Líf og list - 01.04.1950, Qupperneq 4

Gengið á vit Kiljans
Rit þetta hleypur nú af stokkun-
um með margvíslegan varning
handa lesendum. Þetta er varning-
ur, sem ritið hefir sótt hvaðanæva
og ber nú á borð fyrir fólkið í
þeirri veiku von, að hann verði því
til einhvers yndis og hugargamans.
Sem trúlegt þykir var ritinu mikill
fengur í því að gefast nýlega færi á
að ræða við hinn margumrædda og
nær heimsþekkta rithöfund, Hall-
dór Kiljan Laxness, „sjentelman-
farmer“ að Gljúfrasteini í Mosfells-
sveit. Raunar skal það tekið fram
í upphafi, að ritið kom Laxness
alveg að óvörum, ruddist eins og
hver annar óbrotinn íslenzkur
sveitamaður að morgunlagi inn á
veglegt heimili hans og bað um
áheyrn hans.
Ritið kom akandi í „truck“-bif-
reið, einni gríðarmikilli „truck“-
bifreið, sennilega keyptri við mars-
jallfé. Það er laugardagsmorgunn í
þorra, veður kalt, en ferskt. Og
þegar bifreiðin ekur í hlaðið á
Gljúfrasteini, birtist ung kona á
tröppunum.
— Getum við fengið að tala við
Halldór Kiljan Laxness? Er hann
viðlátinn? —
— Já, liann er heima — gerið þið
svo vel —, segir konan og vísar okk-
ur leiðina.
Fyrst komum við inn í forsal,
bjartan og hlýlegan. Þar er hátt til
lofts og vítt til veggja, veggir
skreyttir nýtízku málverkum, sem
kollega okkar, hinn myndfróði og
listnæmi ritstjóri Landvarnar,
myndi sennilega telja til þess af-
brigðis myndlistar, er hann kallar
klessulist, sú list, sem kemur svo
oft við kaunin í friðsömum og
raunhæfum borgurum, en gleður
marga eirðarlausa og leitandi sál á
stundum. Rekum við jregar augun
í forna góðkunningja, afsprengi
þeirra Þorvalds Skúlasonar, Svav-
ars Guðnasonar og Kristjáns
Davíðssonar, sem lýsa almætti tján-
ingar og „Weltschmerz“-óra þeirra.
Litir dansa sem leiftur um nótt —
en við höldum þó áfram ferðinni,
undir leiðsögn ungu konunnar,
upp bogadreginn stiga, unz stað-
næmzt er við dyr, sem standa opn-
ar í hálla gátt.
— Það eru komnir hér tveir
menn til að finna þig, Halldór, seg-
ir konan.
— Ja — há, heyrum við vingjarn-
lega rödd segja inni í herberginu.
— Verið velkomnir. Fáið ykkur
sæti og segið tíðindi! — og „þar
stendur hár maður grannur," bros-
andi, og réttir okkur höndina.
Þó að okkur væri nú vel ljóst, að
við værum að stela dýrmætum tíma
frá Laxness, bárum við engu að
síður upp erindið, og tók hann
þeirri málaleitan okkar með alþýð-
legu lítillæti, en bætti þó við:
— Ef þið ætlið að fara að biðja
mig um að skrifa greinar í blöð, þá
get ég frætt ykkur á því, að það er
eitt hið versta, sem þið gætuð við
mig gert. —
En við flýttum okkur að leið-
4
LÍF og LIST