Svart á hvítu - 01.10.1977, Blaðsíða 16
næstum þegar ég kleif fjalliö og horföi yfir dalinn
meö 10000 vindmyllunum. Ég settist niöur og á því
augnabliki var ég viss um aö ég væri geðveikur. Og
ég átti mjög erfitt meö aö komast af þeim staö. Ég
vil meina aö ég sé ekki geöveikur. Ég held aö aörir
séu þaö, eöa flestir aörir. Eg held aö þaó sé eitt-
hvað vit í mér upp aö vissu marki. En þarna var ég
viss um aö ég hlyti aö vera geðveikur: Þaö getur
ekki veriö satt, þaö getur ekki átt sér stað.
I öllum myndum mínum er þögn og skipst á
merkjum í atriöum þar sem örvæntingin er mest, —
fólk skiptist á einhvers konar merkjum. Maöur sér
hermanninn ekki lengur sem persónu, sem sálar-
lífsfyrirbrigði. Hann sést í fjarlægö, 400 yarda í
burtu eins og maur, pínu, pínu lítill. Og hann gefur
merki, sams konar merki ofsa og örvæntingar og
hann haföi tekið viö allan tímann. Hann ætlar aö
eyða öllu þorpinu meö leikfangaeldflaugum. Þaö
auðmýkir hann. Þaö er svo mikil auömýking aö
hann nær aðeins aö svíöa einn stól og drepa einn
asna. Og þaö er allt og sumt. Þá tekur hans eigiö
fólk hann höndum.
Hann vantar kannski hið guðdómlega æði
Kaspars Hausers?
En þeir eru skyldir samt sem áöur, báöir reyna aö
tjá sjálfa sig og einsemd sína.
Myndir þínar eru í senn svo ákafar og einlægar
að fólk fær á tilfinninguna að þig vanti allt skop-
skyn.
Ég skil ekki háösku. Fyrir stuttu fékk ég kvik-
myndaverðlaun og þar meö peninga fyrir næstu
mynd. Tveim dögum eftir að ég fékk bréfiö frá
innanríkisráðuneytinu var hringt til mín og ég svara
og röddin í símanum segir: „Þetta er innanríkis-
ráöherrann . . .“ Og ég segi: „Góöan dag herra
minn ..Og þá byrjar hann að afsama sig:
„Mér þykir fyrir því aö okkur hefur oröiö á slík
mistök aö ég verö sjálfur aö hringja í yður. Viö
sendum yður bréf þar sem segir að þér hafið hlotið
stór verðlaun, en þaö voru mistök. Og í minn hlut
kom aó skýra yóur frá þessu." Og ég sagði: „Herra
minn hvernig getur staöiö á þessu? Þaö eru þrjár
undirskiftir á bréfinu, svo aö þaö hlýtur aö hafa
farið í gegnum þrjú ráðuneyti. Mér er svo sem sama
um þetta, en hvernig getur þetta gerst, hvernig
getur slíkt gerst?"
Og eftir tíu mínútur fer hann aö öskra af hlátri. Og
þá var þetta bara vinur minn aö stríöa mér. Menn
eru vanir aö stríöa hver öörum í Bandaríkjunum. En
ég er alveg eins og bjáni. Tek þetta allt saman
alvarlega. í tungumálinu er sumt sem margir eiga
sameiginlegt, eða flestir, en þaö hrífur ekki á mig.
Ég er meö einhverskonar tjáskiptagalla á sviði
tungumálsins.
Ég var mjög þögull sem barn, og ofsafenginn. Ég
var uppstökkur hættulegur öörum börnum, því aö
ég mælti ekki orö dögum saman, og þau sungu í
kringum mig og stríddu mér og allt í einu fékk ég
reiðiskast ofsa og örvæntingar.
Ég hef heyrt að þegar þú varst búinn með
„Jafnvel dvergar byrjuðu smátt“ hafir þú stokkið
á sjö feta háan risakaktus.
Þaö voru einlægt aö koma fyrir óhöpp. Einu sinni
kviknaði í einum dvergnum — þú veist, þeir vökva
„Kaspar Hauser".
blómin með bensíni, og kveikja í blómapotti, og allt
í einu stóö einn þeirra í Ijósum logum eins og tré.
Og allir hinir horföu bara á hann eins og hann væri
jólatré meö galopin augu sem horföu svo fallega á
þá. Ég var sá fyrsti sem rankaói viö mér. Stökk á
þennan litla karl og grúföi mig yfir hann og slökkti
logana. Þaö rétt sviönaöi á honum andlitiö. Og
tveim dögum seinna varö sami náunginn fyrir bíl
sem sveimaöi í kringum hann. Náunginn féll við og
mannlaus bíllinn fór bara beint yfir hann. Svo stóö
karl upp og labbaði burt, en þá var ég búinn aö fá
nóg og frestaði tökunni.
Það var mikið um kaktusa þarna, meö spannar-
lögum nálum. Og ég sagöi viö þá: „Ef þiö sleppið
lifandi og ómeiddir frá þessari töku, þá skal ég
stökkva kaktusstökkið og þiö megið eiga mynda-
vélina“. Og þegar öllu var lokið síöasta daginn, þá
tóku þeir vélina en ég setti á mig augnhlífar og tók
undir mig stökk. Ég er ennþá meö nálar í hnénu.
Stökkiö sjálft var svosem ekkert slæmt, en að
losa sig . . . þaö var sárt. Ég var þjáöur í hálft ár.
Eg vissi ekki fyrir hve sárt þaö mundi verða.
Viö urðum líka fyrir töluveröum skakkaföllum
þegar viö vorum aö taka Fata Morgana. í Kamerún
vildum viö fara þvert yfir landiö til aö komast í Kon-
gólese héraö nokkurt vegna landslagsins þar. Því
miöur haföi veriö gerö tilraun til valdaráns stuttu
áöur en viö komum. Einhverjir málaliöar höföu
verið meö í spilinu og einn þeirra haföi veriö
dæmdur til dauða, fjarverandi. Og þaö var nú svo
aö kvikmyndatökumaðurinn var næstum því alnafni
eins málaliöans. Viö vorum þess vegna teknir fastir
aö næturlagi og settir í steininn. Ég var meö malaríu
og þrálátan sjúkdóm sem stafaði af sníkjudýrum.
Viö gátum varla haldiö vélinni kyrri því við skulfum
svo af hita, og svo var okkur fleygt inn í einhverja
14