Morgunblaðið - 05.09.2011, Blaðsíða 27

MENNING 27
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. SEPTEMBER 2011
Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
Ég átti leið um London á dög-
unum og greip því tækifærið og
pikkaði upp nokkrar bækur sem
eru illfáanlegar hér á landi. Ein
sem hafði verið nokkuð ofarlega á
óskalistanum var Renegade, sjálfs-
ævisaga ólíkindatólsins og æringj-
ans Marks E. Smith, sem hefur
leitt bresku hljómsveitina The Fall
í gegnum súrt og sætt allar götur
síðan 1976 eða í 23 ár. Saga sveit-
arinnar er ekkert venjuleg, en yfir
fimmtíu manns hafa spilað með
sveitinni og hljóðversplöturnar
nálgast nú þriðja tuginn – og það
hratt.
Iðjusemi
Mark E. Smith er ein af þessum
gangandi goðsögnum og menn eins
og Keith Richards og jafnvel Meg-
as koma í hugann. Smith er kom-
inn á sextugsaldurinn (fæddur
1957) en virðist hvergi ætla að
slaka á, hvort heldur í innbyrðslu
drykkja og eiturlyfja eða iðjusemi
en plöturnar koma út stöðugt og
sama má segja um tónleikahaldið.
The Fall er ein af þessum ein-
Enginn er eyland …
 Í bókinni Renegade lýsir Mark E. Smith, leiðtogi The Fall, ævistarfi sínu
 Smith fer mikinn í lýsingum sínum og eirir engum í brjálseminni
Meistarinn og hinir The Fall, eins og hún er í dag. Mark E. Smith stendur lengst til hægri. Gæfulegt lið eða hitt þó. Hvað er með fótboltabullurnar?
stöku sveitum sem hið svokallaða
síðpönk gat af sér og á sér marga
eitilharða fylgismenn, m.a. þann
sem hér skrifar. Íslandstenging
sveitarinnar er þá nokkur, en hún
hélt tónleika hér árið 1983 sem
urðu sögufrægir. Upptaka af tón-
leikunum hefur komið út op-
inberlega og sverja harðir Fall-
aðdáendur og sárt við leggja að
aldrei hafi sveitin verið í betra
tónleikaformi en þá. Hún kom síð-
an í heimsókn aftur seint á árinu
2004 og í aðdragandum
tók greinarhöfundur
Fall-skírn og hefur ekki
verið samur síðan. Ég er
sannfærður um að hér sé
um að ræða eina merki-
legustu hljómsveit sög-
unnar.
Orðspor
Ég skil hins vegar ekki
af hverju Mark E. Smith
lét hafa sig út í þessa
blessuðu bók. Ég klóra
mér aðeins í kollinum yf-
ir því. Hún er í raun bara
fallin til þess að skaða
orðspor þessa meistara
(og mátti hann svosem
ekki við því). Myndin sem Smith
gefur af sér alla jafna er af sér-
lunduðum snillingi sem hefur sitt í
gegn, sama hvað. Það er eitthvað í
manni sem gerir að verkum að
maður lítur upp til svona manna,
sem synda mót sjó, sama hvað. Þá
er hann giska vel lesinn (nafn
sveitarinnar er vísun í samnefnda
sögu Camus) þannig að maður fór
inn í bókina fullur trausts, að
Smith myndi nú snara út glettinni
og glúrinni bók líkt og hann gerir
svo oft með tónlistinni. En það var
aldeilis ekki. Það hræðilegasta var
þegar orðinu „aumkunarvert“
skaut upp í kollinum á mér. Aldrei
hélt ég að ég myndi hugsa á þann
hátt til þessa meistara (já, ég
ákvað að endurtaka orðið meistari
til áhersluauka).
Það er vissulega fróðlegt að lesa
um það hvernig hann upplifir
þetta allt saman en mesta hneyksl-
ið er þó að bókin er draugarituð,
sem þýðir að Smith röflaði í eitt-
hvert upptökutækið (það sést á
köflum) og svo var einhver Jón
Jónsson úti í bæ sem skrifaði
rausið upp. Merkilegt að stjórn-
samur maður eins og Smith láti
hafa sig út í slíkt.
Fleiri bækur er hægt að nálg-
ast um The Fall. Ein heitir t.d.
Hip Priest og ku nokkuð góð,
önnur heitir einfaldlega The
Fall og eitt-
hvað hafði
Smith víst
um hana að
segja. Svo
er það bókin
The Fallen,
þar sem
haft er uppi
á fjölda
fólks sem
dvaldi í
sveitinni í
lengri eða
skemmri
tíma.
Hvar eru
Fall-limirnir?
FLEIRI BÆKUR
Ein lofaðasta plata ársins er frum-
raun Bretans James Blake, sam-
nefnd honum. Þar tókst honum að
taka hið svofellda „dubstep“ í hlust-
endavænni áttir, án þess þó að tapa
listræna gildinu niður, og hefur
hann uppskorið samkvæmt því,
hylltur sem hetja í öllum helstu tón-
listarbiblíunum. Blake hefur nú til-
kynnt um stuttskífu sem koma mun
út í október. Kallast hún Enough
Thunder og er sex laga. Á meðal
efnis eru fjögur ný lög, samvinna
hans við Justin Vernon úr Bon Iver
(lagið „Fall Creek Boys Choir“) og
svo ábreiða á lag Joni Mitchell, „A
Case Of You“ sem er að finna á
meistaraverki hennar Blue.
James Blake með
stuttskífu í haust
Reffilegur James Blake er óstöðv-
andi og gefur út nýtt efni í haust.
Ry gamli Cooder slær ekki slöku
við en fyrir stuttu kom út platan
Pull Up Some Dust and Sit Down.
Fyrir þremur árum síðan lauk Coo-
der metnaðarfullum þríleik með
plötunni I, Flathead (2008) en þar á
undan höfðu komið plöturnar Cha-
vez Ravine (2005)) og My Name Is
Buddy (2007). Á þeim rannsakaði
hann æsku sína í Kaliforníu og
sögufræga staði sem henni tengd-
ust. Á plötunni nýju er Cooder hins
vegar í mótmælagír, fer í klæði
Woody Guthrie og Phil Ochs og
lemur á kýlum samfélagsins með
hispurslausum söngvum um banka-
starfsmenn, Írak og fleira það sem
er að angra Ameríku og aðra.
Ry Cooder gefur út
nýja plötu
Reiður Ry Cooder lætur allt gossa á
nýjustu plötunni sinni.
SMÁRABÍÓ HÁSKÓLABÍÓ
BORGARBÍÓ
5%NÁNAR Á MIÐI.IS
NÁNAR Á MIÐI.IS
GLERAUGU SELD SÉR
A.K. - DV
FRÁ LEIKSTJÓRA
SUPER SIZE ME
5%
30 MINUTES OR LESS KL. 8 - 10 14
THE CHANGE-UP KL. 6 - 8 - 10 14
SPY KIDS 4 4D KL. 6 L
T.V. - KVIKMYNDIR.IS / SÉÐ OG HEYRT
30 MINUTES OR LESS LÚXUS KL. 4 - 6 - 8 - 10 14
30 MINUTES OR LESS KL. 6 - 8 - 10 14
Á ANNAN VEG KL. 8 10
THE CHANGE-UP KL. 5.30 - 8 - 10.30 14
SPY KIDS 4 4D KL. 3.30 - 5.50 - 8 L
COWBOYS AND ALIENS KL. 10 14
STRUMPARNIR 3D ÍSL. TAL KL. 3.20 - 5.40 L
STRUMPARNIR 2D ÍSL. TAL KL. 3.30 L
FRIENDS WITH BENEFITS KL. 10.10 12
Á ANNAN VEG KL. 6 - 8 - 10 10
30 MINUTES OR LESS KL. 8 - 10 14
THE CHANGE-UP KL. 8 - 10.30 14
GREATEST MOVIE EVER SOLD KL. 5.50 L
SPY KIDS 4D KL. 5.50 L
CONAN THE BARBARIAN KL. 10.20 16
ONE DAY KL. 5.30 - 8 L
Þ.Þ. - FRÉTTATÍMINN
FRÁBÆR ÍSLENSK
GAMANMYND
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
THE DEVILS DOUBLE Sýnd kl. 5:50 - 8 - 10:20
THE CHANGE-UP Sýnd kl. 8 - 10:20
SPY KIDS 4 4-D Sýnd kl. 6
CONAN THE BARBARIAN Sýnd kl. 8 - 10:20
STRUMPARNIR 3-D ÍSL TAL Sýnd kl. 6
HÖRKU SPENNUMYND
HANN ER FÆDDUR STRÍÐSMAÐUR
HEFURÐU EINHVERN TÍMANN
VILJAÐ VERA EINHVER ANNAR?
FRÁ LEIKSTJÓRA
WEDDING CRASHERS
OG HANDRITSHÖFUNDUM
THE HANGOVER
Í FYRSTA SINN
Á ÍSLANDI!
BÍÓMYND
Í FJÓRVÍDD!
BYGGÐ Á SANNRI SÖGU!
ÞRÆLMÖGNUÐ MYND UM SON
SADDAM HUSSEIN
-bara lúxus sími 553 2075
Miðasala og nánari upplýsingar
www.laugarasbio.is
Þú færð 5% endurgreitt í Laugarásbíó ef þú
greiðir með kreditkorti tengdu Aukakrónum
Hvar í strumpanum
erum við ?
Sýnd í 3D með
íslensku tali
Vinsælasta myndin á Íslandi í dag!