Birtingur - 01.01.1956, Page 27

THOR VILHJÁLMSSON:
S y r p a
Það er annað en gaman að fara nú að rif ja
upp þá leiðindakröniku sem f jallar um afskipti
íslenzks ríkisvalds af Rómarsýningu norrænn-
ar myndlistar í fyrrasumar en þá fóru ýmsir
náttúruféndur listar af stað til að rægja Félag
íslenzkra myndlistarmanna og höfðu góða á-
heyrn í stjómarráðinu.
En tvennt er tilefnið að minnast á það mál.
Alþingi hafnaði tilmælum Bandalags ísl. lista-
manna nýlega um f járstyrk handa Félagi ísl.
myndlistarmanna til að kosta þátttöku í sýn-
ingunni. Svo mun hafa verið umsamið í ríkis-
stjóminni og þá er varla þess að vænta að
samvizka þingmanna fái svigrúm að athafna
sig þegar fingur kippa í flokksspottana úr
stjórnarráðinu og tjóaði ekki þótt mennta-
málaráðherra væri erlendis en sá hefur verið
erfiðastur viðureignar og mest á bandi helztu
spillenda málsins þar á meðal nokkurra mynd-
listarmanna sem hafa ekki náð verulegum
árangri í myndlist en því meiri í misjöfnum
söguburði og stunda mjög til þess að bera
illt á milli, munu slíkir hafa orkað því með
öðru að ýmsir ágætir eldri listamenn vildu
ekki vera með í sýningunni.
Og svo er það annað nýskeð að félag nokk-
urra einstaklinga sem em þannig lyntir að
þeir sækjast helzt eftir að vingast við Þjóð-
verja: Germanía hefur fengið 15,000 króna
styrk hjá Alþingi til þess að hafa einhvers-
konar listsýningu úti í Þýzkalandi en af þeirri
sýningu spyrst fátt en þó munu þar sýna
nokkrir hinna beztu landslagsmálara en hinir
aðrir þátttakendur af því tagi sem sumum
hefði ekki þótt flíkandi með framandi þjóðum
nema þá í Germaníufélagshóp ef hann er sam-
valinn. Það spurðist að verið væri að pukra
með myndir í Þjóðminjasafninu, sáust menn
þar á ferli hinir heimuglegustu og þóttu siunir
tortryggilegir og var ýmsum getum að þeirra
samsæri leitt en upplýstist að þetta væru liðs-
menn úr því þýzka félagi eða trúnaðarmenn
menntamálaráðherrans. 1 þessu félagi munu
vera flestir þeir sem í eina tíð hölluðust að
nazisma, sumir þykjast hafa kastað þeirri
djöflatrú en einhver kærleiksbönd virðast þó
tengja þá og tíðleikar vera með þeim og
menntamálaráðherranum en um það samband
hélt hann ræðu um daginn og verður ekki
frekar rakið hér nema hvað 15,000 krónur
hafa hrotið af borði til að samtök þessara
manna geti sýnt Þjóðverjum myndlist eftir
félagsmanna einkasmekk en hann var þeirrar
sérstæðu tegundar að þar var Guðmundur
frá Miðdal í góðu gengi skráður. Höfðu menn-
irnir ekki ráð á því að kosta sína einkasýningu
sjálfir?
Á aðalfundi Norræna listbandalagsins síð-
astliðið sumar var samþykkt ályktun sem
getið er í 13. grein fundargerðarinnar:
„Sambandsráð norræna listbandalagsins á-
kvað að láta í ljós ánægju sina og sanuið með
þeim hætti er íslenzku fulltrúamir í norræna
listbandalaginu leystu af hendi störf sín í sam-
bandi við Rómarsýninguna“.
Þannig litu starfsbræður myndlistarmann-
anna á Norðurlöndum á málið þegar hin mis-
tæka áróðursvél menntamálaráðherra hafði
skurrað af öllum mætti og sendiherrar ís-
lands látnir flytja erlendum þjóðum rangar
túlkanir málsins og skulu nú dæmi nefnd.
1 bréfi íslenzka sendiherrans þáverandi í
Stokkhólmi herra Briem til aðalritara Nor-
ræna listbandalagsins Dr. Lindgren segir svo
að á sýninguna skuli líta sem „einkasýningu“
21