Birtingur - 01.06.1962, Síða 55

Birtingur - 01.06.1962, Síða 55
ar 1947, sem tók alvarlega til umræðu vandamál eftirstríðserfiðleika samyrkjubúskaparins, benti mér á þetta erfiða efni, sem ég leitaði að.“ *) „Ég las nær allt, sem Lénín og Stalín höfðu skrif- að um vandamál bænda. ... Greinar Leníns um tvær hliðar bændastéttarinnar, um hinn vinn- andi bónda og eignabóndann, hlutgerðust (kon- kretíseruðust), og voru staðfestar af frásögnum samyrkjubænda, sem ég heyrði.“ (Bls. 101.) Síðan ákvað rithöfundurinn fyrirfram, hvernig samyrkjubú hún ætlaði að skrifa um. Kunningj- ar hennar ráðlögðu henni að skrifa um gott sam- yrkjubú, sem verður ágætt. Og þegar búið var að ákvarða a priori, hvernig samyrkjubú hún ætlaði að skrifa um, þá valdi hún til heimsóknar samyrkjubú sem líkast því. Frú Níkolaéva kom í fyrsta sinni á ævinni út í sveit er hún heimsótti samyrkjubú í scptember 1947. Á næsta ári skrif- aði hún svo samyrkjuskáldsögu sína. Við förum því að skilja hvers vegna umræður blossuðu upp um það eftir lát Stalíns, hvort plat- ónismi eða empírismi ætti að vera hin rétta að- ferð sovézkrar listar. Úrsikurður hefur fallið: em- pírismi er hættulegur, varhugaverður. Afleiðing- in er sú, að listamenn komast í hinn mesta bobba: þeir verða dags daglega að glíma við þá þverstæðu að skapa list við aðstæður, sem gera öll tengsl við lífið og alla listsköpun ókleifa. (Ef með orðinu ,,list“ er átt við tilraun til að finna *) Nékotorié voprosi marksístsko-lénínskoj estétíki, Moskva 1954, bls. 100. árekstrum einstaklings og þjóðfélags endurlausn í fögru formi.) Heimur vöruframleiðslunnar er skapanda allra verðmæta framandi. Listin verður þar tilraun til betra lífs, leit að fegurð. í heimi hinna þjóðnýttu verðmæta er öll hug- myndasmíð starfsemi ríkisvaldsins, allir aðrir en hinir opinberu hugmyndafræðingar endurvarpa aðeins geislum Sólarinnar. Samt er fullyrt, að endurlausnin hafi verið framkvæmd. Allri leit að betra lífi, að fegurð ætti því samkvæmt ikenning- unni að vera lokið. Listin ætti og að vera liðin undir lok, eftir því, sem Hegel hugsaði sér enda- lok hennar, hið sovézka ríki á þá að hafa fram- kvæmt það, sem hið prússneska ríki gerði ekki. En slíkt er blekking. Aðstæðurnar fyrir endalok- um listarinnar eru alveg jafn fjarri nú og þær voru í hinu prússneska ríki á dögum Hegels. Enn hefur ekki runnið upp ástand hins algera frelsis, sem gerir líf hvers einstaklings að því, sem það getur orðið, sem gerir honum kleift að njóta sín, veitir öllum hæfileikum og tilfinningum hans útrás í verkum huga og handar. Enn er ætíð fyrir hendi eitthvert „sollen", sem enn er ekki orðið „sein“, og meðan svo er mun mannkynið dreyma um meiri fegurð en ríkir á hverjum tíma. 8. List á 22. þingi Tuttugasta og annað þing Kommúnistaflokks Sovétríkjanna var haldið i október 1961. Á þing- BIRTINGUR 53

x

Birtingur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Birtingur
https://timarit.is/publication/823

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.