fjölskylduna og þegar eitthvað bjátaði
á var stutt í styrkan faðm þinn. Nú er
þessi klettur sem þú varst horfinn í
lífsins ólgusjó og eigum við eftir að
sakna þín sárt. Við gleymum þó ekki
því sem þú kenndir okkur, að maður á
að vera þakklátur fyrir þau lífsgæði
sem maður hefur því margir eiga um
sárt að binda.
Við kveðjum þig nú með söknuði
amma mín.
Hvíl í friði.
Arnar, Ýr og börn,
Þorbjörg, Gísli.
Með ömmu Gústu er gengin góð
kona og hana prýddu allir kostir góðr-
ar ömmu. Hún var mjög drífandi og
alltaf glöð í fasi. Þolinmæði var henni í
blóð borin og hún talaði við barna-
börnin sem jafningja um allt á milli
himins og jarðar. Henni fannst lítið
mál að passa barnabörnin og lang-
ömmubörnin þótt hún hefði orð á því
að sér þætti betra að þau væru farin
að tala – þá gæti hún spjallað svolítið
við þau.
Amma Gústa var skemmtileg og
sanngjörn. Ekkert var henni óvið-
komandi og hún fylgdist af ótrúlegri
elju og nákvæmni með öllu í lífi okkar.
Hún passaði upp á sitt fólk og hafði
frábært skopskyn. Ströng fyrirmæli
til barnabarna um að það væri strang-
lega bannað að láta keyra á sig á
Hringbrautinni fanga persónu hennar
ágætlega. Við skynjuðum snemma að
hún bar virðingu fyrir fólki og að hún
treysti okkur skilyrðislaust. Sú virð-
ing og það traust var alla tíð gagn-
kvæmt.
Það voru forréttindi fyrir okkur
systkin að alast upp með ömmu Gústu
og afa Nonna. Heimili þeirra á Ljós-
vallagötu 24 var sannkallað ættaróðal
Bergmanns-ættarinnar – eða slegts-
ins – eins og fjölskylda með danskar
rætur orðaði það á tyllidögum.
Amma var fínleg kona og alltaf vel
tilhöfð. Hún var ekki ýkja hávaxin og
við grínuðumst stundum með að hún
væri tæpast fokheld. Gleði barna-
barna og langömmubarna var ósvikin
þegar þau urðu hærri en amma Gústa
enda var það órækur vitnisburður
þess að menn væru komnir í fullorð-
inna manna tölu.
Amma geystist um alla borg með
afa sem sérlegan einkabílstjóra og
þótt amma hefði haft bílpróf í mörg ár
ók hún ekki sjálf. Einhvern tíma
spurðum við hana hvers vegna hún
keyrði ekki bara sjálf og sagði hún þá
að þetta væri miklu betra svona; afi að
keyra en hún að stjórna. Amma hafði
gaman af því að ferðast og þau afi
sátu ekki auðum höndum. Allt fram á
níræðisaldur fóru þau reglulega til út-
landa með börnum og barnabörnum
og heimsóttu barnabörn bæði austur
og vestur um haf.
Hún gekk að eiga afa á þjóðhátíð-
ardaginn hinn 17. júní árið 1942 og sá
dagur hefur alla okkar ævi verið frá-
tekinn til að samfagna ömmu og afa á
Ljósvallagötu. Amma og afi voru í
huga okkar sem einn maður og í júní
síðastliðnum höfðu þau heiðurshjón
verið gift í 68 ár. Það eitt og sér segir
allt um mannkosti þeirra hjóna.
Dugnaður ömmu og afa kemur best
í ljós í því að þar til fyrir tæpum þrem-
ur árum bjuggu þau á fjórðu hæð á
Ljósvallagötu. Síðustu ár hafa þau
búið á Grund þar sem vel var hlúð að
þeim, enda hvarflaði ekki að þeim að
yfirgefa Vesturbæinn sinn.
Við systkinin erum þakklát fyrir
alla þá ást og umhyggju sem amma
veitti okkur. Blessuð sé minning
ömmu Gústu og megi afi okkar finna
styrk á kveðjustund.
Birna Björk, Ágústa Ýr
og Halldór Benjamín
Þorbergsbörn.
Ágústa Bergmann var mér mjög
kær. Hún var gift móðurbróður mín-
um Jóni G. Bergmann. Ég var heim-
alningur á heimili þeirra hjóna og
barna þeirra. Ég og Jónas Bergmann
sonur þeirra vorum bestu vinir og
frændur. Fjölskyldan bjó fyrst um
sinn á Ljósvallagötu 24 þar sem ég og
móðir mín bjuggum ásamt ömmu og
afa. Ég var alltaf velkomin til Ágústu
eins og ég væri sonur hennar, eins og
það munaði ekkert um eitt barn í við-
bót, en þau áttu fimm börn.
Aldrei heyrði ég styggðaryrði frá
henni, hún var alltaf róleg og yfirveg-
uð. Ég og Jónas vorum miklir grall-
arar sem lentum oft í misjöfnum æv-
intýrum sem ástæða hefði verið til að
ávíta okkur fyrir. Við komum til dæm-
is oft rennblautir úr sílalæknum við
Hringbraut eða úr einhverjum drullu-
pollinum. Eftir eitt slíkt ævintýri
sagði Jónas við mömmu sína: „Tommi
píndi mig út í pollinn.“ Engin eftirmál
hlutust af þessu.
Það lýsir því vel hversu góð mann-
eskja Ágústa var að þegar Kjartan
Ragnarsson nágranni okkar kom ein-
hverju sinni að spyrja eftir Jónasi og
Ágústa sagði að hann væri ekki heima
sagði hann: „Þá ætla ég að vera hjá
þér.“
Ágústa var góður kokkur og bjó til
einstaklega gott karbonaði. Hún var
mjög gestrisin og tók ekki annað í mál
en að bera bakkelsi eða mat á borð
þegar gesti bar að garði. Ísskápurinn
hennar er eftirminnilegur, í neðstu
skúffunni geymdi hún ullarsokka fjöl-
skyldumeðlima.
Ágústa tók mikið af fjölskyldu-
myndum, þau hjónin röðuðu þeim í al-
búm og gáfu börnum sínum. Þegar ég
frétti af þessu hringdi ég í hana og
spurði hvort ég ætti ekki líka að fá al-
búm. Þau urðu við beiðni minni, sem
mér þótti mjög vænt um, en í því eru
gamlar fjölskyldumyndir sem mér
þykja ómetanlegar.
Ég sendi Jóni, Andreasi, Ingi-
björgu, Guðrúnu, Halldóri og fjöl-
skyldum þeirra mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Ég trúi því að við hittumst hjá guði
og kærum Jónasi syni hennar.
Tómas Bergmann og fjölskylda.
Fleiri minningargreinar um Ágúst
Jónasdóttur Bergmann bíða birting-
ar og munu birtast í blaðinu næstu
daga.
✝ Stefanía Guð-mundsdóttir
fæddist á Ísafirði
27. maí 1915. Hún
lést á Landspít-
alanum í Reykjavík
23. ágúst sl. For-
eldrar hennar voru
hjónin Ingileif Stef-
ánsdóttir, f. 5. júlí
1887 að Haugs-
húsum á Álftanesi,
d. 3. september
1964, og Guð-
mundur Krist-
jánsson, skipstjóri,
f. 19. október 1876 í Hvammi í
Dýrafirði, d. 24. maí 1962. Stef-
anía var fimmta í röð þeirra 10
systkina sem upp komust: Ásta, f.
27.6. 1907, d. 25.5. 1997, Björn, f.
23.3. 1910, d. 20.2. 1995, Kjartan,
f. 20.10. 1911, d. 17.1. 1992,
Ágúst, f. 25.6. 1913, d. 18.8. 2002,
Sigríður, f. 21.5.1918, d. 8.1.
2005, Kristín, f. 18.3. 1920, d.
27.10. 1998, Jóhanna, f. 9.10.
1922, d. 25.7. 2008, Margrét, f.
2.3. 1924, og Ingileif, f. 6.2. 1933.
Þann 11. maí 1940 giftist Stef-
anía Örnólfi Magnúsi Örnólfs-
syni, rafvirkjameistara, f. 23.3.
1917, d. 2.5. 1987. Foreldrar
hans voru Margrét Guðnadóttir,
28.12. 1975, c) Stefanía, f. 1.7.
1979. 6) Kristjana Ólöf, f. 4.11.
1950, maki Þorsteinn Bragason.
Börn þeirra: a) Stefanía Ósk, f.
22.3. 1973, b) Bragi, f. 30.3. 1976.
7) Aðalsteinn, f. 11.1. 1953, maki
Unnur Sæmundsdóttir, f. 25.3.
1957. Börn þeirra: a) Hulda Þur-
íður, 14.10. 1974, b) Tómas
Freyr, f. 10.5. 1983. Barnabörn
Stefaníu og Örnólfs eru 18,
barnabarnabörn 39 og barna-
barnabarnabörn 5.
Stefanía ólst upp á Ísafirði.
Sautján ára fór hún í síld á Siglu-
firði og var það sumarvinnan
hennar næstu sjö árin en á vet-
urna var hún í vist í Reykjavík.
Þau Örnólfur hófu búskap í
Reykjavík 1940. Árið 1945 fluttu
þau norður til Húsavíkur með
þrjú elstu börnin þar sem eig-
inmaðurinn gerðist rafveitu-
stjóri. Þar fæddust næstu þrjú
börnin. Árið 1952 fluttu þau aft-
ur til Reykjavíkur og þar fæddist
yngsta barnið. Stefanía stýrði
þessu stóra heimili af mynd-
arskap, var hagsýn og hög í
höndum. Hún var fróðleiksfús og
hafði alla tíð gaman af bóklestri.
Hún vann utan heimilis við ýmis
verkakonustörf, fyrst hluta úr
degi en síðan allan daginn fram
yfir sjötugt. Hún bjó á Sléttuvegi
11 allt þar til hún slasaðist og fór
á Landspítalann í lok maí sl.
Útför Stefaníu fer fram frá
Fossvogskirkju í dag, 2. sept-
ember 2010, og hefst athöfnin kl.
15.
f. 11.11. 1883, d.
31.1. 1960, og Örn-
ólfur Jóhannesson,
f. 22.8. 1879, d.
11.7. 1955. Börn
Stefaníu og Örnólfs
eru 1) Ingileif, f.
31.7. 1940, d.
4.10.1999, maki
Marinó Óskarsson.
Börn þeirra: a)
Stefanía Arna, f.
19.6. 1958, b) Theo-
dóra, f. 4.2. 1963. 2)
Margrét, f. 8.12.
1942, maki Jón
Kristinn Valdimarsson. Börn
þeirra: a) Valdimar, f. 14.9. 1963,
b) Örnólfur, f. 6.6. 1967, c) Katr-
ín, f. 25.4. 1971. 3) Örnólfur, f.
12.5. 1945, maki Auðbjörg Árna-
dóttir, f. 10.10. 1944. Börn hans
með eiginkonu I, Jónínu Elfu
Sveinsdóttur, f. 23.3. 1946, d.
12.7. 1993: a) Ruth, f. 20.6. 1968,
b) Örnólfur, f. 20.6. 1974. 4) Sól-
ey, f. 3.12. 1946, maki Kristján G.
Bergþórsson. Börn þeirra: a)
Birna, f. 14.12. 1970, b) Erna, f.
14.12. 1970, c) Albert Þór, f. 27.4.
1977, d) Stefán Örn, f. 18.5. 1985.
5) Eva, f. 23.12. 1948, maki Ragn-
ar Jónasson. Börn þeirra: a) Jón-
as Ingi, f. 11.1. 1972, b) Sigrún, f.
Stefanía, tengdamóðir mín, var
Vestfirðingur, alin upp á Ísafirði
hjá foreldrum og í stórum hópi
systkina, „Í faðmi fjalla blárra“
eins og segir í upphafi ljóðsins sem
kalla má þjóðsöng Ísfirðinga. Arf-
leifðin var henni að skapi, heima-
slóðirnar einstaklega kærar í
minningunum, alltaf sól og pollur-
inn sléttur. Lífið á Brunngötunni
var gott og var heimilinu stýrt af
ráðdeildarsemi og myndarskap. Af
tíu systkinum sem upp komust eru
núlifandi Margrét, búsett í Banda-
ríkjunum, og Ingileif, búsett á Ísa-
firði.
Ég man fyrst eftir Stefaníu á
Húsavík við Skjálfandaflóa þar
sem ég ólst upp. Allir í bænum
þekktust og stráklingurinn fylgdist
með störfum Örnólfs, eiginmanns
Stefaníu, sem þá var rafveitustjóri
bæjarins. Hann sá líka stundum
konu hans sem var dugleg og glað-
sinna og svo stóra barnahópinn
þeirra. Þau virtust njóta sín vel í
þessu samfélagi, langt frá skyld-
mennum sínum, og tóku þátt í fé-
lagsstörfum í bænum, en ekki
grunaði mig þá að í barnahópnum
væri verðandi konan mín.
Stefanía sagði mér oft frá sumr-
unum sjö sem hún átti á Siglufirði
á síldarárunum. Þar eignaðist hún
marga vini og suma fyrir lífstíð
eins og hjónin Ólöfu og Kristján
sem voru henni afar góð bæði þá
og ætíð meðan þau lifðu. Kristján
var verkstjóri hennar á staðnum og
sagði mér eitt sinn að Stefanía
hefði verið með alduglegustu síld-
arsöltunarstúlkunum þarna, hand-
fljót og ósérhlífin. Yngstu og
fimmtu dóttur sinni gaf hún nafn
þessara hjóna.
Í Reykjavík kynntist Stefanía
manni sínum, Örnólfi Magnúsi
Örnólfssyni, sem þá var að læra
rafvirkjun hjá Eiríki Hjartarsyni,
og þar byrjuðu þau búskap. Þau
voru nýbúin að byggja sér lítið hús
í Reykjavík og komin með þrjú
börn þegar Örnólfi bauðst starf
rafveitustjóra á Húsavík sem hann
þáði og flutti norður með fjölskyld-
una í byrjun sumars 1945. Árin þar
urðu sjö en þau flytja aftur suður
sumarið 1952. Þá voru börnin orðin
sex og eitt til viðbótar fæddist svo í
Reykjavík. Nú tóku við býsna erfið
ár með barnahópinn en húsmóðirin
var viljasterk og dugnaðarforkur
til allra verka, saumaði og prjónaði
og vann þar að auki ýmis störf utan
heimilis. Stefanía var oft þrjósk,
sem gat verið henni til trafala, en
þrjóskan var líka oft nýtileg og já-
kvæð.
Þegar börnin uxu úr grasi og af-
koman varð betri fóru Stefanía og
Örnólfur að ferðast til útlanda og
heimsóttu mörg lönd. Mér er
ógleymanlegt hvað þau nutu þess í
ríkum mæli. Í einni slíkri ferð lést
Örnólfur, rétt orðinn sjötugur, og
missti þá Stefanía sinn góða og
trausta lífsförunaut. Hún ferðaðist
þó út fyrir landsteinana eftir það
með vinkonum sínum eins lengi og
heilsan leyfði. Alla tíð hafði Stef-
anía einstaka ánægju af að spila og
sótti félagsvist á ýmsum stöðum en
tapsár var hún með afbrigðum. Þá
gaf lestur bóka og blaða henni
mikla lífsfyllingu á seinni árum.
Hún kveður okkur í hárri elli og
það heyrist ekki lengur „nú fáum
við okkur góðan kaffisopa“, en það
var hún vön að segja þegar hún
gladdist yfir gestakomu.
Ég er þakklátur Stefaníu fyrir
samfylgdina í hálfa öld og alla
hennar vinsemd í minn garð. Bless-
uð sé minning hennar.
Jón Kristinn Valdimarsson.
Elsku Stefa amma.
Við biðjum að þér ljóssins englar
lýsi
og leiði þig hin kærleiksríka hönd.
Í nýjum heimi æ þér vörður vísi,
sem vitar inn í himnesk sólarlönd.
Þér sendum bænir upp í hærri
heima
og hjartans þakkir öll við færum þér.
Við sálu þína biðjum Guð að geyma,
þín göfga minning okkur heilög er.
(Guðrún E. Vormsdóttir)
Ruth, Örnólfur, makar og börn.
Stefanía Ósk
Guðmundsdóttir
HINSTA KVEÐJA
Ég mun hugsa til þín elsku
amma mín þegar ég sit og
prjóna lopapeysur. Ég mun
hugsa til þín þegar ég steiki
kleinur úr gamla hraðsuðupott-
inum frá þér. Ég mun hugsa til
síðustu heimsóknarinnar í íbúð-
ina þína, þar sem þú sast í
stólnum þínum og brostir. Þú
varst svo falleg.
Hvíl þú í friði
í ljósinu bjarta.
Ég kveð þig að sinni
af öllu mínu hjarta.
(Maren Jakobsdóttir)
Þín
Birna.
✝
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
MARÍA MAGNÚSDÓTTIR AMMENDRUP,
Eskiholti 1,
Garðabæ,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju föstudaginn
3. september kl. 15.00.
Páll Ammendrup, Anna Kristmundsdóttir,
María J. Ammendrup, Ólafur Hermannsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð, hlýhug og
vináttu við andlát og útför ástkærrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
HULDU ÞORSTEINSDÓTTUR,
Laugateig 11,
Reykjavík.
Guð blessi ykkur öll.
Berglind Bragadóttir,
Hjálmar Jónsson, Ingibjörg Klemenzdóttir,
Brynjar Jónsson, Steinunn Steinarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.